Иранның жағдайы




Презентация қосу
Дүние жүзі
тарихы
8, 9 – кластар

Құрсай НМ тарих пәнінің мұғалімі
Елеусинова А.Ж.
Сыныбы:
Сыныбы: 88
Сыныбы:
Сыныбы: 99

Тақырыбы:
Тақырыбы: § § 11.
11. Иран.
Иран.
Тақырыбы:
Тақырыбы: Иран,
Иран, Ауғанстан
Ауғанстан

Сабақтың
Сабақтың мақсаты:
мақсаты:
Сабақтың
Сабақтың мақсаты:
мақсаты:

Білімділігі:
Білімділігі: XVII
XVII -- XVIII
XVIII ғасырлардағы
ғасырлардағы Ирандағы
Ирандағы Білімділігі:
Білімділігі: Бірінші
Бірінші дүниежүзілік
дүниежүзілік соғыс
соғыс
Сефевидтер
Сефевидтер әулеті
әулеті билеген
билеген елдің
елдің әлеуметтік
әлеуметтік -- соңындағы
соңындағы жәнежәне соғыстан
соғыстан кейінгі
кейінгі Иранның
Иранның ішкі
ішкі
экономикалық
экономикалық жағдайын
жағдайын айтаайта отырып,
отырып, және халықаралық жағдайын
және халықаралық жағдайын нақты нақты
халықтың
халықтың феодалдық езгіге ұшырап, монархиялық
феодалдық езгіге ұшырап, монархиялық фактілермен
фактілермен сипаттап,
сипаттап, оқушылардың
оқушылардың назарын
назарын
тәртіптің орнағандығын әңгімелеу.
тәртіптің орнағандығын әңгімелеу. Англияның Иранды басып алуына
Англияның Иранды басып алуына аудару; аудару;
Ауған
Ауған тайпаларының
тайпаларының Қандағар
Қандағар жеріне
жеріне келуін,
келуін, Ирандағы
Ирандағы ұлт-азаттық
ұлт-азаттық қозғалыстың
қозғалыстың
Сефевид
Сефевид мемлекетінің
мемлекетінің әлсіреуін,
әлсіреуін, Мир
Мир Махмуд
Махмуд ерекшеліктеріне
ерекшеліктеріне тоқталып,
тоқталып, Кеңес
Кеңес үкіметінің
үкіметінің
басқарған
басқарған әскердің
әскердің шабуылы
шабуылы жәнежәне оның
оның билікке
билікке осында социалистік революция ұйымдастыру
осында социалистік революция ұйымдастыру
келуі
келуі жайлы
жайлы әңгімелеу.
әңгімелеу. әрекетіне
әрекетіне түсінік
түсінік беру.
беру.
Нәдір
Нәдір шах тұсындағы Иранның
шах тұсындағы Иранның ішкі
ішкі -- сыртқы
сыртқы Иранның
Иранның (1914-1945) және
(1914-1945) және Ауғаныстанның
Ауғаныстанның
саясатына шолу жасай келіп, ұзаққа
саясатына шолу жасай келіп, ұзаққа созылған созылған (1918-1945
(1918-1945 )) саяси
саяси экономикалық
экономикалық дамуын
дамуын
бақталастық
бақталастық күресте
күресте XVIII
XVIII ғасыр
ғасыр соңындағы
соңындағы түсіндіргенде,
түсіндіргенде, Пехлеви
Пехлеви үкіметінің
үкіметінің және
және Нәдір
Нәдір
Каджар
Каджар әулетінің
әулетінің таққа
таққа отырып
отырып билеген
билеген әулетірнің іс-әрекеттерін ашып көрсету
әулетірнің іс-әрекеттерін ашып көрсету
кезіндегі
кезіндегі Иранның
Иранның жағдайын
жағдайын оқушыларға
оқушыларға
Дамытушылығы:
Дамытушылығы: Оқушылардың
Оқушылардың тіл тіл байлығын,
байлығын,
түсіндіру.
түсіндіру. ой - өрісін дамыту, өз бетімен ізденулеріне
ой - өрісін дамыту, өз бетімен ізденулеріне

Дамытушылығы:
Дамытушылығы: Оқушылардың
Оқушылардың тіл тіл байлығын,
байлығын, арналған
арналған қосымша
қосымша материалдарды
материалдарды оқуғаоқуға
ой - өрісін дамыту, өз бетімен ізденулеріне
ой - өрісін дамыту, өз бетімен ізденулеріне дағдыландыру.
дағдыландыру.
арналған
арналған қосымша
қосымша материалдарды
материалдарды оқуғаоқуға
Тәрбиелігі:
Тәрбиелігі: Белсенді,
Белсенді, білімді
білімді азамат
азамат тәрбиелеу.
тәрбиелеу.
дағдыландыру.
дағдыландыру.

Тәрбиелігі:
Тәрбиелігі: Белсенді,
Белсенді, білімді
білімді азамат
азамат тәрбиелеу.
тәрбиелеу.
Сабақтың түрі: Аралас сабақ.
Сабақтың әдісі: Баяндау, сұрақ - жауап, тестпен Сабақтың түрі: аралас
жұмыс, тірек - сызба, картамен жұмыс. Әдісі: интерактивті
Сабақтың көрнекілігі: интерактивті тақта, Көрнекілік: интерактивті тақта, саяси
карталар, танымдық ойындар, семантикалық карталар, сызба кесте, хронологиялық
карта. кесте, сәйкестендіру тесті,
Сабақтың барысы:
Сабақтың барысы:
І. Ұйымдастыру кезеңі
І Ұйымдастыру кезеңі : сәлемдесу,
ІІ. Үй тапсырмасын сұрау:
түгендеу, оқу құралдарын тексеру.
Семантикалық карта (өз бетімен жұмыс) ІІ Үй тапсырмасын сұрау: (1слайд-
ІІІ. Жаңа сабақ жоспары: ауызша) 1) лездік сұрақтар
1. XVII ғасыр Ирандағы Сефевид әулетінің билігі ІІІ Жаңа сабақтың жоспары:
кезіндегі әлеуметтік - экономикалық жағдайы.
2. XVIIІ ғасыр басында Сефевид мемлекетінің әлсіреуі. * Хронологиялық кесте құру,
3. Нәдір шах тұсындағы Иранның ішкі - сыртқы * Бірінші дүниежүзілік соғыс
саясаты. соңындағы Иранның жағдайы
4. Каджарлар билігі кезіндегі Иранның жағдайы. * Ұлт-азаттық қозғалыстың даму
Сефевид мемлекетінің құрамына Иран жерінен басқа * Иранның 1921-1945 жылдардағы
XVI - XVII ғасырларда жаулап алған Закавказье, саяси -экономикалық даму жолдары
Кавказдың бір бөлігі, Мерв қаласына дейінгі Орта • 1918-1945 жылдардағы Ауғанстан.
Азияның бір бөлігі, Ауғанстанның Герат, Фаррах және • .(картадан көрсетіледі)
Қандағарды қосқандағы батыс жағы мен Белуджистан
кірді.(картадан көрсетіледі)
8-класс ІІ Үй тапсырмасын сұрау: 9-класс ІІ.Үй тапсырмасын сұрау:
Семантикалық карта (жауабын белгіле) лездік сұрақтар (ауызша)
Оқиғалар , жылы 1400 1299 1475 1684 1696 1730 1 ХХ ғасыр басында
Үндістан қай елдің
отары болды?
Түрік сұлтанына
Қырым хандығы
бағынышты болды. 2 Ағылшындар 1915-
1916жж қандай үнді
Түріктер дәстүріне қол сұқты?
Константинопольге
шабуыл бастады.
3 Қала кәсіпкерлерінің
тұрмысының нашарлау
Осман империясының
себептерін ата
негізін қалаушы Осман
бейдің билікке келуі.

4 М.Ганди оңтүстік
І Петр Азов бекінісін
Африка одағынан еліне
түріктерден тартып
алды. қай жылы оралып, ұлт-
азаттық қозғалысты
өрістетті?
Османдарға қарсы
« Қасиетті лига»
коалициясы құрылды.
5 М. Гандидің
Сұлтан үкіметі Патрон «Тұз жорығының»
Халилді қолға түсіріп мәні неде?
өлтірді.
9-класс лездік сұрақтар (ауызша)

1 ХХ ғасыр басында Үндістан қай елдің Англия
отары болды?

Анадан қызына берілетін
2 Ағылшындар 1915-1916жж қандай үнді алтын бұйымдар жинау
дәстүріне қол сұқты? дәстүрі

3 Қала кәсіпкерлерінің тұрмысының нашарлау Түрлі салықтар, заттардың
себептерін ата арзан бағалануы,
табыстардың кемуі.
4 М.Ганди оңтүстік Африка одағынан еліне
қай жылы оралып, ұлт-азаттық қозғалысты 1916жылы
өрістетті?

5 М. Гандидің Жергілікті тұрғындарға тұз
«Тұз жорығының» қайнатып, өндіруіне тыйым
мәні неде? салуына қарсылық қозғалыс
ашты.
8-класс Семантикалық карта (жауабы)
Оқиғалар , жылы 1400 1299 1475 1684 1696 1730

Түрік сұлтанына Қырым
хандығы бағынышты болды.
Түріктер
Константинопольге
шабуыл бастады.
Осман империясының негізін
қалаушы Осман бейдің
билікке келуі.

І Петр Азов бекінісін
түріктерден тартып алды.
Османдарға қарсы «
Қасиетті лига» коалициясы
құрылды.
Сұлтан үкіметі Патрон
Халилді қолға түсіріп
өлтірді.
Жаңа сабақты игеру
8-кл Жаңа сабақ жоспары: 9-кл Жаңа сабақ бойынша
Хронологиялық кесте құру
1. XVII ғасыр Ирандағы Сефевид Жылдар
әулетінің билігі кезіндегі
әлеуметтік - экономикалық
жағдайы.
2. XVIIІ ғасыр басында Сефевид
мемлекетінің әлсіреуі. И
3. Нәдір шах тұсындағы Иранның Р
ішкі - сыртқы саясаты. А
4. Каджарлар билігі кезіндегі Н
Иранның жағдайы. Сефевид
мемлекетінің құрамына Иран
жерінен басқа XVI - XVII
ғасырларда жаулап алған
А
Закавказье, Кавказдың бір бөлігі,
Мерв қаласына дейінгі Орта У
Азияның бір бөлігі, Ауғанстанның Ғ
Герат, Фаррах және Қандағарды А
қосқандағы батыс жағы мен Н
Белуджистан кірді.(картадан С
көрсетіледі) Т
А
Н
9-кл Хронологиялық кесте жауаптары

Жылдар •
Оқиғалар
1914жыл • Түрік әскерлері Әзірбайжан жеріне басып кірді.

1919 ж 9тамыз • Ағылшын- Иран шартына қол қойылып, Иран елі
И ағылшындардың «қамқорлығына» ұшырады.
Р 9тамыз
1920 ж 5маусым • Гилян Республикасы жарияланды
А
Н • Англия мен КСРО арасында «Германияға қарсы
1941 ж 12шілде
соғыста бірігіп әрекет жасау» туралы шартқа қол қойды.
1943 ж 9қыркүйек • Иран Германияға соғыс жариялады
• Үкімет басына Аманулла хан келіп, Ауғанстанның
А 1919 ж 21ақпан тәуелсіздігін жариялады.
У
Ғ 1921жыл • құлдықты жою заңы жарияланды.
А
1923жыл • Жаңа Конституцияның қабылданды
Н
С • Нәдір хан Ауғаныстан патшасы болып жарияланды.
1929жыл
Т
А • КСРО мен Ауғанстан арасында бейтараптық және өзара
1931ж 24маусым
Н жауласпау келісіміне қол қойды.
Жаңа тақырыпты игеру жодары

8-класс 9-класс

Сабақты бекіту: «Орнын тап» 1) Бірінші дүниежүзілік соғыс
кітаптан термин сөздерді іздеу соңындағы Иранның жағдайы
ойыны 2) Ұлт-азаттық қозғалыстың дамуы.
дивани 3) Иранның 1921-1945 жылдардағы
1) Мемлекеттік меншіктегі жер ... саяси –экономикалық даму жолдары.
деп аталды. хассэ
4) 1918-1945 жылдардағы Ауғанстан.
2) Отбасының меншігіндегі жер... (картадан көрсетіледі)
деп аталды. тойыл
3) Ірі феодалдардың уақытша Негізгі оқиғалар:
пайдаланатын жеке меншік жері... • 1920 жылғы 5 маусымда Гилян
деп аталды. сойырғал
республикасы жарияланды
4) Мұрагерлікпен Арбаби,“мульк”,
мәңгі пайдалануға • 1925-1941 жылдары- Реза хан
берілетін жерлер ... деп аталды.
уакф Пехлеви билігі орнады.
5) ... ,... ,... , -діни орындар мен • 1943 жылғы 9 қыркүйекте Иран
дінбасыларына меншікке раяттар Германияға соғыс жариялады.
берілетін жер. • 1918-1928 жылдар-Ауғанстандағы
6) иляттар
... егіншілікпен айналысатын Аманулла ханның реформалық
отырықшы шаруалар. әрекеттері.
7) ... мал шаруашылығымен • 1921 жылы құлдықты жою заңы
айналысатын халық. жарияланды.
• 1923 жылы Конституцияның
қабылдануы
Бекіту тапсырмалары

8-класс 9-класс Сәйкестендіру тесті
1917жылы Иран Иран елі
«КІМ? НЕ? ҚАЙДА? ҚАШАН?» аумағын үш елдің ағылшындардың
ойыны басқыншылары басып «қамқорлығына»
алды. ұшырады.
I. ХVІІ ғасырда Иранды қай әулет Ағылшын Иран 1921жылы
шартына сәйкес
биледі?
1919жылы...
II. Иран қандай мемлекет болды? 1943жылы 9 Англия, Ресей,
қыркүйекте Иран Германия
III. Сефевидтер деген кімдер? соғыс жариялады.
Ауғанстанда жаңа КСРО
IV. Мал шаруашылығында нелер өсірілді? Конституция
V. Мемлекеттің ең жоғарғы билеушісі? қабылданды.
Нәдір хан Ауғаныстан Германияға
VI. 1729-1735жж аралығында Иран жерін патшасы болды.
Ауғанстан мен осы ел 1923жылы
түріктер мен ауғандықтардан азат арасында достық,
еткен кім? көршілік қатынастар
жалғасты.
VII. Нәдір шах қай жылы өлтірілді? Ауғанстанда құлдықты 1929жылы
жою заңы жарияланды.
VIII.ХVІІІ ғасырдың соңында Иранда қай
әулет билік етті?
9-класс Сәйкестендіру тесті жауаптары

1917жылы Иран аумағын үш Иран елі
елдің басқыншылары басып ағылшындардың
алды. «қамқорлығына»
ұшырады.
Ағылшын- Иран шартына 1921жылы
сәйкес 1919жылы...
1943жылы 9 қыркүйекте Иран Англия, Ресей,
соғыс жариялады. Германия
Ауғанстанда жаңа Конституция КСРО
қабылданды.
Нәдір хан Ауғаныстан патшасы Германияға
болды.
Ауғанстан мен осы ел арасында 1923жылы
достық, көршілік қатынастар
жалғасты.
Ауғанстанда құлдықты жою 1929жылы
заңы жарияланды.
XХ-ХХI ғасырлардағыдағы Иран, Ауғанстан
XVII –ХVІІІ ғасырлардағы Иран, Ауғанстан
Иранның физикалық картасы
карта атауы
XХ ғасыр басындағы Иран, Ауғанстан картасы
Индия -XVIIІ ғасыр ортасы
Бағалау:
8-класс 9-класс
Үйге тапсырма: §11,
Үйге тапсырма: §15, №1,2
№4 тапсырмаға
сипаттама беру.
тапсырмаға талдау жасау.

Сау болыңыздар!

Ұқсас жұмыстар
Иранның ядро бағдарламасы келісімінен шығуы
ЕЖЕЛГІ ИРАН СӘУЛЕТ ӨНЕРІ
Ежелгі түркілердің көне діні
Қазақстанның ірі қалалары
Ұлы жібек жолы арқылы тараған діндер
Шымкент қала атауының мағынасы
Ресейдің саяси жүйесі
Ресей саясатындагы
КАСПИЙ ТЕҢІЗІНІҢ СТАТУСЫ
ЖЫЛДАРДАҒЫ ИРАН
Пәндер