Қазақстан аумағында ауа температурасының таралуы

Презентация қосу

Сабақтың тақырыбы:
Қазақстан аумағында ауа
температурасының таралуы
Сабақтың мақсаты:

Сабақтың мақсаты
Білімділік - Қазақстан аумағында ауа температурасының таралу
ерекшеліктерін түсіндіру. Маусым және биіктік бойынша температураның
таралу заңдылықтары туралы білімдерін тереңдету.

Дамытушылық - Оқушылардың креативті (шығармашылық) ойлау
дағдыларын, топтық жұмыстар кезінде ой-пікірін еркін жеткізіп, жүйелі
сөйлеу, талдау, дәлелдеу, ұсыныс жасау дағдыларын дамыту.

Тәрбиелік – Өз отаны туралы білімдерін тереңдете келе, отансүйгіштік
қасиеттерін артыру, географиялық мәдениетке тарту.
Сабақтың барысы:
...... - оңтүстік-шығыстан Жоңғар қақпасы арқылы соғады, жылдамдығы 60-80 м/с, жылына 70-100 күн және қара дауылды
болып соғады.

...... - солтүстік-батыстан Жоңғар қақпасы арқылы соғады, жылдамдығы 50-60 м/с, жел жылдамдығы борандарды құрайды.

...... - Шелек өзенінен Іле алқабына дейін соғады, жылдамдығы 8-10 м/с; күндіз солтүстік-батыстан оңтүстік-шығысқа,
түнде оңтүстік-шығыстан солтүстік-батысқа соғады, қыстыгүні күшейіп, көктайғақ қалыптастырады.

...... – Қаратау жотасы арқылы солтүстік батыстан оңтүстік батысқа Арыстанды өзенін бойлай соғады; жел күші 35 м/с;
қыста температураның төмендеуіне, ал жазда құмды дауыл мен құрғақшылыққа әкеледі.

...... – Қордай асуында Кіндіктас тауы мен Жетіжол жотасы арасында соғады, жел күші 40 м/с, ұзақтығы жылына 55 күн.

...... – Батыстан немесе солтүстік-батыстан Мұғалжардың оңтүстігіне соғады; жел күші 50 м/с; дауыл болып соғады.
- оңтүстік-шығыстан Жоңғар қақпасы арқылы соғады,
жылдамдығы 60-80 м/с, жылына 70-100 күн және қара
дауылды болып соғады.

– солтүстік-батыстан Жоңғар қақпасы арқылы соғады,
жылдамдығы 50-60 м/с, жел жылдамдығы борандарды
құрайды.

- Шелек өзенінен Іле алқабына дейін соғады, жылдамдығы
8-10 м/с; күндіз солтүстік-батыстан оңтүстік-шығысқа, түнде
оңтүстік-шығыстан солтүстік-батысқа соғады, қыстыгүні
күшейіп, көктайғақ қалыптастырады.
– Қаратау жотасы арқылы солтүстік батыстан
оңтүстік батысқа Арыстанды өзенін бойлай соғады;
жел күші 35 м/с; қыста температураның
төмендеуіне, ал жазда құмды дауыл мен
құрғақшылыққа әкеледі.

– Қордай асуында Кіндіктас тауы мен Жетіжол
жотасы арасында соғады, жел күші 40 м/с, ұзақтығы
жылына 55 күн.

– Батыстан немесе солтүстік-батыстан Мұғалжардың
оңтүстігіне соғады; жел күші 50 м/с; дауыл болып
соғады.
Қазақстан аумағындағы температураның әркелкі
таралуы

Қазақстан
аумағының Жер бедерінің
батыстан-шығысқа әртүрлілігі
қарай созылып
жатуы
Қаңтар
Қазақстандағы ең суық ай –

Солтүстікте Оңтүстікте
(Петропавлда) (Дарбаза) -1,50С.
–190С
Қаңтар айының орташа жылдық
температурасы

Солтүстік
Қазақстан
0,4сС
Оңтүстік
Қазақстан
+13,70С
Шілде
Қазақстанның ең жылы айы

Оңтүстік
Солтүстік
(Дарбаза)
(Петропавл) +190С
+28+300С
Шілде айының орташа жылдық температурасы

Солтүстік
Қазақстан
+190С
Оңтүстік
Қазақстан
+290С
ІV. Жаңа тақырып бойынша тапсырмалар.
1-тапсырма. Бүгінгі тақырып бойынша
6 сыныпта өтілген географиялық есептерд
шешейік.
1есеп. Жер бетінде ауа температурасы
+200С. Ал 3 км биіктіктегі температура
қанша болады?
Ескеру керек: Әрбір 100м сайын ауа
температурасы 0,60С төмендейді.
Шешуі:
1) 60С * 3 км=180C
2) 200С -180С =20С

Жауабы: 3км биіктікте t=20С
болады.
2есеп. Егер таудың етегінде
температура +200С, ал төбесінде
-33,0880С болса, таудың биіктігін
табыңдар және бұл тау қалай
аталады?

Ескеру керек: Әрбір 100м сайын ауа температурасы
0,60С төмендейді.
Шешуі:
1)200С –(-33,0880С)=53,0880С
2) 2) 53,0880С/60С=8848м
Жауабы: Таудың аты – Гималай.
3есеп. Әуедегі ұшақтың сыртындағы
ауа температурасы (-320С). Егер жердің
беткі қабатындағы ауа температурасы
+160С болса, ұшақ қандай биіктікте
ұшып бара жатыр?

Ескеру керек: Әрбір 100м сайын ауа температурасы
0,60С төмендейді.
Шешуі:
t1 = +160С t2 = -320 С tт =60 С
Табу керек: Һ=?
Формуласы: Һ=(t1 – t2) / tт
(160С - (-320С)) /60=8км
Жауабы: Ұшақ 8км биіктікте
ұшып бара жатыр.
2-тапсырма. Кескін картаны Қазақстан
бойынша қаңтар айының орташа
температурасын оқулықты пайдалана
отырып бояу.
Қазақстандағы ең суық өңір Атбасарды
физикалық картадан
тауып,қолыңыздағы кескін картаға
түсіру.
3-тапсырма.
Тест тапсырмалары.
1)Жердің ауа қабаты:
А) гидросфера
В) атмосфера
С) литосфера
Д) биосфера
Е) ноосфера

2)Қазақстанға ауа массаларының неше типі әсер етеді?
А)2
В)3
С)4
Д)5
Е)6
3)Қазақстан жеріншығыстан-батысқа қарай шамамен 50 0с.е. бойымен жоғары қысымда
кесіп өтетін белдеу
А)Азия антициклоны
В)Азор антициклоны
С)Воейков белдеуі
Д)Тропиктік белдеу
Е)Пассат

4)Қазақстанның ең суық жері
А)Петропавл
В)Медеу
С)Дарбаза
Д)Арқалық
Е)Атбасар
5)Жылдамдығы 15-20 м/с немесе сағатына 72 км/сағ асатын қатты соққан жел қалай
аталады?
А)Дауыл
В)Тау аңғарлық жел
С)Боран
Д)Пассат
Е)Муссон

6)Қазақстандағы ең жылы ай қалай аталады?
А)мамыр
В)маусым
С)шілде
Д)тамыз
Е)қыркүйек
7)Ауаның температурасын өлшейтін құрал
А)анемометр
В)барометр
С)термометр
Д)гигрометр
Е)тонометр

8)Қазақстандағы ең суық ай қалай аталады?
А)қараша
В)желтоқсан
С)қаңтар
Д)ақпан
Е)наурыз
9)Бұлттар түзіліп, қар жауатын атмосфераның төменгі қабаты қалай аталады?
А)Тропосфера
В)Стратосфера
С)Мезосфера
Д)Экзосфера
Е)Ионосфера

10)Күннен келетін радиацияның қанша пайызын жаңа жауған қар шағылыстырады?
А)50%
В)60%
С)70%
Д)80%
Е)90%
Жауаптары:
1) В
2) В
3) С
4) Е
5) А
6) С
7) С
8) С
9) А
10) Е
• V. Жаңа тақырыпты бекіту.
• 1) Солтүстік Қазақстанның орташа жылдық температурасы
– ............................................
• 2) Оңтүстік Қазақстанның орташа жылдық температурасы
- ..............................................
• 3) Солтүстік Қазақстанның қаңтар айының орташа температурасы
- .................................
• 4) Оңтүстік Қазақстанның қаңтар айының орташа температурасы
- ...................................
• 5) Солтүстік Қазақстанның шілде айының орташа температурасы
- ..................................
• 6) Оңтүстік Қазақстанның шілде айының орташа температурасы
- ...................................
VII. Үйге тапсырма.

Қазақстанның климатына әсер ететін
экологиялық жағдайлар туралы эссе
жазып келу
Сабаққа қатысқандарыңызға
рахмет!!!

Ұқсас жұмыстар

Жамбыл облысының өсімдік жамылғысы ормандары

«Ауа температурасы»

Аймақтық температура мәндерін биіктігі бойынша бөлу

Ішек инвагинациясы

Мәңгілік мерзлота аудандарында іргетастар

Еңбек қорғау жөнінде нұсқаулар беру және іс-жүргізу

Арал теңізі жайлы

Топырақтардың жер бетінде таралу заңдылықтары жəне оның қоршаған ортаның экологиялық факторлармен əсері

Өндірістік гигиена және санитария

СӨЖ КЛИМАТТЫҢ ӨЗГЕРУ СЦЕНАРИЙЛЕРІ

Пәндер