Компьютерлік ақпаратты қорғау




Презентация қосу
№79 жалпы орта мектеп
Информатика

Сабақтың тақырыбы:

Компьютерлік ақпаратты
қорғау.
Архивтеу бағдарламалары

Сынып: 8 “Б”
Пән мұғалімі: Қосалиева Гулзат
“Егер адам қай бағытқа
сапар шегетінін білмесе,
жел де оған жолсерік бола
алмайды”.
“Кім білімпаз?”

Қандай
Операциялық Интерфейс операциялық
жүйе дегеніміз дегеніміз не? жүйелерді
не? білесің?

Іздеу командасы
Файлдың аты не үшін Операциялық жүйе
бойынша іздеу қолданылады? қалай жіктеледі?
қалай іске асады?
.... - операциялық жүйелер пайдаланушыға бір
тапсырманы жүктеуге мүмкіндік береді.
(дұрыс тапсаң шар әуеге қалықтайды!)

Көптапсырмалы Көп
пайдаланушылы

Біртапсырмалы
Бір
пайдаланушылы
.... - операциялық жүйелер қуатты компьютердің
көмегімен бір мезгілде бірнеше пайдаланушының
жұмыс істеуін қамтамасыз етеді.

Бір
пайдаланушылы

Көп
пайдаланушылы
Біртапсырмалы

Көптапсырмалы
.... - операциялық жүйелер пайдаланушыға бір мезгілде
бірнеше тапсырманы жүктеуге мүмкіндік береді.

Көп Бір
пайдаланушылы пайдаланушылы

Біртапсырмалы Көп
тапсырмалы
.... - операциялық жүйелер компьютерде бір ғана
пайдаланушыға жұмыс жасауға мүмкіндік береді.

Бір
Көптапсырмалы
пайдаланушылы

Көп
пайд
алан
ушы
лы
Бір
тапсырмалы
Қатесін көрсет
Мен компьютерде жұмыс істегенді
ұнатамын. Меніңше, файлдар мен бумаларды
іздеу кезінде мына команданы шақыру керек
шығар. Ол үшін бірінші Табу батырмасын
шертіп, Файлдар мен бумалар атын іздеу
өрісінде файл атын енгізіп, Мәтінді іздеу
өрісіне мәтін фрагментін енгізіп, Жіберу
батырмасын шертіп, Қайдан іздеу өрісінен
іздеу жүргізілетін диск немесе басқа объектіні
таңдап, Табу пунктін таңдап, Файлдар мен
бумалар пунктін таңдау керек.
Дұрыс жауабы
1. Жіберу батырмасын шерту;
2. Табу пунктін таңдау;
3. Файлдар және бумалар пунктін
таңдау;
4. Файлдар және бумалар атын іздеу
өрісінде файл атын немесе файл
атының фрагментін енгізу;
5. Мәтінді іздеу өрісіне мәтін
фрагментін енгізу;
6. Қайдан іздеу өрісінен іздеу
жүргізілетін диск немесе басқа
объекті таңдау;
7. Табу батырмасы шерту керек.
18.09.15ж
Ақпаратты сығу.
Ақпаратты қорғау.
Вирусқа қарсы
программалар
• Чарлз Бэббидж машинасында вирус болған жоқ.
• 1970 ж. алғаш Univax 1108, IBM – 36/370
компьютерлерінде “the rabbit” (кролик) вирусы
құрылғыларға жұғып, жүйе жұмысын
төмендетті.
• Компьютерлік вирус – ақпараттың
жойылуының бірден-бір себепкері.
• Компьютерлік вирус – компьютерді зақымдап,
қате мәліметімен артық мөлшерде морфи
қабылдаған емделушінің өліміне әкелді.
• Компьютерлік вирус – мекеме, өндіріс жұмысын
тоқтатты.
Компьютерлік вирус - өздігінен көбеюге
қабілетті арнайы програмалар
Арнайы жазылған шағын Өздігінен пайда болған
программа.
генетикалық құрылымдар.
Ол компьютердегі оған
қатынасы бар ақпаратты Басқа жасушаның
бұрмалайды;
генетикалық
бағдарламасын өзгертуге
жояды;
қабілетті.
өзін басқа программаға тіркейді.
Зақымдалған программаны іске
қосқанда активтенеді.
А, В, С – бауыр ұлпасын
Резиденттік – өзін жедел зақымдайды;
жадқа көшіреді, біраз уақыт
бойы білінбейді. ВИЧ – ақ қан түйіршігі –
лимфоцитті зақымдайды.
Резиденттік емес- өзін жедел
жадқа жазбайды, алдымен вирус –
программа, іске қосылады.
Дискеттер;
Инемен дәрі жіберу;
Флешкалар;

Жыныстық жолмен;
Лазерлік дискілер;

Компьютерлік
желілер;
Программа дұрыс жұмыс
жасамайды немесе жұмысын Тез арада арықтау;
тоқтатады;

Экранда бөгде хабарламалар,
символдар шығуы; Қалтырау;

Компьютердің баяу жұмыс
істеуі; Температураның
көтерілуі;
Кейбір файлдардың бұзылуы;

Жиі тұрып қалулар,
Оңай суық тию;
жаңылысулар.
Профилактикалық алдын- Жаман әдеттен аулақ
алу шаралары: болу;
1. Ақпаратты архивтеу;
2. “Пираттық” (ұрлық) Жеке бас гигиенасын
программаларды сақтау;
қолданбау;
3. Дискеттерді вирусқа Салауатты өмір сүру.
тексеру;
4. Үнемі компьютерді
вирусқа тексеру;
5. Антивирусты ұдайы
жаңарту.
• Вируспензақымданудың
• Адам ағзасына қарағанда
айқын белгілері бар.
компьютер вирусқа қарсы тұра
алады.
• Вирусқа қарсы
профилактикалық жолдар
• Биологиялық вирус ағзаға
бар.
іздер қалдырады.
• Қарсы күрес жүргізудің
• Биологиялық вирустың емі ұзаққа
жолдары бар.
созылады, кейде вирус табылмайды.
Жүктейтін –компьютердің бастапқы жүктеу
программасын зақымдайды, компьютерді
жүктегенде іске қосылады.

Файлдық - .СОМ, .ЕХЕ кеңейтілулері бар файлдарға кіріп алады,
басқа типтерінде көбею қабілетін жоғалтады.

Жүктейтін-файлдық - файлды, дисклердің жүктейтін
секторларын да зақымдайды.

Драйверлік – компьютер құрылғыларының
драйверлерін зақымдайды

Желілік - ондаған, жүздеген мың компьютерлерді
біріктіретін желілерде тарайды.
• Қауіпсіз – компьютер жұмысына
бөгет жасамайды, бірақ жедел
• Детектор - программалар;
жадта бос орын көлемін азайтады;

• Қауіпті - компьютер жұмысының • Полифаг - программалар;
әртүрлі кедергілер тудырады;

• Өте қауіпті - программаның • Ревизор – программалар;
жоғалуын, деректердің жойылуын,
дискідегі ақпараттың өшіп
кетуін тудырады.
Вирусқа қарсы - Антивирус Касперский 7.0 6.0 5.0
Kaspersky Internet Security 7.0
Kaspersky Open Space Security

Вирусқа, ұрлыққа қарсы - Антивирус Касперский Mobile;

Хакерлерге қарсы - Kaspersky Internet Security 7.0;

Спамға қарсы - Kaspersky® Anti-Spam 3.0;

1980 жылы Евгений Касперский ашты.
Ресейде «Касперский лабораториясы» бар
компаниясында - 600 жоғары дәрежелі мамандар жұмыс
жасайды. 31 жыл болды. 500 компаниясы 60
мемелекетте орналасқан.
Ақпаратты сығу дегеніміз – файлдағы
информацияның сақтау жадының
көлемінің кішіреюіне әкелетін өзгерту
процесі
АРХИВТЕУ
программалары

Файлды архивтік файлға Буып – түйілген файл
жазу процесі архивтеу деп
аталады
архив деп аталады

Архивтен шығару Көптомдық архивтер –
дегеніміз – файлды бірнеше бөліктен тұратын
архивтен алу архивтер.
Архиватор
программалар

WinRar WinZip
Чарлз Бэббидж машинасында неліктен вирус
болған жоқ?
Бір адам ғана жұмыс жасайтын
компьютер неге дербес
компьютер деп аталады ?
Файлды архивтен алу - архивтен шығару
деп аталады ма?
Cабақты
қорытындылау
Кубизм әдісі
Кубик лақтыру
Кубик лақтыру

Компьютерлік
вирус дегеніміз
не?
Кубик лақтыру
Кубик лақтыру

Мекендеу
ортасына қарау
вирустар қалай
бөлінеді?
Кубик лақтыру
Кубик лақтыру

Архиватор -
программаларды
атаңыз?
Кубик лақтыру
Кубик лақтыру

Архивтен
шығару
дегеніміз не?
Кубик лақтыру
Кубик лақтыру

Архивтеу
дегеніміз
не?
Кубик лақтыру
Кубик лақтыру

Архив
дегеніміз
не?
Адасқан терминді табыңыз

Текдетор

Вирусқа
Фаглипо
қарсы
программалар
Вирезор
§5.5
.
оқы §5.6.
п ке
лу

Ұқсас жұмыстар
Aқпаратты қорғаудың заңды шаралары
Компьютерлік жүйелердегі ақпарат қауіпсіздігі
Ақпараттық процестер
Ақпаратты қорғаудың құралдары мен әдістері
Есептеу жүйелерін вирустан
Қорғау жеке Қорғау Қорғалған ақпараттық
Ақпаратты қорғаудың криптографиялық әдістері
Ақпаратты сығу
Ашық кілт криптографиясы
Vpn деректерді қорғау
Пәндер