Бала тәрбиесіндегі ананың рөлі




Презентация қосу
«Ата-аналарға рухани-
адамгершілік білім берудегі
өзін-өзі тану мұғалімінің ролі »

Дайындаған:
Ақжайық ауданы Бітік ОЖББМБ
Өзін-өзі тану пәнінің мұғалімі
Мирманова Толганай Сериккалиевна
Ата-аналар жиналысының үлгісі
Тақырыбы: «Жалпыадамзаттық құндылықтар –
отбасы тәрбиесінің негізі»

Жоспары:
1. «Өзін-өзі тану» рухани-адамгершілік білім
беру Бағдарламасының тарихи негіздері.
2. Мәңгілік жалпыадамзаттық құндылықтар.
3. Ата-аналардың рөлі (қыз балалардың
тәрбиесі, ұл балалардың тәрбиесі)
1. Тыныштық сәті. «Нұрға
бөлену»
2. Тренинг. Молекула
Классиктер рухани-адамгершілік білім беру
туралы
“Білімнің ең биік мұраты- теория емес, тәжірибе яғни өмір сүру өнеріне
үйрету” Сокраат
(399 - 469 ж. б.д.д)
Ежелгі философ

“Барлық адамға өзін - өзі танып, ақылды болу қабілеті
берілген”
Гераклит Эфесский
(483-544 б.д.д)
Ежелгі философ

“Өзіңе жақын адамның махаббаты – бұл үйлесімділік, кеңдік,
бостандық. Жан – жағыңа күлімсіре”

Януш Корчак
(1878 1942)
Алтынсарин Ыбырай Абай Құнанбаев Шәкәрім
/1841-1889/ ( 1845-1904) Құдайбердіұлы
«Мен қазақ жастары- (1858-1931)
ның классикалық «Тегінде ,адам баласы адам
гимназия-ларда, ауыл баласынан ақыл, Адамның жақсы өмір
шаруашы-лық ғылым,ар,мінез деген сүруіне үш сапа негіз
академияларында оқып нәрсемен озбақ.Одан басқа болады,олар
білім алуын, өз халқына нәрсеменен оздым ғой барлығынан басым
қызмет етуін, демектің бәрі- ақымақтық» болатын-адал
жаңалықты іс жүзінде еңбек,мінсіз ақыл,таза
көрсете білуін жоғары жүрек”
мұрат деп білемін»
“Әр баланың қабілетін ашуы,өзіне
жол табуы,өзінің күш-жігеріне сенуі
өзінің өмірдегі орнын анықтау үшін
өте маңызды! Әлемде махаббат пен
мейірімділік аурасын жасай
отырып,қайырымдылық пен махаббат
жүректен жүрекке жетуі тиіс”

Сара Алпысқызы
“Өзін – өзі тану” пәнін оқытудың шарттары

Мектепте сүйіспеншілік, сенім, шабытты, шығармашылықты , өзіңді –
өзің зерттеу, өзіңді түйсікпен ұғынуды дамыту атмосферасын құру
үшін жағдай жасау.

Рухани – адамгершілік білім беруді мектептің тұтастай педагогикалық
үдерісімен ықпалдастыру.

Рухани – адамгершілік білім беру үдерісінде тек қана оң және ізгі
әдістерді қолдану қажеттілігі.
Т.И.Петракова (пед.ғыл.д.профессор МПедМУ) ұсынған
құндылықтар жүйесінің жүктемесі оларды үш түрге бөліп
қарастыруды көздейді: табиғи, жүре пайда болған және
абсолюттік.
Табиғи құндылықтар – бұл адамның күші мен жан
дүниесінің қабілеттілігі құндылықтары: яғни ақыл – ой, сезім,
күш-жігер (ақылдың айқындығы, ойдың ұшқырлығы, сезімнің
тазалығы, естің сенімділігі, күш-жігердің қайраттылығы)
Жүре пайда болған құндылықтар – бұл адамның
интеллектуалды және адамгершілік тұрғыдан дамуы
барысында меңгерген құндылықтар (әдептілік, сыпайылық,
сыйластық жанашырлық, кеңпейілділік, ақкөңілділік,
сабырлылық және т.б)
Абсолюттік жалпыадамзаттық құндылықтар – ол уақытқа
бағынбайтын, ешқандай ортамен, қоғаммен шектелмейтін,
бүкіл адамзат үшін маңызы зор құндылықтар.
Абсолюттік жалпыадамзаттық құндылықтар
Бұл ұлтына, нәсіліне, қоршаған ортаға
және уақыт өзгерісіне тәуелді емес.
Олар бөлінбейді, өзара байланысты, өзара
тәуелді және бірін-бірі біріктіре отырып,
адамның рухани бірлігінің негізі мен оның
мәдениетін құрайды.
Жалпыадамзаттық құндылықтар:
АҚИҚАТ, ДҰРЫС ӘРЕКЕТ, ТЫНЫШТЫҚ,
СҮЙІСПЕНШІЛІК, ҚИЯНАТ ЖАСАМАУ.
Жалпыадамзаттық құндылықтар

Қиянат жасамау

Тыныштық

Дұрыс әрекет

Сүйіспеншілік

Ақиқат
Ақиқат сөз — ащы дәрі, сескентсе де
ем.

Ақиқат аяушылық тілемейді.

Ақиқат сөзде алалық жоқ.
Төле би

Ақиқат – өмірдің рухани негізі, ол
мәңгілік. Ақиқат адамға көрінбейді,
оны адам өзі іздейді, жүрегі және
ақылын тыңдап оған көзін
жеткізеді.
Дұрыс әрекеттің мақсаты:
- Әр адамның бойында бар
Ар-Ұждан даусын ажырату және
ести білу қабілетін ояту.
- Күнделікті өмірде дұрыс әрекет ету
санасын
дамытатын және жүзеге асыратын
ойларын,
сөздерін және амалдарын бекіту.
Дұрыс әрекет жалпыадамзаттық
құндылық ретінде

«Мен осы жерде немесе тап қазір»
күйіне түсу
мүмкіндігіне бақыт көремін,осы күйге
түскенде біз өзімізді түсінеміз, біз
Бармыз, Мен -Бармын...
Мен болу — әрқашан бақыт...
бақытты өмір сүрудің Ұлы ғылымы тек
қана тап қазір өмір сүру болып
табылады.

Пифогор (б.э.д. 570-490ж.ж.)
Ішкі тыныштық пен үйлесімділікке жету - әр адамның,
әр отбасының, әр мемлекеттің және күллі адамзаттың
негізгі тілегі.
Адамдар осы өмірден қуаныш пен қанағат аламыз деп
ойлайды, алайда бұл қуаныш олардың өздерінде
жасырынып жатқан өлшеусіз қуаныштың кішкентай
ғана сәулесі.
Адам ақиқатты танып, сүйіспеншілікпен дұрыс әрекет
еткенде оның жан дүниесінде ішкі тыныштықтың хош
иісті гүлі шешек атады.
Тек сана ғана уайымсыз тыныштықты қамтамасыз
етеді.
Сенека Луций Анней
Сүйіспеншілік құндылығы- бұл барлық жүректерді,
барлық тіршілікті, барлық кезеңдерді, барлық ұлттарды,
барлық діндерді, күллі табиғат пен бүкіл ғаламды біріктіруші
құндылық.
Я.А.Коменский “...алдымен сүю керек, сонан соң оқыту
қажет...”
Ілияс Есенберлин «Қандай адам болмасын, оның өмірі
бөтендердің өмірімен байланысты. Дүние солай жаратылған.
Күн, Ай, Жер, Су-бәрі бірімен бірі үзілместей болып
шиеленіскен. Күндіз Жер жоқ, Жерсіз Су жоқ. Бұл-табиғаттың
гармониясы. Адамды адам етіп жаратқан да сол- махаббат
гармониясы. Кісі бірін-бірі жек көруден емес, жақсы көруден
көркейеді, өрісі кеңиді. Бұл –адамзаттың бақытының негізі».
Абай Құнанбаев
-Адамда негізгі екі қасиет болуы тиіс - Адалдық және
Махаббат...
- Адамның жақсысы - Адамға сүйіспеншілікпен қарағандар.
Өзін-өзі танудағы сүйіспеншілік ұстанымы:
Өзін-өзі тану сабағында талап етуден гөрі көмектесу,
үйретуден бұрын сүю маңызды.

-Сабақты сүйіспеншілікпен жүргізу үдерісі
нәтижеден де маңызды.

-Рухани-адамгершілік білім-бұл ішкі жан дүниедегі
оқиға. Адамның жан дүниесі сүйіспеншілікке ғана
ашылады.
Қиянат жасамау - кең ұғым, басқаға зиян келтірмей өмір
сүру. Тіпті ойша да адамға жамандық тілеуге болмайды.
Жамандық ойласақ, қиянат жасау деген осы екен. Яғни, ол
бәрібір «жаңғырық заңы» бойынша өзіңе келеді. Сондықтан
оймен де, сөзбен де, іспен де қиянат жасамай, ешкімнің ала
жібін аттамай өмір сүру керек.

Қиянат жасамау дегеніміз – дұрыс әрекет ету. Дұрыс әрекет
ету – бұл ойы, сөзі, ісі бір жерден шығу деген сөз, яғни,
парасаттылық көрсету. Ал парасаттылық – ақыл мен
жүректің қосылуынан шығады.

«Жүрегі таза адам қиянатқа бармайды».
«Адамның ең асылы – қиянатсыз, ақ пейіл адам».

Шәкәрім Құдайбердіұлы
Отбасы тәрбиесіндегі әкенің рөлі:
Отбасында – әке басты рөл
атқарады.
Ер адам – білім ,даналық пен
тәртіптің үлгісі.
Ер адам жары мен балаларын
қорғап, денсаулығы мен білім
алуындағы отбасының
қажеттіліктерін қанағаттандыруды
қажет.
Даналық ер азаматтың қуаты, ал адалдық- бұл
әйел табиғатының мәні. Басқаша айтқанда, әйел
сүйіспеншілік пен адалдыққа үйретеді. Ал ер
азаматтың мінез- құлығы тәртіптілік пен
даналыққа үйретеді. Әйел – отбасының ішкі
қуаты, сондықтан да ол балаға оның ішкі қуаты,
сондықтан да ол балаға оның ішкі әлемінің
сұлулығын сүйіспеншілік, тыныштық және
сенім арқылы ашып көрсетеді. Ер азамат-
отбасының сыртқы қуаты, сондықтан да ол
баласын сыртқы әлеммен таныстырып, оны
ақиқатқа және дұрыс әрекетке үйретеді.
Бала тәрбиесіндегі ананың рөлі

Бала өмірінің алғашқы бес жылында міндетті түрде
анасымен болуы керек. Ана өзінің міндетін өзгелерге
аудара салмауы тиіс
(ата- әжесіне, күтушіге, балабақшаға)
Өте ерте жастан тәрбиеге әлеуметтік мекемелерге берілген
балалар анасы ғана бере алатын мейірімнен, жылылықтан,
ізгіліктен, сүйіспеншіліктен кенде қалады.
Егер әйел өз үйін жұмыс үшін тастаса, ондай үй
шаруашылығын жүргізеді.? Тіпті олардың қаржылық
жағдайы жақсарса да, үйде басқа қиыншылықтар пайда
болады.
Үйде анасыз иесіз қалғандай көрінеді.
Бала тәрбиесіндегі ананың рөлі.
Отбасындағы береке әйелге байланысты. Бұл өте
нәзік көрінбейтін дүние. Бір-ақ әрбір әйел білуге
тиіс нәрсе. Егер отбасыңызда бақ, береке,
молшылық болсын десеңіз отбасыңыз тек қана
өзінің ішкі қызығушылығымен ғана өмір сүрмеуі
керек. Бұл ой-ниет дастарқаннан басталады. Егер
отбасы мүшелері өз дастарқандарына жай ғана
басқаларды шақыра алатын болса, өздерінің ас-
тұзымен өзгелермен бөлісе алса, онда ол отбасында
молшылық, берек орнайды.
Демек риясыз жақсылық жасау отбасылық бақ
берекесінің негізі болмақ.
Қыз бала тәрбиесі
Үлкен өмірге аяқ басқан жас қызға өмірдің
мақсаты: мансап, байлық, ойын- сауық, көңіл
көтеру немесе бақытты отбасын құру ма?
Деген сұрақтар туралы терең ойлану керек.
Әйелдің өз өмірінде ең басты атқаратын
рөлі- бұл аналық рөл және жар ретіндегі рөлі.
Жұмыста әйел орнына үнемі жақсы
алмастырушыны табуға болады, бір-ақ
отбасында әйелді ешкім алмастыра алмайды,
сондықтан әр қыз балаға ана мен жардың
парызы және міндеттері туралы шынайы
білімді алуы қажет.
Баланың тілалғыш болуына
ынтықмақтастықсыз және өзімен
жұмыс жасамай қол жеткізу мүмкін
емес. Балаларды жақсы істерге
ынталандырыңыздар, сонда мінезінің
барлық жағымсыз қасиеттері өз-
өзінен жойылады. Жақсы әдеттер
жаманды ығыстырып шығарады.
• ІІІ. Шығармашылық жұмыс.
2 топқа бөліп, ойын өткізу.
1 топ ойыны. Музыкалық жалпыадамзаттық құндылықтар.
Ойын ережесі: әрбір орындыққа құндылық жазылған парақ жапсырылады.
Музыка жүреді. Ата-аналар музыка тоқтағанда орындық тауып отырып алу
керек. Музыка жүріп жатып жүргізуші 1 орындықты алып тастайды. Қалып
қойған ата- ана «алынып қалған» құндылық жоқ болғанда не болу мүмкін
екені туралы өз ойын айтады.
Құндылықтар: мейірімділік, сүйіспеншілік, жауапкершілік, әділдік,
адамгершілік
2 топ ойыны. Құндылықтарды тарату.
Ережесі: ата-аналар шеңбер құрып отырады. Музыка ойнайды. Оқушыларға
конверт беріледі. Музыка тоқтағанда конверт қай ата-ананың қолында сол
ата-ана ішінен 1 тапсырманы орындайды.
Тапсырмалар:
Шын сөйлеу деген не екенін айтшы.
Құндылығы бар өлең айтып бер.
Отырғандардың жүзінде әдемі күлкіні көру үшін бір нәрсе жаса.

Ұқсас жұмыстар
Ана тәрбиесі
Қария сөзі - тәрбие көзі
Бала тәрбиесінің педагогикалық алғышарттарын анықтау
БАЛА ТӘРБИЕСІНДЕГІ АТА - АНАНЫҢ РӨЛІ
Адам өмірінде отбасы және туыстық қатынастардың рөлі мен маңызы
Адамның бір қызығы бала деген
Отбасындағы гендерлік рөлдер
Бала тәрбиесіндегі ата - ананың рөлі және мектеппен байланысы
Отбасының суреті
Әрбір бала
Пәндер