Өлең туралы толғанысы




Презентация қосу
а б ы л д ы ж ы рдың
Д
ау ы л п азы ,қ ы ран
д
а на т т ы а қ ы н
қ
ы м А м а н ж олов
Қас

Батыс Қазақстан облысы
Қаратөбе ауданы
Жамбыл ОЖББМ-балабақшасы
Олжатаева К.Х
Мақсаты:
Қасым
Қасым Аманжоловтың
Аманжоловтыңөмірі
өмірімен
меншығармашылығына
шығармашылығынашолу
шолу
жасау
жасауарқылы
арқылыжеке
жекетұлғасын
тұлғасынтаныту,ақын
таныту,ақыншығармашылығына
шығармашылығына
қызығушылықты
қызығушылықтыояту
ояту

Оқушылардың
Оқушылардыңталдай,түсіне
талдай,түсінеоқу,тақырыпты
оқу,тақырыптықорыта
қорытаалу,пікір
алу,пікір
білдіру
білдірудағдыларын
дағдыларынқалыптастыру,рухани
қалыптастыру,руханитанымдарын
танымдарынкеңейту
кеңейту

Туған
Туғанхалқының
халқыныңталантты
таланттыақынына,
ақынына,әдебиетіне,
әдебиетіне,туған
туғанеліне
елінедеген
деген
сүйіспеншілік
сүйіспеншіліксезімін
сезіміноятып,
оятып,адамгершілікке
адамгершілікке тәрбиелеу.
тәрбиелеу.
Сабақтың эпиграфы:

«Хакім Абай –қазақ жырының
қасиетті Алатауы болса,ақиық ақын
Қасым –қазыналы Қаратауы»

Серік Ақсұңқарұлы
1. Сіздер Қасым ақын туралы не білесізд
қандай өлеңдерін оқыдыңыздар?
№ Жауап нұсқалары

Арғын
Қа
Қаракесек
с ым
Қара ше
жі
Оразқұл ре
сі
Ақжол

Алакөшек
Аманжол
Рақымжан
Анасы - Айғанша

Қасым
Әйелі - Сақыпжамал Жанна, Дариға
Хронологиялық кесте
1911 ж 10 қазан Қарағанды облысы Қарқаралы ауданы Қызыларай қыстауында

дүниеге келген. Жастай жетім қалады.
1924-1927 Семей қаласында интернатта оқиды.
1927-1930 Семей мал дәрігерлік техникумында оқиды.
1930-1932 Орал қаласында,Ленинград қаласында оқып,бірақ аяқтамайды.
1932-1933 Орал қаласының “Екпінді құрылыс”, Алматыда “Лениншіл жас”
газеттерінде істейді,өлеңдері көптеп жарияланады.
1933-1935 Орал қаласында әскери міндетін өтейді.
1935-1936 Оралдың театрында жұмыс істейді,ақындық,әншілік,
артистік таланты ашылады.
1936-1941 Алматыда газеттерде,Жазушылар Одағында қызмет істейді.
1938 “Өмір сыры”атты тұңғыш өлеңдер жинағы шығады.
1941-1945 Ұлы Отан соғысына қатысады.
1946 Әйелі Сақыпжамалға үйленеді.
1947 қызы Дариға дүниеге келеді, өзі сырқаттанып жатып қалады.
1946-1952 “Балбөбек”, “Нұрлы дүние”,”Таңдамалы шығармалар” жинағы
басылды.
1954 Қазақстан жазушыларының ІІІ съезінің ашылуына қатысады.
1955ж 18 қаңтар Ұзаққа созылған науқастан қайтыс болды.
“Дүние қандай жап - жарық” , “Сақыпжамал”,“Күйім
тасып барады, күйім тасып”, “Жаным Сәулем, еркешім,
Өлеңдері
қызыл гүлім”,“Үстімде сұр шинелім” , “Жеңіс дауысы”
“Орал”, “Ертіс” , “Сарыарқа” ,“Елге хат” , “Туған жер”,
“Нар тәуекел” , “Дауыл”, “Орамал” т.б

“Ақын өлімі туралы аңыз”,“Боран”,“Біздің дастан”,“Жамбыл Поэмалары
тойында” ,“Қытай қызы”,“Құпия қыз”,“Бикеш”,“Естай -
Қорлығайын”драмалық дастан.

1940 ж Маяковскийдің он шақты өлеңін аударып
“Бар дауыспен” деген атпен жинақ етіп жариялады.
Аудармалары М.Лермонтовтың “Маскарад” драмасы
А.Твардовскийдің “Васели Теркин” поэмасы
А.Пушкин “Полтава” поэмасы.

Қасымның “Бір күй бар домбырамда”, “Дариға, сол қыз”, “Өзім туралы”,
“Туған жер” өлеңдерін қазақ даласы жатқа біледі.
Анасы -Айғанша,
әйелі- Сақыпжамал,
қыздары -Жанна мен Дариға

Қ.Аманжолов
Ақын өлеңін мәнерлеп оқу, талдау

Өлеңнің аты Тақырыбы Идеясы Өлеңдегі ақын
мінезінің
көрінуі
Сөздікпен жұмыс
Мейман-қонақ
Бір мезет-бір уақыт
Тымырсық- көп сөйлемейтін, сыр
ашпайтын
Торқадай-ең қымбат жібек мата
Жасық-жігерсіз,әлсіз
«Ізденіс» кестесі
р/с Негізгі ой Шумақтар

1 Ақынның өзін таныстыруы

2. Өлең туралы толғанысы

3. Өмір мен өлім туралы
толғанысы
4. Туған елі, жері туралы
толғанысы
5 жолды өлең

1.Зат есім (бір сөз)-
2.Сын есім (екі сөз)-
3.Етістік (үш сөз)-
4.Түйін сөз (төрт сөз)-
5.Синоним -
2.Қасым поэзиясына қандай анықтауыштарды таңдар едің?
2.Қасым поэзиясына қандай анықтауыштарды таңдар едің?

шынайы терең сырлы реалистік

мөлдір

батыл ойлы
таза шыншыл

романтикалық

Нәзік ойлы

шуақты

өжет қайғы-мұңды
қуанышты
Ақпарат-карточкалармен жұмыс

(Көп нүктенің орнына қажетті сөздер мен сөз тіркестерін қойып жазу қажет)
А) Қ.Аманжолов ......................... дүниеге келген.
ә) Қ.Аманжоловтың ақын,азамат болып қалыптасуына ............. әсер етті.
б) 1938 жылы тұңғыш өлеңдер жинағы ......................... деген атпен жарық көрді.
в) Ақын өлеңдерінің тақырыбы .........................................
г) ............................ Қасым мәңгілікке көз жұмды.
д) Ақынның ........................ поэмасы Ұлы Отан соғысы тақырыбына арналған.
3. “Қасым деген қалғыған жанартау ғой......
Жанартау ғой, жанды да кетті өртеніп”
Мұқағали
Ақын

Аудармашы Әнші
Қасым
Домбыраш
Журналист
Композитор
Сегіз қырлы, бір сырлы талант и
“РАФТ” стратегиясы

ь – Қасым р
Ро л
р ия – ХХІ ғасы
Аудито
ары
ұрпақт онолог
м
Форма – Сен неткен
п– қ?
Тақыры едің келер ұрпа
ы
бақытт
Сандар сөйлейді

1911 1924

1938
1932 1941

1936-1941
1946
1955
"Қазақ жырының алдаспаны"
атты кітап көрмесі
Қорытынды:
« Ақтаңдақтар » ашылмай тұрған заманда, өткен ғасырда соғыстан
кейінгі 40-50 жылдары ақын Қасымның есімі Қазақ поэзиясында
Махамбет пен Абай және Сұлтанмахмұттан кейін аталатын көзі тірі классик
саналған. Белинский: "ХІХ ғасырдағы орыс жазушыларының бәрі Гогольдің
"Шинелінен" шыққан" десе, қазіргі кезде біз: "ХХ ғасырдағы қазақ
ақындарының бәрі Қасымның қарымынан шыққан" деп айта аламыз.
Қасымның "Бір күй бар домбырамда", "Дариға, сол қыз", "Өзім туралы" т.б.
өлеңдерін Қазақ даласы жатқа білетін. Қасымның ақындығы туралы ел арасында
небір аңызға бергісіз әңгімелер тараған. Қазақтың қайсар Қасым ақыны ғана сол
заманда атын атауға да болмайтын ардақты ағаларының үңірейіп бос тұрған орнын
жоқтатпауға жараған ұлы ақын болды.
Тек кейін ғана,37-шінің құрбандары ақталғасын ғана Қасым мен Абайдың арасында
Ілияс,Сәкен,Шәкәрім,Мағжан сынды поэзия алыптарының бар екенін халық кеңінен
білді. Алайда Қасым Қазақтың ұлы ақындарының бірі ретінде ұлттық поэзия
тарихында мәңгіге қалды. Бейнелеп айтсақ, Қазақ деген халықтың өз елінің
құрылуына тарихта Қасқа жолды Қасым ханның үлесі қандай болса, Қазақ поэзиясы
тарихындағы Қасым ақынның алар орны да тап сондай.
Дүниеге келер әлі талай Қасым,

Олар да бұл Қасымды бір байқасын.

Өртке тиген дауылдай өлеңімді

Қасымның өзі емес деп кім айтасың?!

Үйге тапсырма: Қасым Аманжоловтың «Өзім туралы» өлеңінен үзінді
жаттау,поэтикалық тіліне талдау жасау.
Бағалау.
Ашық журнал
р/с Оқушының аты-жөні Бағасы
1 Аманжолова Жансая
2 Амандықов Мерей
3 Бауыржанов Бекзат
4 Баянғалиева Инабат
5 Болатжанова Альбина
6 Ғарифуллина Гүлдаурен
7 Екпінова Әсел
8 Ермекқалиева Гүлзат
9 Жұбанышева Қарлығаш
10 Көптілеу Қыдырқожа
11 Қабжанов Тілекбол
12 Рақымғалиева Бегайым
13 Төлеуғали Дана
14 Шәбілов Елдар

Ұқсас жұмыстар
Бұлбұл мен тоқылдақ
Шерхан Мұртаза Бесеудің хаты
Ақпарат саны, ақпарат өлшем бірлігі
Сайын Мұратбековтың “Жусан иісі” повесіндегі Аян бейнесі
БАЛА ТӘРБИЕСІНДЕГІ АТА - АНАНЫҢ РӨЛІ
Бала тәрбиесіндегі ата - ананың рөлі және мектеппен байланысы
Отбасының суреті
Шоқан, Ыбырай, Абай Ақан сері, Біржан сал, Сегіз сері
Қасым Аманжолов (1911-1955)
Қара өлең
Пәндер