Сабақтың міндеттері

Презентация қосу

Қазақстан Республикасы Білім және Ғылым Министрлігі
«Өрлеу» БАҰО» АҚ филиалы «Алматы облысы бойынша педагог
қызметкерлердің біліктілігін арттыру институты»

Сабақтың тақырыбы:
Көміртек. Табиғаттағы айналымы

Орындағандар:Алматы қаласы №15 мектеп
интернатының химия пәні мұғалімі
Курмашева Б.С.
Қаратал ауданы МДШОБ Кәлпе
орта мектебінің химия және биология
пәндерінің мұғалімі Иманбаева Ж.Б.

• Алматы, 2015ж
Сабақтың тақырыбы:
Көміртек. Табиғаттағы
айналымы

9 сынып химия
Сабақтың мақсаты:

Оқушыларға көміртектің қасиеттері мен
табиғаттағы айналымы жөнінде білім
беру, PISA зерттеу әдісі негізінде
оқытудың белсенді стратегияларын
қолдану арқылы оқушылардың сабаққа
деген қызығушылығын арттыру және
сабақтан алған мәліметтерді өмірде
қолдана білуді меңгерту
Сабақтың міндеттері:
– 1. Оқушылардың функционалдық
сауаттылығын дамыту;
– 2. PISA зерттеу әдісі негізінде оқушылардың
шығармашылығын, топта жұмыс істей алу
дағдысын жетілдіру;
– 3. Оқушыларды бір-бірінің пікірін
тыңдауға, бір-біріне құрметпен қарап,
қиындықты бірге шеше білуге тәрбиелеу.
Сабақтың түрі:
аралас сабақ
Сабақтың әдісі:
Блум таксономиясы және түрлі
интербелсенді әдістер
Көрнекі құралдар:
Сабаққа қажетті ресурстар,
интерактивті тақта,
демонстрацияға арналған
реактивтер
Ұйымдастыру

• Оқушылармен сәлемдесу
• Кезекшілікті анықтау
• Оқушыларды түгендеу
• Сыныпты топқа бөлу
• Психологиялық ахуал қалыптастыру
Өсімдік құрамына неше
Минералды тыңайтқыштар
химиялық элемент кіреді?
дегеніміз не?

Өсімдікке қажетті
ауадан және судан Тыңайтқыштар құрамына қарай
алынатын элементтер қандай болып жіктеледі?
қандай?
1. Қанша бейметалл элемент бар?
2. Қандай бейметалл элементтер органогендер
қатарына жатады?...
3. Азот тыңайтқыштарының маңызы
4. Фосфор тыңайтқыштарының маңызы
5. Калий тыңайтқыштарының маңызы
6. Органикалық тыңайтқыштарға нені жатқызуға болады?
7. Елімізде тыңайтқыш өндірістері қай қалаларда орналасқан?
8. Қаратау фосфоритінен минералдық тыңайтқыштар
алудың негізін қалаған Қазақстандық ғалым, академик...
Тыңайт- Аталуы
қыштар
Фосфорит Сильвинит Қос Карбамид Преципитат Натрий
ұны суперфосфат селитрасы

Фосфор

Азот

Калий
Көміртек
Мағынаны тану: оқулықпен
ХАТ
жұмыс
келді!

Кімге: 9 - сыныбына
«2050-дың біз барысымыз,
Жетістікке бастайды әр ісіміз.
Өркениетті елімізді көркейтетін
Химияны оқу парызымыз.»
Кімнен: Менделеев үйі,4 подъезд,
2 қабат, 6 пәтерінде тұратын элементтен
1928 жылы
“көміртек” деп
атауды аудармашы
Р.Бөкейханов
ұсынған.
Орысша “углерод”
1781ж.франсуз деп атауды
ғалымы А.Лавуазье 1824 жылы
көміртекті латынша орыс ғалымы
“карбонеум, карбо- М.В.Соловьев
көмір” деп жазған. ұсынған.
Көміртектің
аллотропиялық
түр өзгерістері

Алмаз
Графит
Карбин

А л л о т р о п и я

А л л о т р о п и я
а б
в

а б

Карбиннің сызықтық
в

құрылымы
Алмаздың кристалдық торы Графиттің кристалдық торы
Алмаз - бұрғылар жасау үшін, қырланған
алмаздан бриллиант, әшекейлі зат әзірленеді.
Графит - қарындаштың
өзегі, электрордтар дайындауда.
Кокс (C) тотықсыздандырғыш ретінде металл
өндіруде.
Активтелген көмірдің адсорбциялық
қасиеті медицинада және газтұтқыштар
(противогаз) әзірлеуде қолданылады.
Қолдану
Ойлан, жұптас,бөліс
Химиялық қасиеттері
Талдау
Көміртек көптеген жай заттармен оңай әрекеттеседі.
1) Жану реакциясы
a) 2С + О2 = 2СО
ә) С + О2 = CO2
2) Хлормен әрекеттескенде көміртек тек жарық сәулесінің әсерінен төрт хлорлы көміртек
түзіледі:
С + 2Cl2= CCl4 (бағалы еріткіш) өрт сөндіруде қолданылады.
3) Металдармен әрекеттесіл карбидтер түзеді:
2С + Са = СаС2 (бұдан ацетилен алынады)
4) Күкіртпен күкіртті көміртек түзеді:
С + 2S = CS2 (еріткіш)
5) Сутекпен әрекеттескенде метан түзіледі:
С + 2Н2→СН4 (отын - ол табиғи газдың негізгі құрам белігі)
Көміртектің күрделі заттармен әрекеттесуі: 1) Сумен әрекеттескенде газдар коспасы (су
газы) бөлінеді:
С + Н2О = CO + Н2 (су газы - бағалы отын)
Алынған газдардың екеуі жанғыш болғандықтан жылу көбірек белінеді. Сондықтан
көмірді жаққанда сулау қажет.
2) Концентрлі күкірт және азот қышқылдарымен әрекеттескенде тотығады:
С + 4HNО3(конц)=СО2+4NO2+2Н2O
3) С+ 2H2SО4(конц) = СО2+2SO2+2Н2O
Химиялық тілде уытты заттардың сіңірілуі
деген мағынаны білдіретін, адам
уланған жағдайда осындай дәрілік
препараттарды қолданады . Олардың
құрамында көміртек элементі бар. Бұл
қандай процесс?
Самат базардан самса алып жеп , уланды.
Анасы оған қара түсті дәрі беріп емдеді.
Бұл дәрінің қандай қасиеті бар және
бұл қандай дәрі?
Жинақтау:
Периодтық жүйедегі орны
Көміртек II период, IV топтың негізгі топшасыныңэлементі, реттік нөмірі
6. Оның ядросында 6 протон мен 6 нейтроны бар, электрондары да алтау.
Олар екі қабатқа былай бөлініп орналасады: 1s22s22р2 (көміртектің
электрондық формуласы) Органикалық химия көміртектің қосылыстарын
зерттейтін болғандықтан, бұл элементті толығырақ
қарастырайық. Көміртек химиялық элементтердің периодтық жүйесінің
6-элементі. Aтом ядросында 6 протоны, 6 нейтроны және энергетикалық
деңгейлерінде 6 электроны бар. Олар екі энергетикалық деңгейге бөлініп
орналасқан: 2е, Көміртек химиялық элементтердің периодтық жүйесінің
екінші периодында орналасқан. Егер периодтағы көрші
тұрған элементтерді
салыстырсақ, олардың бәрінің бірінші деңгейлері бірдей, екі электроны
бар (1s2), ал сыртқы деңгейлеріндегіэ лектрон сандары ядро зарядының
артуына байланысты әр түрлі.
Деңгейлік тапсырмалар
№1. 1 моль NaHCO3 қыздырғанда(қ.ж) СО2
қандай
көлемі түзіледі?
“5” №2. 15% қоспасы бар 200г СаСО3 ыдырағанда
Қ.ж. Неше литр СО2 бөлінді?

№1. Өзгерісті жүзеге асырыңыз
С → СО → СО2 → Na2CO3 →NaCl
“4” №2. Адам тыныс алғанда сағатына 54 г СО2
шығарады. Көмірқышқыл газының көлемі
қанша болады?

№1.Метандағы (СН4) көміртектің
массалық үлесі қандай?
“3” №2. СН4 , СО2, СО, С тотығу
дәрежелерін анықта.
Сабақтың нәтижесі:

PISA зерттеулері бойынша тақырыптағы
логикалық тапсырмаларды шешуде оқытудың
белсенді стратегияларын қолдану тиімді
екеніне көз жеткіздік.
Оқушылар тақырыпты зерттеп, өз ойын
баяндап, туындаған проблемаларды өз бетінше
шешудің тиімді жолдарын қолдана алады.
Білгім
келеді
Білемін Үйрендім
§21. №4,5,6 жаттығулар
95 бет

Ұқсас жұмыстар

Метатехникалық сабақтың міндеттері

Бастауыш білім беру пәндерін метапәндік тұрғыда оқыту мәселесінің зерттелу жайы

Алтын күз

Ш. Қалдаяқов. Ана туралы жыр

Дене шынықтыру сабағы

Былғарымен жұмыс»

Қысқаша көбейту формулалаpы

«Таза бұлақ» әңгімесі тіл ұстарту сабағында

Отбасындағы балалар құқығы

Сыр сандық өлеңі

Пәндер