Қан топтары, қан құю




Презентация қосу
Қан топтары,қан құю

Химия-биология пән
мұғалімі:Қалдасбекова
Айшат
№30 Көктөбе орта мектебі
Жамбыл облысы,Жуалы
ауданы
Тарихи деректер

Қан құюды ертедегі
Грецияда жасауға
тырысқан

* ХVІІ-ғасырдың
басында Европада
қансыраған итке
өлген ит немесе
адамның қанын
құйған
Қан құю барысы
1628 жылы Уильям Гарвей адам
денесіндегі қан айналым жүйесін
байқап, адамзаттың тіршілік
қайнарына жаңа мән қосты. 1665
жылы англиялық анатомия-
физиология маманы Ричард Лауер
екі итке қан құю сынағын жасады.
Ол бір иттің күре тамырының қанын
жіңішке түтік арқылы қансыраған
екінші бір иттің артериясына құяды.
Тәжірибе аяқталғанда қансыраған ит
дереу қалпына келеді де, қан берген
ит жалп етіп құлап түседі. Осылайша
бұл тәжірибе бүкіл әлемге тіршілік
иесінің өмірін сақтап қалу үшін қан
құю әдісін пайдалануға
болатындығын дәлелдеді.
Адамға алғаш қан құю
1668 жылғы қан құю тәжірибесі
1668 жылы франциялық бір шипагер ашушаң
еркектің мінезін өзгерту үшін әлгі еркекке
момақан қозының қанын құяды. Бірақ әлгі адам
қиналып өледі. Сонымен Франция үкіметі мұндай
тәжірибе жасауға тыйым салады. Осылайша қан
құю технологиясына тәжірибе жасау 100 жыл
уақытқа тоқтап қалады. 1881 жылы туыт дәрігері
Джеймс Бланделл жап-жас ананың босану
кезінде қанның көп кетуіне байланысты қайтыс
болғанын өз көзімен көріп, бойындағы
жауапкершілік сезімі оны қан беру әдісінің
қажеттілігі туралы жобаны ортаға салуға
итермеледі. 1881 жылы қарашада ол сары
мыстан жасалынған ине құйғымен дені сау ер
адамнан қан алып, босанған әйелдерге арнайы
жобаланған құрылғы арқылы құйып, табысқа
жетеді. Осылайша ол ауырлық күшімен қан
құятын қан құю жабдығын ойлап табады. Бірақ
кейін қан құю барысында он адамның төртеуі
ғана аман қалып, қалғандары қиналып көз
жұмған. Бұл әрине кездейсоқ құбылыс емес еді,
ол қан құю техникасында әлі де жанды
жалмайтын қателіктердің бар екендігін
дәлелдеді. Адамзат қан тобының құпиясы
ашылғаннан кейін ғана қан құю әдісі медицинаға
шын мәніндегі төңкеріс алып келді.
Адамнан адамға қан құю
1668 жылғы қан құю тәжірибесі
1668 жылы франциялық бір шипагер ашушаң
еркектің мінезін өзгерту үшін әлгі еркекке
момақан қозының қанын құяды. Бірақ әлгі адам
қиналып өледі. Сонымен Франция үкіметі мұндай
тәжірибе жасауға тыйым салады. Осылайша қан
құю технологиясына тәжірибе жасау 100 жыл
уақытқа тоқтап қалады. 1881 жылы туыт дәрігері
Джеймс Бланделл жап-жас ананың босану
кезінде қанның көп кетуіне байланысты қайтыс
болғанын өз көзімен көріп, бойындағы
жауапкершілік сезімі оны қан беру әдісінің
қажеттілігі туралы жобаны ортаға салуға
итермеледі. 1881 жылы қарашада ол сары
мыстан жасалынған ине құйғымен дені сау ер
адамнан қан алып, босанған әйелдерге арнайы
жобаланған құрылғы арқылы құйып, табысқа
жетеді. Осылайша ол ауырлық күшімен қан
құятын қан құю жабдығын ойлап табады. Бірақ
кейін қан құю барысында он адамның төртеуі
ғана аман қалып, қалғандары қиналып көз
жұмған. Бұл әрине кездейсоқ құбылыс емес еді,
ол қан құю техникасында әлі де жанды
жалмайтын қателіктердің бар екендігін
дәлелдеді. Адамзат қан тобының құпиясы
ашылғаннан кейін ғана қан құю әдісі медицинаға
шын мәніндегі төңкеріс алып келді.
Қан топтары
1930 жылы
австралиалық
ғалымК.Ланштейнер
қан тобын
анықтағаны үшін
Нобель сыйлығын
алды
Адамның қан топтары

антигены
0 (1) жоқ
А (2) А
В (3) В
АВ (4) АВ
Қан құю

Донор – қан
беретін адам
Қан құю
Реципиент –
қан
қабылдайтын
адам
Донорларға құрмет
Қанды не үшін құяды?
Барлық әскери қызмет
атқарушыларда,дәрігерлерде сырт
киімдерінде қан топтары,резус-
факторлары жазылады.
1940 жылы Карл
Ландштейнер
макака
маймылының
қанының
құрамынан
ерекше нәруызды
зат-резус-
факторды
Резус - конфликт
Егер адамда Rh-
Rh+ қанын құйса қарсы
антидене түзіледі.

Аяғы ауыр ананың баласы
Іште өліп қалуы мүмкін

Ұқсас жұмыстар
Қан тобы жүйесінің факторлары
Қазақстандағы қан топтары
Қан эритроциттері
Қан топтары мен антигенді сәйкессіздік
Қан тобы
Қан құю ережесі
Қан құю ережелері
Қанның қорғаныш қызметі
Қан жүйесі
Жүрек Қан тамырлары
Пәндер