Әдемі зат



Пәні: Қазақ тілі
Сыныбы: 7. Пән мұғалімі Акуажанова Сая Қайноллақызы
Сабақтың тақыры: Сын есімнің түрленуі.
Әдіс-тәсілдері:
Блум таксономиясы, диалогтық оқыту, 10 сұрақ, “Блиц- кездесу” стартегиясы, Венн диаграммасы, оқыту үшін бағалау.
Модульдер: “Сыни тұрғыдан ойлауға үйрету”, “ Оқыту мен оқудағы жаңа тәсілдер”, “Талантты және дарынды балаларды оқыту”.
Мақсаты:
Сын есімнің түрлену ерекшелігін түсіндіре отырып, оқушыларды сыни тұрғыдан ойлауға жетелеу.
Міндеттері:
1. Сын есімнің салыстырмалы және күшейтпелі шырайларымен таныстыру.
2. Топтық жұмысты нығайту.
3. Деңгейіне қарап саралап, ерекшелігіне қарап даралап оқыту.

Кіріспе. 1. Ұйымдастыру кезеңі
а/Шаттық шеңберін құрады, тілек тілейді.
ә/Қиынды қағаздар арқылы топқа бөлінеді, топтың атын, ұранын қорғайды.
б/Үй жұмысын тексеру.
Ресурстар: қиынды қағаздар, интербелсенді тақта, таратпа материалдары.
Нәтижелері: Көңіл-күйлері жақсарады.
Жинақталып реттеледі, ізденімпаздығы артады, өзін-өзі реттей алады, шығармашылықпен жұмыс істейді, өздігінен білім алуды үйренеді, АКТ-ны тиімді пайдаланады, коммуникативтік құзыреттілігі артады. Өзін және өзгені бағалай алады.

Шығармашылық жұмыс
Әрбір адам - Кімім?
Әрбір сабақ - Не істеу?
Үйрену, ұғу, ұлағат
Туысым, досым, жұрағат
Әрбір ісім - Не?
Әрбір сөзім - Қандай?
Шындық, бірлік, адалдық
Тірлік, тірек, адамдық

Тұсаукесер
1-топ: Сын есім дегеніміз не? Сын есімнің тұлғасына қарай бөлінуін топтастырып, мысал келтіріңіздер.
2-топ: Сын есімнің сұрақтары. Сын есімнің құрамына қарай бөлінуін топтастырып, мысал келтіріңіздер.
3-топ: Сын есімнің мағынасына қарай бөлінуін топтастырып, мысал келтіріңіздер.
Білу, тану
1-2 ұпай

Сапалық сын есімдер мен қатыстық сын есімдерді ажыратып 2 бағанға бөліп жазыңдар
Сапалық сын есім мен қатыстық сын есімді салыстырыңыздар
Жасыл ағаш. Темірдей тәртіп. Жылжымалы мүлік. Қызғылт
көйлек. Әдемі зат. Көк шөп. Шашыраңқы ой. Ұйқышыл аң.
Түнгі ауа. Кестелі орамал. Биік тау. Ұзын көпір. Құрғақ жер.
Қымбат киім. Сүзеген сиыр. Көтеріңкі көңіл.
СаПАЛЫҚ
ҚаТЫСТЫҚ
Түсіну
3-4 ұпай

Негізгі бөлім
Түстерді ата
Тек қандай сын есімдер қолданылған?
Одан қандай ой туды?
Менің бас киімімнің түсі қандай?
Заттың сапалық сыны әр кез бір дәрежеде бола бермейді. Оның белгілері бірде тым басым, бірде бәсең болуы мүмкін. Мысалы:
Қолдану
5-6 ұпай
Жұлдызшалар ше?

Мағынаны тану
Шырайлы
Шырайы кіріп қалыпты
Өңі шырайлы
Келбет
Шырай
Түр
Ажар
Бет
Әлпет
Заттың сын-сипаттық шырайын танып-білуге сын есімнің шырай формасы көмекке келеді.

Жаңа сабақ. Сын есімнің түрленуі
Бір тектес сапалық сынның бірінен екіншісінің артық не кемдігін, әр түрлі дәрежеде болатынын білдіруді сын есімнің шырайы деп атайды.
Сын есімнің шырайлары тек сапалық сын есімнен ғана жасалады. Қатыстық сын есімде ондай қасиет болмайды.

Салыстырмалы шырай
М: жастау, ақшылдау, толықша, бозғылт, қоңырқай, сұрша, қызғылтым, сарғыш, көкшіл, т. б.
2. Күшейтпелі шырай
М: ап-ауыр, қып-қызыл, мөп-мөлдір, тап-таза, тіпті қызық, өте үлкен, тым биік, аса терең, ең үлкен, т. б.
Сын есімнің шырай формасына енуі оның түрленуі деп аталады.
Сын есімнің 2 түрлі шырайы бар

Салыстырмалы шырай деп -
біркелкі сындардың бірінен екіншісінің артық не кемдігін көрсететін шырай түрін айтамыз.
М: Үлкен, үлкендеу, үлкенірек.
Қышқыл, қышқылтым, қышқылдау.
2. Күшейтпелі шырай деп -
біркелкі сындардың бірінен екіншісінің өте артық не өте кем екендігін көрсететін шырай түрін айтамыз.
М: Қап-қатты, өте қатты, тым қатты.
Тәп-тәтті, тым тәтті, өте тәтті.
Сын есімнің шырай формасына енуі оның түрленуі деп аталады.
Сын есімнің 2 түрлі шырайы бар

Жұптық жұмыс. Сын есімнің шырайларын қатысытырып диалогтық әңгіме құрыңыздар. “Табиғаттың әсем түстері”
Талдау
7-8






Блиц - кездесу
1. Әдемі
4. Үлкен
3. Тап-таза
2. Күштірек
5. Биігірек
6. Салқындау
7. Қоңыр
10. Оқушы
8. Сабина
9. Жақсы
Жинақтау
9-10

Блиц - кездесу
1. Ақбота
4. Өте терең
3. Қышқыл
2. Сап-сары
5. Жап-жарық
6. Ыстық
7. Көкшіл
10. Әдемі
8. Арықтау
9. Азамат

Қорытынды
Мен нені білемін?
Мен нені білгім келеді?
Мен нені білдім?
Бағалау
11-12
Кері байланыс. Топ жетекшілеріндегі бағалау парақшасын жинау.
Үйге тапсырма:
50-жаттығу, 51-
жаттығу.
- Іс жүргізу
- Автоматтандыру, Техника
- Алғашқы әскери дайындық
- Астрономия
- Ауыл шаруашылығы
- Банк ісі
- Бизнесті бағалау
- Биология
- Бухгалтерлік іс
- Валеология
- Ветеринария
- География
- Геология, Геофизика, Геодезия
- Дін
- Ет, сүт, шарап өнімдері
- Жалпы тарих
- Жер кадастрі, Жылжымайтын мүлік
- Журналистика
- Информатика
- Кеден ісі
- Маркетинг
- Математика, Геометрия
- Медицина
- Мемлекеттік басқару
- Менеджмент
- Мұнай, Газ
- Мұрағат ісі
- Мәдениеттану
- ОБЖ (Основы безопасности жизнедеятельности)
- Педагогика
- Полиграфия
- Психология
- Салық
- Саясаттану
- Сақтандыру
- Сертификаттау, стандарттау
- Социология, Демография
- Спорт
- Статистика
- Тілтану, Филология
- Тарихи тұлғалар
- Тау-кен ісі
- Транспорт
- Туризм
- Физика
- Философия
- Халықаралық қатынастар
- Химия
- Экология, Қоршаған ортаны қорғау
- Экономика
- Экономикалық география
- Электротехника
- Қазақстан тарихы
- Қаржы
- Құрылыс
- Құқық, Криминалистика
- Әдебиет
- Өнер, музыка
- Өнеркәсіп, Өндіріс
Қазақ тілінде жазылған рефераттар, курстық жұмыстар, дипломдық жұмыстар бойынша біздің қор #1 болып табылады.

Ақпарат
Қосымша
Email: info@stud.kz