ЭТНИКАЛЫҚ СТЕРЕОТИПТЕР




Презентация қосу
ЭТНОСАРАЛЫҚ
ҚАРЫМ-
ҚАТЫНАСТАҒЫ
ТОПАРАЛЫҚ
ҚАБЫЛДАУДЫҢ
Орындаған: ПжП-11 тобы МЕХАНИЗМДЕРІ
Садыкова А.С
Қарастырылады:
1 Этнопсихологиядағы этноцентризм түсінігі

2 Этностық стереотиптер

3 Әлеуметтік каузальды атрибуция
Этноцентризм – адамның өмірдегі
барлық құбылыстарды өз этникалық
тобының құндылықтарымен өлшеп,
бағалауға бейімдігі, өз өмір салтын
артық көріп, басқаларға таныту.
Терминді 1883 жылы Л.Гумплович
енгізгіп, 1906 жылы У.Г.Самнер
дамытты.
М.Бруэр мен Д.Кэмпбелл этноцентризмнің
негізгі көрсеткіштерін ұсынды:

Өз мәдениетінің элементтері дұрыс, нормаға сай,
бағалы, ал басқа мәдениет дәстүрлері,
ерекшеліктері дұрыс емес;

Өз тобының әдет-ғұрыптары сапалы және
әмбебап;

Өз ұлтының адамдарымен қарым-қатынас жасау,
бір-біріне көмек беру, өз тобын жақсы көру, мақтан
ету, ал басқа топтармен араз болу.
Стереотип – (грек тілінен
аударғанда "стерео" -
тұрақты, "типос" - таңба) -
әлеуметтік топ, адам,
құбылыс, оқиға т.б. туралы
қалыптасқан тұрақты, үстірт
ой-пікір.
Стереотипизация – адам
психикасында түрлі
категориялы стереотиптердің
қалыптасу процесі.
(А.Тэшфел)
Стереотиптердің атқаратын
қызметі:
•Психологиялық – қоршаған ортадан қабылдаған
ақпараттарды жүйелеу, әлеуметтік болмысты адекватты
бейнелеу, индивидтің құндылықтарын сақтау және қорғау.
•Әлеуметтік-психологиялық – өз тобын бағалайтын және
жүзеге асыратын топаралық дифференциацияны (жіктелу)
сақтау.
•Әлеуметтік – топаралық қарым-қатынаста өзге ұлттар
ерекшеліктерін ескеру.
ЭТНИКАЛЫҚ СТЕРЕОТИПТЕР:

Автостереотип – бір ұлттың өзіне берген бағасы
ЭТНИКАЛЫҚ
СТЕРЕОТИПТЕРДІҢ ҚАСИЕТТЕРІ

Эмоционалды
бағалау сипаты

Келісімге келу
немесе
Тұрақтылық әлеуметтік
консенсус
Стереотиптер оң және теріс зарядта
болады. С.Фиск ұсынған
стереотиптердің түрлері:

Жек көру Таң қалу Қызғаныш Патернализм

Төменгі
Өз
“бөтен”, статусты,
тобының
төменгі “өз” және
мүшелеріне
статусты, “жат”
арналған, ----------------
“салқын” топтарда
жоғары
топтарға позитивті
статусты,
арналған стереотипт
“жылы”
ер
Этникалық стереотиптерді психологиялық
зерттеуде В.С.Агеевтің зерттеу
классификациясы қолданылады:

Еркін сипаттау әдісі
Тікелей сұрақ-жауап әдісі (тұлғалық
сипаттар тізімі, диагностикалық
тесттер, т.б)
Проективті әдістер
Психосемантикалық әдістер
Каузальды атрибуция – оппонент туралы
алынған ақпарат жеткіліксіз болғанда оның
мүмкін болатын әрекеттері мен қасиеттерін тауып,
басқа объектіге телу жағдайы.
Зерттеген ғалымдар:

Гарольд Фриц Хайдер Ли Росс
Келли
Г.Келли атрибуцияны түрлерге
бөлді:
Жеке тұлғалық (іс-әрекет етуші адамға
себептерді телу)
Объектілік (іс-әрекет бағытталған
объектіге себепті телу)
Жағдайлық (жағдайға себепті болу)
ӘЛЕУМЕТТІК КАУЗАЛЬДЫ
АТРИБУЦИЯЛАР:

1) Диспозициялық – тұлғалық сапалар
мінез-құлық негізі;
2) Ситуативті – мінез-құлық
әлеуметтік ортада белгілі бір жағдайға
байланысты;
3) Топтық – мінез-құлық топтағы,
ұжымдағы адамдарға байланысты.

Ұқсас жұмыстар
Қазіргі этнопсихология
ГЕНДЕРЛІК ТЕОРИЯСЫНЫҢ НЕГІЗГІ КОНЦЕПЦИЯЛАРЫ
Қазақ этнопедагогикасының қалыптасу кезеңдері және даму тарихы
ҚАЗАҚ ЭТНОПЕДАГОГИКАСЫ - ҰЛТТЫҚ ТӘРБИЕ НЕГІЗІ
Тамақтану стереотиптері
АУДАРМА КӘСІБІНІҢЛИНГВИСТИКАЛЫҚЕРЕКШЕЛІКТЕРІ
Сыбайлас жемқорлық қоғамдық өмір құбылысы және сыбайлас жемқорлық мінез - құлық ретінде
Этнос пен ұлыс
Ұлт - қоғамды ұйымдастырудың анағұрлым кең тараған бірлігі
Азаматтық,қазақстандық елжандылық,этносаралық келісім туралы ақпарат
Пәндер