Абайдың Қыс өлеңінің шығу тарихы

Презентация қосу

Сабақтың мақсаты:
1) Ғылым таппай мақтанба өлеңін оқытып, өлеңнің
мазмұнын, мағынасын түсіндіру. Ақынның бұл өлеңінде
адам бойындағы ең үлкен қазына - ғылым, білім, өнер
екендігін, кейінгі ұрпағына өсиет ретінде жазылғандығын
айтып, ақын шеберлігін ашу.
2) Оқушылардың сөйлеу, мәнерлеп оқу дағдыларын
қалыптастыру, ой - өрістерін дамыту.
Сөздік қорларын арттыру.
3) Оқушы жүрегіне Абайға деген сүйіспеншілікті ояту.
Ғылым білімге шақыру.
Сабақтың түрі: Аралас сабақ
Сабақтың әдісі: Әңгімелесу, оқу, түсіндіру, талдау, сұрақ -
жауап, тіл дамыту
Көрнекіліктер: Абай портреті, шығармалары жинақталған
кітап көрмес
Шаттық шеңбері
Сабақтың ұраны:

Жүрегімнің түбіне терең бойла,
Мен бір жұмбақ адаммын,оны да ойла .
Соқтықпалы, соқпақсыз жерде өстім,
Мыңмен жалғыз алыстым, кінә қойма.
Топқа бөлу
ІІ. Үй тапсырмасын сұрау.
Абай Құнанбаев өмірбаяны
«Қыс» өлеңін жатқа айту.
І топ: «Қыс» өлеңі бойынша сурет салу
ІІ топ: “Қыс” өлеңіндегі суретті сөздерді тап.
ІІІ топ: Абай туралы мәлімет
ІҮ топ: Абайдың табиғат лирикасындағы
өлеңінің бірін жатқа айт.
Үй тапсырмасын пысықтау
«Дұрыс-бұрыс» әдісі
1.Абай сазгер.
2. Абай Құнанбаев Оңтүстіктің тумасы.
3. А. Құнанбаев «Өзен» өлеңі
4. Абайдың әкесі Құнанбай.
5.«Дем алысы – үскірік, аяз бен қар» «Қыс» өлеңінен
алынған үзінді.
6. Абай аударма жасаған жоқ.
7. Абайдың әжесі - Зере.
8. Абайдың 55 қарасөзі бар.
9. Абайдың анасының аты Ұлжан.
10.Абай 1904 жылы туылды.
Абайдың “Қыс” өлеңінің
шығу тарихы
Қыс өлеңін Абай атамыз 1884 жылы Семей өңірінде
қыс қатты болып ел жұтаған, мал қырылған екен.
Қыста жауған қар сәуір айында бір - ақ еріген.
Бұл өлең сол кезеңде жазылған.
Сондықтан ақын қысты
«Ақ киімді, денелі, ақ сақалды”зор тұлғалы адам
ретінде сипаттаған.
Сергіту сәті
«Көзімнің қарасы»
Қаңтардың он тоғызы
Абай Құнанбаев
“Ғылым таппай мақтанба”
Оқулықпен жұмыс
Негізі «Ғылым таппай мақтанба» өленің көлемі
77 жол. Абай бұл өлеңді 1886 жылы жазған. 77
жолдың бізге ұсынып отырғаны 12 жол. Бұл өлең
арқылы ақын сендерді жарқын өмірге, білімді болуға,
алған білімдеріңді дұрыс пайдалана білуге
шақырады. Ғалым болудың басты шарты не нәрсені
болсын ақылмен өлшеу, ақыл сенген нәрсеге ғана
сену, көзін анық жеткен шындықты тура айту керек.
Ең алдымен біз білімді, ғалым адамдарды құрметтеу
керекпіз және сондай адам боламын деп талпыну
керекпіз.
.
Ғылым таппай мақтанба
Ғылым таппай мақтанба, Суытып көңіл тыйсаңыз.
Орын таппай баптанба, Жақсылық көрсең ғибрәтлі,
Құмарланып шаттанба, Оны ойға жисаңыз.
Ойнап босқа күлуге. Ғалым болмай немене,
Бес нәрседен қашық бол, Балалықты қисаңыз?
Бес нәрсеге асық бол.
Болмасаң да, ұқсап бақ,
Адам болам десеңіз.
Тілеуің, өмірің алдыңда Бір ғалымды көрсеңіз.
Оған қайғы жесеңіз. Ондай болмақ қайда деп,
Өсек, өтірік, мақтаншақ, Айтпа ғылым сүйсеңіз.
Еріншек бекер мал шашпақ- Сізге ғылым кім берер,
Бес дұшпаның, білсеңіз. Жанбай жатып сөнсеңіз?
Талап, еңбек, терең ой, Дүние де-өзі, мал да -өзі
Қанағат, рақым ойлап қой- Ғылымға көңіл берсеңіз.
Бес асыл іс, көнсеңіз. Білгендердің сөзіне,
Жамандық көрсең нәфрәтлі, Махаббатпен ерсеңіз...
Дәптермен жұмыс
Сөздікпен жұмыс:
«нәфрәтлі» - жиренішті, жиіркенішті
«ғибрәтлі» - үлгілі
Сөз сиқырын ұғайық!
Салыстыр
Адам бойындағы қасиет – мінез-құлық, іс -
әрекет
Топтық жұмыс:
1 топ Бес асыл іс
2 топ Бес дұшпан
3 топ Жақсы қасиеттер жайында
4 топ Жаман қасиеттер жайында
Сабақты бекіту
Семантикалық карта.
«Қиық қағаздар сөйлейді».
Берілген қиықтардағы сөздерді бір-бірімен байланыстырсаң,
әдемі қанатты ой шығады.

Адам баласы адам баласынан ақыл, ғылым, ар, мінез деген
нәрселерден озады.

Адамның адамшылығы – ақыл, ғылым, жақсы ата, жақсы
ана, жақсы құрбы, жақсы ұстаздан болады.

Абай – қазақтың классик әдебиетінің атасы, қазақ
поэзиясының күн шуақты асқар биігі. М.Әуезов

Абайды таныту арқылы біз Қазақстанды әлемге танытамыз,
қазақ халқын танытамыз. Абай әрқашан біздің ұлттық
ұранымыз болуы тиіс.
Н.Назарбаев
өсек өтірік мақ ерінше мал та еңбектерең ой қанаға Ра
Мағына таншақ к шашу лап т қым

Қызығушылығы жоғары,
ізденгіш
+
Адамгершілік қасиетке бай

Сөз өрбіту, бірді-бірге
+
шағыстыру

Шамадан тыс кеуде, көкірек
+
Пара беру, сатылу, санасыздық
+
+
Арыдан болжау, сана-сезімі мол

+
Барға шүкіршілік

Ағылған бос сөз
+
Жалқау, арамтамақ, жеңіл жол
+
+
Тыным таппайды, уақытын
бағалайды
+
«Жалғастыр» ойыны.
Білім азбайды, ақыл
тозбайды.
Білімдіден шыққан сөз, талаптыға
болсын кез.
Білгенің бір тоғыз, білмегенің
тоқсан тоғыз.
Білекті бірді жығады, білімді мыңды
жығады.
Кісінің кісілігі киімінде емес, білімінде.
Білмеген қауып айтады, білген тауып
айтады.
Енді бүгінгі сабақты қорытындылай келе
«Абай Құнанбайұлы кім?»
деген сұраққа
әркім қолындағы стикерге
бүгінгі білгені жайлы жазып,
тақтадағы
«Абай» сөзі жазылған тақтаға
жабыстырамыз.
Кері байланыс
• Білемін
• Білдім
• Білгім келеді
Үйге тапсырма
Өлеңді жаттап келу
Ой толғау
«Білімді мыңды жығар»ой толғау жазу.
Бойымдағы ұнамды, ұнамсыз қылықтарды
жазу
Мағыналық картаны толтыру.
Тақырыбы: «Ғылым таппай мақтанба»
Авторы: Абай Құнанбайұлы
Жанры: Поэзия
Түйінді ой: Жас уақытта оқып, білім алуға
шақырады
Негізгі идеясы: Болмасаң да ұқсап бақ, бір
ғалымды көрсеңіз

Ұқсас жұмыстар

Әдебиет әлемінде

Абайдың лирика лирикасы

МАҒЖАН ЖҰМАБАЕВ САҒЫН ДЫМ

Қазақ тілі әлемі сайысы

Еңлік-Кебек дастаны

Қазақ тілі, Қазақ тілі әдебиеті

Қазақ әдебиетінің сыншылары

Ана тілі

Абайтану. Абай туралы

М. Әуезов Абай жолы романы туралы ақпарат

Пәндер