Металды көркемдеп өңдеу

Металды көркемдеп

өңдеу

Кір жуу

тәсілдері

(қыздар)

Металды көркемдеп

өңдеу

Металды көркемдеп өңдеу

Шеберлер ерте заманнан бастап металдардан үй бұйымдарын, сәнді әшекейлер, қару-жарақтарды қаңылтырдан жасаған. Қаңылтырды көркемдеп өңдеудің ең ежелгі түрінің бірі шекімелеу(чеканка) әдісі

Шекімелеу(чеканка) әдісі

Ол үшін қаңылтырдан жасалған бұйымның пішіні мен мөлшеріне сәйкес пластина кесіліп алынады. Қаңылтырдың бетін арнайы құрал-саймандардың көмегімен шекімелейді. Мұндай құрал-саймандардың қатарына арнайы шекігіштер мен балғалар жатады. Балғалар мен шекігіштердің түрлеріне байланысты олардың қызметтері де әртүрлі.

Шекігіштердің түрлері

жұмсалғыш

Бедерлегіш балға

пурошник

конфарник

лошатник

Ұш жағы доғалдау келген бұрауышқа ұқсас құрал

Бір басы-жалпақ, екінші басы шар тәріздес

Соққысының формасы шар тәрізді

Жеңішке ойғыш

Соққысы төртбұрыш формалы шет жақтары доғалданған құрал

Шекігіштердің түрлері

Жұмсалғыш-металл бетіне жіңішке науа секілді із қалдырады.

Бедерлегіш балғаның жалпақ жағымен шекігіштің бас жағын ұрады даал сфералық басымен бедердің үлкен элементтерін соққылайды.

Пурошниктің көмегімен спералық ойық немесе дөңес жасалынады

Конфарник ұшы өткір емес доғалдау, металл бетіне майда нүкте секілді сфералық дақ салады. Конфарник арқылы қағаз бетіндегі суретті металл бетіне көшіреді.

Сотан -оның ұшындағы формалары арқылы жұлдызша, үшбұрыш, жапырақша т. б бейнелерді салады.

Шекімелеу технологиясы

Қаңылтырдан жасалатын бұйымның пішіні мен мөлшеріне сәйкес пластина кесіп аламыз. Оны болаттан жасалған плита үстінде ағаш балға арқылы соғып тегістейді. Бедерлеу жұмысын жүргізу үшін металдың бетіне қажет суретті көшіріп алу керек. Ол үшін металдың бетіне тампонның көмегімен ақ не/се сары гуашь жағылады. Бояу кепкен соң пластина бетіне сурет салынған қағазды ермексаз арқылы жапсырады. Пластина бетіне ауыстырылған суретті тез кебетін лак арқылы орнықтырады. содан соң өрнекті шекігіш құралдар арқылы жасайды. Егер металл қатты болса, онда қаңылтырды отқа күйдіріп жасытады.

Кір жуу

тәсілдері

(қыздар)

Кір жуу тәсілдері

Қазіргі кезде кір жуатын синтетикалық заттардың неше түрін қолданып жүрміз. Оларды дұрыс қолдану үшін пайдалану жолын қатаң сақтаумыз керек. Жүн сілтілі заттарға (содаға, сабынға) өте сезімтал келеді. сондықтан жүн бұйымдарынбейтарап кір жуатын заттармен жуамыз. Бояуы солғын бұйымдарды жуған кезде ерітіндіге аздаған мөлшерде сіркесу қоссақ, бұл бұйымды оңудан сақтайды.

Кір жуу тәсілдері

Жуғыштық сапасын күшейту үшін, кір жуатын ерітіндіге ас тұзын қосамыз. Ангор жүнінен тоқылған бұйымдарды 8л жылы суға 4 ас қасық кір жуатын ұнтақты қосып, киімді осы ерітіндіге батырып, жайлап қана сығамыз. Жүн шұлықтарды екі жағын аударып жуамыз. Табиғи жібек бұйымдарды жууға сілтілігі төмен кір жуатын ұнтақтар болып табылады.

Кір жуу тәсілдері

Бұл ұнтақтар кірді төмен температурада да жақсы ашады. Жасанды жібектен тоқылған тоқыма бұйымдарды жууға жоғары сапалы сабынмен жуып, бұрап сықпай шайып, көлеңкеде кептіреміз. Қара түсті жүн бұйымдарды ақ бұйымдармен бірге жумаймыз.