Абайдың табиғат лирикасы жайлы

Абайдың табиғат лирикасы

Абай Құнанбаев (1845-1904)

Абай Құнанбаев 1845 жылы Семей облысының Шыңғыстау өңiрiнде дүниеге келген. Алғашында Абай өз аулында жалдамалы молдадан бiлiм алды. Кейiн ауқатты Құнанбай баласын Семейдегi Ахмет Ризаның медресесiне оқуға бердi. Медреседе ол Шығыс әдебиетiн көп оқыды, қаладағы орыс мектебiне барып жүрдi. Мектепте жүрген шағында ақындық талабын байқата бастады. Алайда аға сұлтан Құнанбай Абайдың қаладағы оқуын аяқтатпады. Абайдың әндерi, өлеңдерi қазақ даласына кең тарады. Абай шығармаларының терең пәлсапалық ойлары - кейінгі ұрпаққа қалған өшпес мұра.

Табиғат лирикасы

Сыншы

Композитор

Философ

Махаббат лирикасы

Аудармашы

Ұлы ақын

Лирика

Бүгін біз Абайдың табиғат лирикасы

жайында сөз етпекпіз. Ең алдымен

«лирика»деген сөзге түсініктеме беріп алайық.

Лирика дегеніміз - ақынның ішкі жан-

дүниесінің сезім күшімен тебірене толқуы, өз

басының көңіл-күйі, күйініш-сүйініші.

Лириканың 4 түрі бар.

1. Философиялық

2. Саяси

3. Махаббат

4. Табиғат.

АБАЙДЫҢ ТАБИҒАТ ЛИРИКАСЫ

Абайдың табиғат лирикасы жалаң келмей, жамыраңқы келеді. Оның пейзажы қимылға, адаммен қарым-қатынасқа, мағыналыққа толы. Абайдың пейзажы біздің қанымызға дарып, санамызға сіңіп кеткен. Көктем келсе, біз Абайдың сөгілген бұлтын, ойнаған найзағайын еске аламыз. Жаз шықса, біз Абайдың көкорай шалғынына аунағандай боламыз. Күз болса, біз Абайдың дымқыл су бүріккен тұманына шомылғандай әсерленеміз. Қыс түссе, біз қалтыраған ақ сақалды шалды көз алдымызға елестетеміз. Абайдың самалы, сағымы, желі, жаңбыры, үскірігі, аязы баяғы күйінде тұрғандай сезінеміз. Оның байлығы баршамызға жетіп жататындай. Абайдың бір ұлылығы осында.