Қалай оқу керектігін үйрену

ОҚО, Кентау қаласы.

Әл-Фараби атындағы

№14 мектепгимназиясы.

Бастауыш сынып мұғалім

Қалдыбекова Ақмарал

Мақсаты:

Оқушылардың қалай оқу керектігін үйренудегі қабілеттерін дамыту жөніндегі мұғалімнің әрекеттерін білу.

Оқушының қалай оқитыны туралы сыни тұрғыдан ойлау.

Күтілетін нәтиже:

Егер мұғалім балаға қалай оқу керектігін үйретсе . . .

Балалар өз оқуы туралы біледі және өзінің эмоцияларын, ынтасы мен әлеуметтік қарымқатынасын басқару үшін көбірек мүмкіндік алады, өзін-өзі реттейтін оқушы ретінде дамиды.

Сұрақ:

Оқу ептілігі дегеніміз не?

Сыныптағы оқу үрдісінің пайдасын айқындайтын негізгі факторлар?

Сыныпта сізден үнемі көмек сұрайтын оқушылар барма?

Ең нәтижелі оқушы қандай болады?

“Оқуды үйретудің” қозғаушы күші “метатану” болып табылады. Басқаша айтқанда: оқу бар, бірақ сонымен бірге оқуды үйрету де бар. Адамдар ойлауға қабілетті және ойлау туралы ойлануға да қабілетті. Тап сол сияқты танымдық қабілет бар да, танымды тану да бар.

Джон Флейвелл атты американдық психолог өткен ғасырдың жетпісінші жылдары оқу мен ойлауды дамытудың маңызды аспектісі ретінде метатануды анықтады.

Білім міндеті қоятын талаптарды түсінуге

Жеке ойлау үрдістерін және олардың жұмыс қағидаттарын зерттеуге

Міндеттерді орындау стратегияларын әзірлеуге және ойластыруға

Нақты міндет үшін сәйкес келетін стратегияларды таңдауға көмектеседі

Бұл үрдісте мұғалім оқушыға:

Осы төрт тармақты іске асыру үшін оқушылардан оқуды үйрену талап етіледі. Мұғалімдер, өз кезегінде, өзінің сабақ беруіне емес, оқушылардың оқу ептілігіне назар аударуы тиіс.

Notes: Осы төрт тармақты іске асыру үшін оқушылардан оқуды үйрену талап етіледі. Мұғалімдер, өз кезегінде, өзінің сабақ беруіне емес, оқушылардың оқу ептілігіне назар аударуы тиіс.

Сыныптағы оқу үрдісінің пайдасын айқындайтын негізгі факторлар

Балалардың оқу үдерісін түсінуі

Нені оқу керектігін түсінуі

Оқу үдерісін қалай құрылымдау қажет екендігі туралы ұғымның қалыптасуы

Оқу нәтижелілігін бағалау мүмкіндігін игеруі

Балаларға оқу қағидаттарын үйренуде көмек көрсету

Сыныпта сізден үнемі көмек сұрайтын оқушылар барма?

Метатанымдық қабілеттер оқушыларға білім алуында тәуелсіздік береді. Метатануды игермеген оқушылар қиындық кездескен кезде үнемі басқа адамдардан көмек сұрайды. Егер оқушылар өздерінің оқу үрдісін бақылауды үйреніп, шын қажет болғанда ғана көмек сұраған жағдайда, мұғалімдерде оқу үрдісін өнімді қылу мақсатында оқушылармен жеке жұмыс жүргізуге уақыты көбейеді.

Жаңа кезеңдерге өтуіне қарай басқа адамдарға тәуелсіздігін қысқарту қабілетіне ие болған оқушы

ең нәтижелі оқушы болады

“Қалай оқу керектігін үйрену” модулінің атауы “өзін-өзі реттеу” үрдісіне жатады.

Бронсон (2002) айқындаған өзін-өзі реттеудің төрт саласы бар: танымдық, әсершілдік, әлеуметтік және ынталандырушылық.

Тапсырма: Балалардың өзін-өзі реттеу үлгілерін осы салалар бойынша топтастыру.

Сұрақ: Өздігінен реттелетін оқуды мұғалімдер қалай ынталандыра алады?

Notes: Өздігінен бөлісу және алмасу

Жоспарланған тапсырмалар туралы айта алады

Өз мүмкіндігін біледі

Назарын бақылай алады және алаңдамайды

Өз тәртібі мен өзгенің тәртібі туралы және оның салдары туралы айта алады

Нені қалай жасағаны туралы немесе нені үйренгені туралы айта алады

Өз сезімі мен өзгелердің сезімі туралы біледі, көмектеседі және тыныштандырады

Жаңа тапсырманы сеніммен қолға алады

Проблеманы шешуден ләззат алады

Ойластырып таңдау жасайды және шешім қабылдайды

Өз міндеттері мен мақсатын жоспарлайды

Қиындыққа тап болғанда табанды бола алады

Тапсырманы орындаудың өз жолдарын іздейді

Ересектердің көмегінсіз өз ісінің көзін табады

Тапсырманы қашан әрі қалай орындау қажеттігін талқылайды

Сұрақ қояды және жауап ұсынады

Алға басуды қадағалайды және қажет кезде көмек сұрайды

Жеке және құрдастарымен бірлескен тапсырмаға қатысады

Бұрын естіген сөзді өз мақсатында пайдаланады

Құрдастарымен әлеуметтік мәселелерді шеше алады

Тапсырмалар ұсынады

Тіпті кішкентай балалардың өздері тиісті мүмкіндіктерін жасаған жағдайда өздерінің оқуы үшін үлкен жауапкершілік алуға қабілетті.

Балалар ерте жастан бастап оқу үдерісін түйсіне бастайды, оқу тапсырмаларын орындағанда өз тәсілдерін қолдана біледі, сондай-ақ өздерін жақсы оқушы ретінде ұсына алады.