Оқыту үрдісінде Блум таксономиясын қолдану жолдары

Презентация қосу

Ұйымдастыру кезеңі

1. Топқа бөлу
Қатысушыларға қорабында
“Пионер”,“Жастар”деген жазуы бар печенье
таратылады.Печенье аттары бойынша топқа
бөлінеді .
«Кел, танысайық»
тренингі

Сұрақтар Есімдер
1. Күз айларында
туылғандар
2.Жаратылыстану пәнінің
мұғалімдері
3. Үш және одан да көп
баласы бар
Бұл кім деп ойлайсыздар?
Қай саланың маманы?
Коучинг
Тақырыбы:

Оқыту үрдісінде Блум
таксономиясын қолдану
жолдары
БЛУМ БЕНДЖАМИН
1960 жылдары Б.Блум кейіннен
«Блум таксономиясы» деп аталып
кеткен тұжырымдаманың негізін
құраған екі монография басып
шығарды: «Адами мінездемелер
тұрақтылығы мен өзгеруі» және
«Білім мақсаттарын жіктеу».
ХХ ғасырдың 60-70 жылдары
АҚШ-тың көптеген білім беру
мекемелері Блум
тұжырымдамасын қабылдаған,
алайда ол жөнінде ғалымдар мен
практиктердің тарапынан
Блум, Бенджамин , (1913-1999) –америкалық көптеген сын айтылуына
психолог, оқыту әдістерін зерделеген, 1942 жылы байланысты оларды мектепте
Чикаго университетінде доктор дәрежесін қолдану деңгейі едәуір
қорғаған. 1965-66 жылдары Ағарту ісін
зерттеушілер бірлестігінің президенті болған.
төмендеді.
ТАКСОНОМИЯ ұғымы алғашқы рет
биологияда пайда болды.
Терминді швейцарлық ботаник
О. Декандоль 1813 жылы ұсынды.
Блум таксономиясы
Бенджамин Блум (1956 ж.)

Таксономия- мақсаттың белгілі бір заңдылықпен
орналасуы

Блум таксономиясы – оқушының ойлау алгоритмі
үшін қажет
БЛУМ ТАКСОНОМИЯСЫ
Білім сұрақтары – ең төмең деңгейдігі сұрақтар, ол
ақпаратты механикалық түрде еске түсіруді
меңзейді.

Ол бір жауапты талап етеді. Әдетте білімді тексеруге
пайдаланылады.
Сыни ойлау дағдыларын дамытпайды, есте сақтауды
жаттықтырады.
Мысалы:
Жапониядағы ең үлкен қала?
«Абай жолын » кім жазды?
Килограмда қанша грамм барм?

Кім, не, атап бер , қайда, қашан, тізбекте
Түсіну сұрақтары идеялар,факттар,анықтамалар және
құндылықтар арасындағы қарым-қатынасты анықтау үшін
қойылады.
Оқушы олар қалай байланысатын туралы ойлану керек.
(қалай топтасады). Бұл түйінді сұрақтар,өйткені ол
оқушылардың ойлау қабілетін ынталандырады.

Мысалы:
Табиғаттағы су айналымын қалай суреттер едіңіз?
Бұл шығарманың негізгі идеясы неде?
Мен мына үш фигураны қоссам не пайда болады?

Суретте,өз сөзімен баяндап бер, маңыздысың белгіле,
түсіндір,талқыла,салыстыр.
Қолдану сұрақтары оқушылардың белгілі ақпаратқа басқа
немесе жаңа жағдайда пайдалануын талап етеді.
Қолдану сұрақтары проблемаларды шешуге, зерттеуге
мүмкіндік береді. Бұл сұрақтар дәстүрлі емес жауаптарды
және шешу жолдарын меңзейді,сондықтан олар
оқушыларға қиындық туғызады.
Мысалы:
Гренландияның орналасуын қалай анықтауға болады ?
Егерде мына сандардың барлығын тоғызға көбейтсе,
не болады?
Как с помощью насоса выкачать воду из подвала, если ее
уровень около 20 сантиметров?

Пайдалан,көрсет, түсіндір,таңда,өзгерт.
Талдау сұрақтары ақпаратты жіктеуді талап етеді.
Талдау оқушыдан жағдайдың (проблеманың) себебін,
нәтижесін, мотивін анықтауды және жалпылап,
қортындылауды талап етеді.

Мысалы:
Металдардың коррозиялануына не әсер етеді ?
КСРО мен Финляндия арасындағы соғыс неліктен
басталды деп ойлайсың?
Неліктен жануарларды сүтқоректілер деп атайды?

Неге,неліктен, талдаңыз,бөлшектеңіз, диаграмма
жасаңыз, сауалдама жасаңыз, салыстырыңыз.
Жинақтау сұрақтары «ерекше» (оригинально) ойлау
арқылы проблеманы шығармашылық жолмен шешу.
Жинақтауға бағытталған сұрақтар оқушылардағы бар
білімдері мен тәжірибелерін проблеманы шығармашылық
жолмен шешуге мүмкіндік туғызады.
Жинақтау сұрақтарына түрлі жауаптарды болуы мүмкін.

Мысалы:
Мына құралдардан жел диірменің қалай жасауға болады ?
Егерде су астында демала алсаңыз, өміріңіз қалай өзгерер
еді?
Мына сөздерден сөйлем құрастыңдар

Құрастырыңдар, жасаңдар, ойластырыңдар, қарастырып
шығындар, сипаттап беріңдер, істеңдер, жоспарлаңдар,
жобалаңдар.
Бағалау сұрақтары оқушылардың өздерінің шешімін
шығару үшін қойылады. Проблемаларды шешу мен шешім
қабылдауға осындай ойлау қабілеті қажет.
Бұл сұрақтардың бір жауабы болуы мүмкін емес.

Мысалы:
Өзінің жұмысын туралы не айтар едіңіз ?
Қай тапсырма саған ұнады, неге ?
Қалай ойлайсыз большевиктер өз әрекеттерінде шынайы
болды ма ?
Неліктен Циолковскийді ұлы адам дейді ?

Бағалаңыз, салыстырыңыз, кім немесе не дұрыс, неліктен
бұл маңызды.
БІЛУ
Сен білесің бе?»

Бұл кадр қай фильмнен алынған?
Фильмдегі басты рольді сомдаған кім?
Қай саланың маманы?
Түсіну
«Ол кім?» деген сұрағына
екі топ ментальді карта
дайындайды
Қолдану
Фильмнен үзінді
• Талдау
Фильм бойынша топтар бір-біріне сұрақтар
қояды.
• Жинақтау
«Топтық поэма»
Ақ парақтың жоғары бөлігіне қатысушы өз
аты-жөнін жазады. Әр қатысушы өлеңнің
бір шумағын жазып, келесі адамға береді.
Ол адам өз қатарын жазып келесіге береді.
Осылайша жалғасып, соңынан бір шумақ
өлең жазылады. Ең соңында қатысушылар
өз өлеңінің қай жағдайға түскенін көреді.
Бағалау
“Фильмнен алған әсерім”
тақырыбында
эссе жазу
Тренинг “Сағат”

9 3

Эдвард де Боно “6 ойлау шляпасы”

М А Қ С А Т Ы:
әртүрлі ойлауды қажет ететін сұрақтар,
проблемалар, ситуациялар
төңірегінде ой қорыту, өздерінің
“ойларын пісіру”
Қызыл қалпақ – Түйсік
Менің түйсіктік реакциям қандай?
Менің түйсігім маған не дейді.
Өз ойларыңды жазыңыз. Ақ қалпақ - Фактілер
Менде қандай ақпарат бар?
Маған қандай ақпарат алу қажет?
Білетіңізді ғана жазыңыз.

Сары қалпақ - Позитив
Жағымды тұстары қандай болды?
Оның артықшылығы қандай?
Маған не ұнайды?
Оң тармақтарын жазыңыз. Қара қалпақ - Жағымсыз
Жағымсыз кезеңдерді көрсетіңіз?
Қандай проблемалар бар?
Маған не ұнамайды?
Жағымсыз тармақтарды жазыңыз.
Жасыл қалпақ - Креатив
Менде қандай идеялар бар?
Қандай баламалы түрлерді ойлап таба
аламын?
Барлық жаңасын және қызықтысын
жазыңыз.
Көк қалпақ - шолу
Мен не аштым?
Тағы не ашылған жоқ?
Мен оны қалай аша аламын?
Мен барлық қалпақты кие алдым ба?
Көк қалпақты барлық топтан кейін кері байланыс Жалпы түсінігіңізді жазыңыз.
алу үшін пайдаланыңыз.

Ұқсас жұмыстар

Бағалау критерийлері Мазмұндық сипаты

Критериалды бағалау моделі Ішкі жиынтық бағалау

Блум таксономиясы бойынша сабақта оқушылардың ойлау әрекеттерін дамыту жұмыстарын ұйымдастыру

БЛУМ ТАКСОНОМИЯСЫ КЕСТЕСІ

Сыни тұрғыдан ойлаудың анықтамасы

Берілетін тапсырма Блум таксономиясы бойынша сол ойлау деңгейінен асып кетпеуі шарт

Білімге деген жаңа көзқарастар мен түсініктер

Чек лист

Блум таксономиясының танымдық деңгейлері

Мұғалім әрекеті Оқушы әрекеті

Пәндер