САҚ ҚОҒАМЫ




Презентация қосу
Өз тарихын білмеген, өзінде
сыйламайды.
САҚ ҚОҒАМЫ
Сақ тайпаларының қоныстануы
Сабақтың мақсаты: Сақтардың қоғамдық әлеуметтік
құрылыс, мүлік теңсіздігінің пайда болу себептерін, таптың
қоғамның пайда болу себептерін оқушыларға түсіндіру.
Тәрбиелік мақсаты: оқушыларды адамгершілікке, еңбекке
баулу.
Дамытушылық мақсаты: оқушылардың ойлау қабілетін
дамытып, белсенділігін арттыру
Сабақтың көрнекілігі: карта, слайд, тірек сызба
Сабақтың түрі: аралас сабақ
Сабақтың барысы:
1. Ұйымдастыру .
Оқушыларды түгендеу, оқу құралдарын түгендеу
2. Үй тапсырмасын тексеру.
“Кім жылдам” ойыны

Тарихта ең ұзаққа созылған қай дәуір? (тас дәуірі)
Палеолит нешінші мыңжылдықтың аралығын қамтиды? (б.з.б 2,6 млн жыл-12 мың жыл.
Ерте палеолит б.з.б2,6-40 мың. Кейінгі палоелит б.з.б 40мың-12 мың )
Мезолиттің хронологиялық шеңбері (б.з.б 12 мың-5 мың)
Неолит нешінші мыңжылдықтың аралығын қамтиды (б.з.б 5мыңжылдық-3мыңжылдық)
Энеолиттің хронологиялық шеңбері (б.з.б 3000-1800 жыл)
Қола дәуірі нешінші мыңжылдықты алып жатыр? (б.з.б 2 мыңжылдық-б.з.б 1
мыңжылдық)
Темір дәуірі нешінші мыңжылдықты қамтиды? (б.з.б VIII-б.з VІ ғ)
Неше кезеңнен тұрады? 1. Б.з.б VIII-б.з.б ІІІғ
2. б.з.б ІІІ ғ-б.з VI ғ
Қазақстан аумағын аумағында сақтар нешінші ғасырларда мекендеген?
(б.з.б VIIIғ-б.з.б ІІІ ғ)
Грек тарихшысы Герадот сақтарды өз жазбаларында қалай атаған? (массагет)
Сақтар қай жерлерді мекендеген? (Жетісуды, Тянь-Шань тауларын, Сырдария өзенінің
орта ағысы)
Сақтар нешеге бөлінді?
Сақ парадарайда-теңіздің арғы жағындағы сақтар
Сақ-хаумаварга-хаома сусынын дайындайтын сақтар
Тиграхауа-шошақ бөрікті сақтар. Ташкент қаласының маңында. Солт Қазақстан,
Жетісу, Тарбағатай жерін мекендеген.
Сақтардың негізгі шаруашылығы қандай? (мал шаруашылығы)
Ерте темір дәуірінде мүлік теңсіздігі орнады. Сақ патшалары құдіретті
билеушілерге айналды
Қоғамдық құрылысы әскери демократия
1. Соғыс мәселесін шешті
2. Бейбітшілік мәселесін жасады
3. Келісімдер жасады
4. Әскерді басқарды
5. Емшілер тағайындады
Тайпа мүшелері көсемдерін сайлайды. Тайпа көсемі бас
қолбасшылық қызметін атқарады. Ру мен тайпа арасындағы дауды
мәселелерін шешеді, тайпаны азық-түлік пен қару-жарақпен
қамтамасыз етеді. Жайылым мен көші-қон мәселесін шешеді, жер
бөлігімен айналысады.
Сақ көсемінің бас киімі, етігі, қару-жарағы көркемдігі мейлінше жоғары
4 мың алтын қапсырмалармен және жұқа табақшалармен
безендірілген.
Сақ қоғамы
Абыздар, жауынгерлер, малшылар, егіншілер
Қызыл, сары киімді-жауынгер ежелгі үнді ирандық тілінде “ратайштар”
яғни, арбада тұрғандар
Ақ киімді-абыздардың танымал белгісі тостаған мен айрықша бас киімдер
Сары көк киімділер-малшылар мен егіншілер “сегізаяқтылар” деп аталды.
Бұл соқаға жегетін екі өгіз барларды айтады.

Сақ қоғамы

Малшылар
Жауынгерле мен
Абыздар
р егіншілер
Семантикалық карта.
Дұрыс жауапқа «+» таңбасын қою керек
Сақтар Мургаб аңғарында Арал теңізінің маңында
Сырдарияның орта ағысында
Сақ - парадарайа
Сақ - тиграхауда
Сақ - хаумаварга

Киімдерінің түсі
Сары мен көк түсті
Қызыл және
сары қызыл ақ түсті
Сақ жауынгерлері
абыздар
малшылар мен
егіншілер

-
Авторларын тауып, кестені толтыр:

Авторлар Дерек көздері
Сақ әйелдері ержүрек келеді
қауіп төнгенде ерлеріне көмек
көрсетіп, ұрысқа араласады.
Киімі мен өмір сүру дағдысы
скифтерге ұқсас. Олардың
барлық бұйымдарды алтын мен
мыстан жасаған. Олар егін
екпейді, үй малдарымен
балықтарды азық етеді. Сүт
ішеді. Сақтар әлемдегі ең
шыншыл, ең әділ халық.
Бекіту сұрақтары:
1. Сақ қоғамында нелер ыдырап, нелер құрыла бастады? (алғашқы
қауымдық құрылыстық ыдырап, әскери-демократияның, мемлекеттік
құрылымдардың пайда бола бастаған кезеңі болатын )қоғамдық
құрылысы әскери демократия.
2. Сақ коғамы нешеге бөлінеді? (3)
3. Сақ қоғамында қызыл –сары киімді кімдер киеді? (Жауынгерлер)
4. Тайпа көсемдерінің қандай міндеттері бар?

Қортындылау:
Үйге тапсырма: §28-29 3 тақырыпша

Ұқсас жұмыстар
Сақ тайпаларының мекендеген дәуірі
Сақтардың мекендеген жері. Сақ қоғамы
Сақ туралы алғашқы мәліметтер
Сақтар туралы деректер
Сақтардың коғамдық құрылысы
Сақтардың шығу тарихы
Орталық Қазақстандағы мұртты обалар
Тайпалық одақтар және Қазақстан территориясындағы ежелгі мемлекеттер
Тамыры терең-тарих. Дарабоз тарихи-танымдық сайыс
Кентау қаласы
Пәндер