Шартты көшу операторы




Презентация қосу
Сабақтың өту барысы:

1 - кезең. Ұйымдастыру бөлімі

2 - кезең. «Мен нені білемін?»

3 - кезең. «Білім шыңына өрлейік!»

4 - кезең. «Білгенімді зердеме тоқу»

5 - кезең. «Білгенімді дамыту»

6 - кезең. «Үйге тапсырма беру»

7 - кезең. «Сабақты қорытындылау»
“Мен нені білемін”. Үй тапсырмасын тексеру
1. Алгоритмдік тілде шамалардың қандай типтері
қолданылады?
2. Алгоритмнің жалпы жазылу пішіні қандай?
3. Программа қандай бөліктерден құралады?
4. Программаның жалпы жазылу түрі қандай?
5. Деректерді пернетақтадан енгізу операторы
6. Деректерді дисплей экранына шығару операторы
7. Сызықтық программаларды құру үшін қандай
операторлар қолданылады?
8. Паскальда құрылған бағдарламаны орындау
командасы
9. Меншіктеу операторының белгісі
1. нақты, бүтін, литерлік Жауаптары:
2.алг алгоритмнің аты (типі көрсетілген аргументтер мен нәтижелер тізімі)
басы типі көрсетілген аралық шамалар тізімі
енгізу
командалар сериясы
шығару
соңы
3. Программа үш бөліктен тұрады: тақырыптан, сипаттау бөлімінен және операторлар бөлімі
4. program программаның аты;
var: айнымалылар бөлімі;
begin
readln (берілгендер тізімі);
операторлар бөлімі
writeln (нәтижелер тізімі);
end.
5. read операторы 6. write операторы
7. program программаның аты;
var: типі көрсетілген айнымалылар тізімі;
begin
readln (берілгендер тізімі);
операторлар бөлімі
writeln (нәтижелер тізімі);
end.
8. Run 9. ‘:=’
“Білім шыңына өрлейік”
Программа операторының табиғи орындалу реттілігін өзгерту үшін
басқаруды
беру операторларын пайдаланады:
1.шартты өту операторы IF
2.шартсыз өту операторы GOTO;
Шартты өту операторы IF
Тармақталған алгоритмдер – алгоритмде арифметикалық теңсіздік пен теңдік
түрінде берілген логикалық шарт тексеріледі. Логикалық шарт тексеріледі, егер
орындалса, онда 1 – жолмен, ал егер орындалмаса, онда 2-ші жолмен жүзеге
асады да, соңында екі тармақ бірігеді. Мұндай алгоритмдерді шарт тексеру, яғни
тармақталу алгоритмдері деп атаймыз. Блок схемасында шарт тексеру блогы –
ромб қолданылады.
Тармақталу операторы көрсетілген шартқа тәуелді құрамына кіретін
операторлардың орындалуын немесе орындалмауын қамтамасыз етеді.
Тармақталған алгоритмдерді бағдарланған кезде мынадай қызметші сөздер
қолданылады: if(иф) - егер, then(зен) – онда, else(элс) - әйтпесе. Турбо Паскальда
екі шартты оператор бар IF және CASE.
Толық оператордың жазылу түрі:
Алгоритмдік тілде Pascal тілінде Блок-схемада:

А) Толық пішімі:

егер <шарт> if шарт then 1-серия
онда <1-әрекет> else 2-серия;
әйтпесе<2-әрекет>
бітті

Ә) Қысқартылған пішімі:

егер <шарт> if шарт then серия;
онда <әрекет>
бітті
және, немесе, емес қызметші сөздерімен біріктірілген, бірнеше
қарапайым шарттардан тұратын шарттар (логикалық өрнектер) құрама
шарттар деп аталады.
And(және) логикалық операциясы бар күрделі шарт қарапайым
шарттардың екеуі де орындалған жағдайда ғана ақиқат деп есептеледі.
Ал егер қарапайым шарттардың кемінде біреуі орындалса, онда
or(немесе) логикалық операциясы бар күрделі шарт ақиқат деп
есептеледі.
Not а=0 логикалық операциясы а≠0 шартымен бірдей.
Алгоритмдік тілде Pascal тілінде
жазылуы жазылуы
және and
немесе or
емес not

= Тең > Үлкен
< Кіші >= Үлкен немесе тең
<= Кіші немесе тең <> Тең емес
Мысал.
А және В екі натурал санның үлкенін табу керек.

алг ЕСҮ (арг нақ А,В, program ESU;
нәт нақ у) var a, b, y:real;
басы begin
енгізу А,В readln (a,b);
егер А>B
if a>b then y:=a
онда y:=A
әйтпесе y:=B else y:=b;
бітті writeln (‘y=’,y);
шығару у end.
соңы
“Білгенімді зердеме тоқу”.
Жаңа сабақты бекіту
Блок-схемада көрсетілген алгоритмнің орындалу
нәтижесі бойынша Х айнымалысының мәні қаншаға тең?
Бағдарлама үзіндісін if …then операторын қолданып
орындау

if T<-20 Then Write('өте суық');

if (T>=-20) and (T<0) Then Write(‘суық');

if (T<10) and (T>=0) Then Write(‘салқын');

if (T<20) and (T>=10) Then Write(‘жылы');

if T>=20 Then Write(‘ыстық');
“Ой сергіту”.
Логикалық тапсырма
“Өзеннің жағасында қасқыр,
ешкі, капуста және қайықпен
тасушы бар екен. Тасушы қасқыр,
ешкі, капуста үшеуін, қасқырды
ешкімен, ешкіні капустамен
жеке қалдырмай отырып өзеннің
келесі жағасына көшіруі керек.
Мұны қалай жасауға болады.”

Ребус шешу
“Білгенімді дамыту”
Компьютермен жұмыс.
№1. Берілген сан х нақты саны х>0 – ден болса, онда х - ті
екіге арттыр, әйтпесе х - ті екі еселе.

№2. IF, THEN, ELSE операторларын қолданып, функцияның мәнін тап:

х 5, x 0
у 2
x 4 x, x 0
№3. Адам денесінің температурасына қарай мына төмендегі
деректер бойынша программа құрыңдар:
температурасы жоғары;
температурасы жоғары емес;
рм а :
а псы
ге т
Үй
Тармақталу алгоритмі.
Шартты көшу операторы.
л ау
а ға
«Б ы » .
а ш
ағ

Ұқсас жұмыстар
Паскаль тілінің басқару шартты және шартсыз көшу операторлары
Көшу операторы
Цикл операторлары
Меншіктеу операторы
Паскаль тіліндегі басқару операторлары
ЦИКЛ ДЕНЕСІ
Сызықтық бағдарлама құрылымы
Қайталау операторы. Циклдік операторлар
Сызықты құрылымды алгоритмдер мен программаларды құру
Тексеру және таңдау операторлары. Циклдық программалауға арналған командалар туралы ақпарат
Пәндер