Қайнау температурасы

Презентация қосу

Сабақтың тақырыбы:

Қайнау. Меншікті
булану жылуы

Физика пәнінің мұғалімі
Бекмырзаева Мадина 8ж сынып
САБАҚТЫҢ МАҚСАТЫ
Білімділік: Дамытушылық: Тәрбиелік:

Оқушылардың
Булану және Табиғатты аялай
ойлау, бақылау,
конденсация, білуге,
зерттеу,
буланудың ұйымшылдыққа,
салыстыру
түрлері, топта бірлесе
қабілеттірін
қасиеттері, жұмыс жүргізе
дамыту, өзін-өзі
заттың кризистік білуге, топ
және басқа
күйі, қайнау ережелерін
оқушыларды
процесі жайлы сқтауға,
нақты
мағлұмат жинау. еңбексүйгіштікке
бағалауға
тәрбиелену.
үйрену.
Топқа бөлу

Булану тобына Қайнау тобына
есімдерінің бас есімдерінің бас
әріптері : Н,О әріптері: А, Ж, С
әріптерінен әріптерінен
келетін келетін
оқушылар оқушылар
жайғасыңыздар жайғасыңыздар
Сабақтың барысы

1 Ұйымдастыру кезеңі

2 Үй тапсырмасын тексеру
3 Жаңа сабақты түсіндіру
4 Есептер шығару
5 Бекіту сұрақтары
6 Қорытындылау
7 Үйге тапсырма
8 Бағалау
Үй тапсырмасын тексеру
(“Ақылды доп” сұрақ қою әдісі)
1. Заттың агрегаттық 8.Меншікті балқу
күйлері. жылуы қандай
2. Меншікті балқу жылуы. әріппен белгіленеді?
3. Меншікті балқу 9.Меншікті балқу
температурасы. жылуының өлшем
4. Сұйықтың негізгі бірліктері.
қасиеттері. 10.Кристалл денелердің
5. Q = λ m өрнегі жайлы не балқуы және қатаюы
айтасыз? кезінде олардың
6. Кристалдану дегеніміз температурасы
не? неліктен өзгермейді?
7. Балқу кезінде отынның
энергиясы не үшін
пайдаланылады?
Сәйкестендіру кестесін толтырайық

р/ Физикалық Белгіле формуласы Өлшем
с шама атауы нуі бірлігі
1 Жылу мөлшері Q Q= cm (t –t) Дж
2 Заттың меншікті c c = Q / cm (t –t) Дж/кг С
жылуы
3 Заттың массасы m m =Q/c (t –t) кг
4 Температура t t = Q / cm С
өзгерісі
5 Меншікті балқу λ λ =Q /m Дж/кг
жылуы
Суретке қарап ой түйіп үйренейік?
Демонстрация
( интербелсенді тақтадан демонстрация
көрсету)
НЕ БІЛЕМІН? НЕ БІЛДІМ? НЕ БІЛГІМ
КЕЛЕДІ?
1.Жаңа сабаққа ену проблемасы:
Химия сабағында тәжірибе жасап жатқан Досым Ашық
ыдыста тұрған этил спиртін таба алмай қапа болды. Этил
спирті қайда жоғалды?
Жауап: Ашық ыдыста болғандықтан ауаға ұшып жоғалған.
Есеп шығарып отырған Талап кофе ішпек болып ,газге
қойған шәйнекті ұмыт қалдырған. Есебінің жауабын тапқан ол,
-енді кофе ішуге болады деп тұра жүгіргенде, таң қалып тұрып
қалды. Неге? Қалай?
Жауап: Қайнап –қайнап таусылған чайник бос қалған, буға
айналып ұшып кеткен.

Міне, балалар,- өмірде кездесетін осындай құбылыстардың
мән-мағнасын ғылыми тұрғыдан түсіну үшін
жұмыстанамыз, бүгін!
ЖАҢА САБАҚТЫ ТҮСІНДІРУ
Қайнау құбылысы
Сұйықтың бетінде, сондай-ақ бу түйіршіктерін
бөле отырып ішінде қарқынды булануын
қайнау деп атайды.
Қайнау – бұл сұйықтың тек үстіңгі бетінен
ғана емес, сонымен бірге оның ішінде де бу
көпіршіктерінің пайда болуымен жүретін
қарқынды булану процесі.
Қайнауды жалғастыру үшін сұйықтыққа
Қайнау температурасы
сырттан энергия беріп отыру керек.

Қайнау әрбір сұйық үшін қайнау
температурасы деп аталатын температурада
жүреді.
Қысым төмендегенде сұйықтың қайнау
температурасы төмендейді .
Конденсация табиғатта кездеседі
Меншікті булану жылуы
Сұйықтықтың бірлік массасын қайнау
температурасында буға айналдыруға қажетті
жылу мөлшерін меншікті булану жылуы деп
атайды.
Меншікті булану жылу r әрпімен белгіленеді,
өлшем бірлігі Дж/кг

Конденсациялана отырып бу, булануға
кеткен жылу мөлшерін бөліп шығарады.
Булану құбылысы

Булану заттың Булану беттің
түріне ауданына тәуелді
тәуелді Булану сұйықтың
температурасына
тәуелді
Қайнау температурасы атмосфералық
қысымға тәуелді.
Сұрақтарға жауап беріңдер:

1. Неліктен таразы тепе-теңдігі
бұзылады?
2. Неліктен бірнеше
күннен кейін сұйықтар
деңгейі әртүрлі болады?

3. Неліктен тарелкедегі су тез буланады?
Постер қорғау

Булану тобы
өз аттарын Қайнау тобы
қорғайды өз аттарын
(булану, булану қорғайды
түрлері, (қайнау, қайнау
булану температурасы
қасиеттері жайлы)
жайлы)
НЕ БІЛЕМІН? НЕ БІЛДІМ? НЕ БІЛГІМ
КЕЛЕДІ?
Ойланып көрейік – жауабын берейік»
• Шық түскен шөп желді күні ме әл де желсіз күні тез кебе ме?
• Бірдей жағдайдағы майлы сорпа ма әлде шәй тез суйды ма?
• Неліктен жаздың күні өзен, теңіз, мұхит суының
температурасы төңіректегі температурадан төмен болады?
• Неліктен жылы одеколонды бетке жаққан соң мұздай ауа
сезінеміз?
• Неге жауын шашыннан соң жердің исі шығады?
• Көлемдері бірдей екі стакан тұр. Бірінде эфир екіншісінде су
бар. Екеуіне де термометр салған кезде қай стакан төмен
температураны көрсетеді
Кестені есептеп толтырайық
4,6*106 4,5*105
Q Дж ? Дж

r
2,3*106 2,3*106
Дж/кг ?
Дж/кг

m ? 0,2кг 0,5кг
Сабаққа қажетті
Формулалар:
Q=r *m

r =Q
m
Q
m = r
ЖАҢА САБАҚТЫ БЕКІТУ

1. Қандай құбылысты Салыстырайық:
булану деп атайды?
кебу қайнау
2. Қайнау процесінде не
байқалады?
3. Самаурында су қалай
қайнайды?
4. Қайнау
температурасы.
5. Булану құбылысы
нелерге тәуелді?
6. Меншікті булану
қандай әріппен
белгіленеді?
7. Оны есептеу өрнегі.
Рефлекция
( таратылған парақшаны толтыру)
НЕ БІЛЕМІН? НЕ БІЛДІМ? НЕ БІЛГІМ
КЕЛЕДІ?
Үйге тапсырма:

§18, ІІ тарауды қайталау
11-жаттығу 4,5,7

Ұқсас жұмыстар

Қайнау, конденсацияланудың және буланудың меншікті жылуы

Меншікті булану жылуы

Буландыру әдістері

Азеотропты қоспалар

Заттың агрегаттық күйлері өзгерген кездегі жылу мөлшерін есептеу

Жылулық құбылыстар

Жылу мөлшері

Сұйық металл

Химиялық байланыстың табиғаты

Сұйытылған ерітінділер

Пәндер