Компьютерлік желі және топология түрлері

Ашық сабақ

Өткізілетін пән: Электронды есептеу машинасы

Тақырыбы: Компьютерлік желі және топология түрлері Оқытушы: Маханов Данияр Нұрханұлы

Компьютер желі - бұл компьютер мен әртүрлі құрылғылардың жиынтығы, аралық ақпарат тасымалдауды пайдаланбай желідегі компьютер арасындағы ақпарат алмасуды қамтамасыз ететін. Желі негізінен жекеше мекемелерде болады және әлдебір аумақты алады, аумақтық танымы бойынша мыналарға бөлінеді:

Локальдық есептеуіш желілері (ЛЕЖ) немесе Local Area Network (LAN)

Үлестірілген компьютерлік желі, глобальды немесе Wide Area Network (WAN)

Жалпы жағдайда желі құрамына келесі элементтер кіреді:

Желілік компьютер (желілік адаптермен қамтылған) ;

Байланыс каналдары (кабельді, спутникті, телефонды, цифрлық, талшықты-оптикалық, радиоканалды және т. б. ) ;

Сигнал түрлендірулерінің көптеген түрлері;

Желілік құралдар.

Жергілікті есептеу желілер

Бірыңғай Иерархиялық

Бірыңғай желі - барлық компьютерлері тең құқылы және бірдей қызмет орындайтын жергілікті желі. Олар желіге аз ғана - 10-15-тен көп емес компьютерлер санын біріктіру үшін қолданылады. Бірыңғай желілерде сервер дегеніміз - ресурстары осы сәтте басқа компьютерден де алына беретін компьютер, сервер бір мезгілде клиент те бола алады, яғни өзі ресурстар беретін компьютердің ресурстарын пайдаланады.

Иерархиялық желілер. Иерархиялық жергілікті желілерде бір немесе бірнеше сервер болады.

Иерархиялық желілердегі сервер - бөлектенетін ресурстардың тұрақты сақтау қоймасы. Сервердің өзі тек иерархияның одан жоғары деңгейіндегі сервердің клиенті бола алады. Серверлер әдетте жоғары өнімді компьютерлерден, бірнеше параллельді жұмыс істейтін процессорлардан, үлкен сыйымдылықты винчестерлерден, жоғары жылдамдықты желілік картадан (100 Мбит/с және одан да көп) тұрады.

Желі топологиясы - бұл оның геометриялық пішіні немесе компьютерлердің бір-біріне қатысты физикалық орналасуы. Желі топологиясы түрлі желілерді салыстыру және жіктеу әдісін береді.

«Шина» топологиясы бір жеткізетін каналды, әдетте «шина» деп аталатын коаксиалды кабельді пайдаланады. Барлық желілік компьютерлер «шинаға» тікелей қосылады.

«Сақина» топологиясына тән бір нәрсе - жалғағыштардың соңғы нүктесі болмайтыны; деректер берілетін біртұтас сақина құраған (міндетті түрде шеңбер емес) желі тұйықталған.

«Жұлдызша» топологиясы бар желідегі барлық компьютерлер орталық компьютерлермен немесе концентратормен жалғастырылған. Мұндай желідегі екі компьютер арасында тікелей қосылу болмайды.

Есептеу желілерінің топологиясының негізгі сипаттамалары.

Сипаттамалары

Жұлдыз

Сақина

Шина

Кеңейтілу құны

болмашы

орташа

Абоненттерді жалғау

Пассивті

Активті

Пассивті

Тоқтап қалудан қорғау

болмашы

жоғары

Жүйенің мөлшері

кез келген

шектеулі

Тыңдаудан қорғану

жақсы

болмашы

Қосудың құны

болмашы

жоғары

Жоғары жүктемедегі жүйенің тәртібі

жақсы

қанағаттанарлық

нашар

Шынайы уақыт режиміндегі жұмыстың мүмкіндігі

өте жақсы

жақсы

нашар

Кабельді ажырату

жақсы

қанағаттанарлық

жақсы

Қызмет ету

өте жақсы

орташа

ЭЕМ-ның құрылу принциптері

ЭЕМ-ның бағдарламалық қамсыздандыру

Ассемблерде бағдарламалау негіздері

Сұрақ-жауап

Төрт арифметикалық амалдарды автоматты түрде орындайтын бірінші машина қай ғасырда пайда болды?

XVII ғасырда

ЭЕМ архитектурасының негізгі құрылымдары

процессор, ішкі зерде, сыртқы зерде, енгізу және шығару құрылғылары

ЭЕМ архитектурасы

ЭЕМ архитектурасы деп сәйкес есептер класстарын шығару үшін, ЭЕМ-нің функционалдық мүмкіндіктерін анықтайтын, аппаратты-бағдарламалық құралдар мен олардың сипаттамаларын ұйымдастырудың жалпы принциптерінің жиынтығын айтады.