Жай бөлшектерді көбейту




Презентация қосу
Қостанай облысы,
Жангелдин ауданы,
Ақшығанақ ауылы,
Қаражан Топаев атындағы орта мектебінің
математика пәні нің мұғалімі
Өсерова Алтынай
Берікқызы
Математика 5 сынып

Сабақ тақырыбы:

Жай бөлшектерді көбейту
Сабақтың мақсаты:

•Оқушыларды жай бөлшектерді көбейтуге
үйрету;
•Жай бөлшектерді көбейту ережесін
тұжырымдау және еске сақтауға баулу;
•Жай бөлшектерді көбейтудің қасиеттерін
қолдана білуге дағдыландыру.
Өтілген тақырыптарды қайталау.
1. Жай бөлшектерді қосу.
Бөлімдері бірдей бөлшектерді қосқанда олардың
алымдарын қосып, алым етіп, ал сол бөлімнің
өзін қалдыру керек.
а b a b

n n n
1 2 1 2 3
Мысалы:
5 5 5 5
Бөлімдері әр түрлі бөлшектерді қосу үшін:
1) бөлшектерді ең кіші ортақ бөлімге келтіру керек;
2) бөлімдері бірдей бөлшектерді қосу ережесі бойынша
қосу амалын орындау керек.

Мысалы:
5 7
косындысын табайық. ЕКОЕ(10,25)=50
10 25
5/ 2/
5 7 25 14 39

10 25 50 50
Жай бөлшектерді азайту.
Бөлімдері бірдей бөлшектерді азайтқанда
азайғыштың алымынан азайтқыштың алымын
азайтып, алым етіп жазып, ал сол бөлімнің өзін
қалдыру керек.
а b a b

n n n
Мысалы:
9 4 9 4 5

12 12 12 12
Бөлімдері әр түрлі бөлшектерді азайту үшін:
1)бөлшектерді ең кіші ортақ бөлімге келтіру
керек;
2)бөлімдері бірдей бөлшектерді азайту ережесі
бойынша азайту амалын орындау керек.
Мысалы:
7 2 айырмасын табайық. ЕКОЕ(12, 9)=36

12 9
3/ 4/
7 2 21 8 13

12 9 36 36
Жай бөлшектерді көбейту.
Жай бөлшектердің көбейтіндісі – алымы берілген
бөлшектердің алымдарының көбейтіндісіне, ал
бөлімі бөлімдерінің көбейтіндісіне тең бөлшек.
а c a c

b d b d
4 2 4*2 8
Мысалы:
7 3 7 * 3 21
Натурал санды бөлшекке көбейткенде натурал сан
бөлшектің алымына көбейтіліп, көбейтінді
бөлшектің алымы болады да, бөлімі өзгеріссіз
қалдырылады.
а a n
n
b b
Мысалы:
4 6 4 24
6 3
8 8 8
Егер көбейткіштер аралас сандар болса, оларды бұрыс
бөлшекке айналдырып, содан кейін бөлшекті бөлшекке
көбейту ережесін қолдану керек.

Мысалы:

1 3 21 23 21 23 483 3
4 5 24
5 4 5 4 5 4 20 20
“Күн сәулесі” ойыны
7 5
18 1
14 1 7
45 3 6
5 2 7 1
9 5 9 2
2 3
35 3 5 4
72 8
Деңгейлік тапсырмалар

А. Көбейтуді орындаңыз
3 1
1)
6 4
2) 9 6
6 3
3) 3 4
8 5
Деңгейлік тапсырмалар

В. Амалдарды орындаңыз:

3 1 1 3 4 9
1) 2) 7 2
4 20 2 5 15 32
Деңгейлік тапсырмалар

С. Көбейтуді орындаңыз:

9 13 11
1 2
55 56 20
Мәселе есептерді шығару.

2 1
Тік төртбұрыштың ұзындығы 6 см, ал ені 2 см.
5 4
Осы тік төртбұрыштың ауданын табыңыз.
Сергіту сәті
Сандар

Жай Құрама
“Кім жылдам?” ойыны
I топ II топ III топ

3 * 6 9 3 27 * 5 25

7 5 35 * 4 44 6 7 42
5 1 3 1 4 1

7 5 5 3 7 4
4 2 2
3 4 3
5 3 7
Тест тапсырмалары
12 35
1. Есептеңіз:
25 36
7 1 432
А) В) 1 С) 2 D)
15 7 875
3 1
2. Есептеңіз: 1 2
5 12
1 3 96 3
А) 3 В) С) D) 1 4
3 10 125
3. Тік төртбұрыштың ауданын табыңыз, егер оның
ұзындығы см , ал ені .
13 13 3
А) 1 В) С) 1 D) 5
15 15
4. Бөлшекті қысқартыңыз:
216
9 3 1
А) В) С) 8 D)
72 24 8
Сөзжұмбақты шешу.

1. “ : “ қандай амал?
2.4а+с қалай аталады?
3.“-” амалы қалай аталады?
4.Есепті не істейміз?
5.х+5=10 қалай аталады?
6.Көбейту ... .
Кестені толтыр:

3

Ұқсас жұмыстар
Жай бөлшектердің жазылуы
Сандар
Ондық бөлшектер мен жай бөлшектерге амалдар қолдану. 5 сынып
Төменгі ортадағы
Жай бөлшектердің қасиеттері
Рационал бөлшектерді қосу және азайту
Бұрыс бөлшек
Рационал өрнектерді түрлендіру кезінде алған теориялық білімін практикада қолдана білу дағдысын қалыптастыру
Ондық бөлшек
Бүтіні бөлігі Алымы тең Бөлімібілімдерін кіші көрсете
Пәндер