Сабақ Жаңа жоспары сабақ

І. Үй тапсырмасын тексеру

Тест тапсырмаларын орындау

Семантикалық карта толтыру

Формула түрлендіру

А) Аристотель

В) Архимед

С) Ломоносов

Д) Ньютон

Молекула-кинетикалық теорияның негізін салушылардың бірі

А) таразы

В) термометр

С) мензурка

Д) секундомер

Дененің жылулық күйін анықтайтын құрал

А) молекула

С) зат

Химиялық элементтің қасиеттерін бойына сақтаған оның ең кіші бөлшегі

Д) материя

В) атом

А) молекулаларының

өлшемдерінде

В) молекулалардың

орналасуында

С) молекулалардың

құрамында

Д) молекулалардың

қозғалуында

Заттың үш күйінің

айырмашылығы неде

А) қысым, көлем,

тығыздық,

В) қысым,

температура

С) қысым, көлем

Термодинамикалық параметрлер

Д) қысым, көлем, температура

А) пирометр

В) термометр

С) ареометр

Д) сынапты

термометр

Температураны өлшеу құралдарының

артығын көрсетіңіз

А) берілген денедегі

молекулалар саны

В) молекулалар

концентрациясы

С) бір мольдің мөлшерінде

алынған заттың массасы

Д) бір молекула массасы

Заттың мольдік массасы дегеніміз -

Семантикалық карта

Формулалар

ν=m/M

W=3kT/2

ν=N/Na

n=N/V

M=m*Na

Зат мөлшерін молекула саны арқылы жаз.

Молекулалар концентрациясы

Мольдік массаның формуласы

Зат мөлшерін молекула массасы арқылы жаз

Газ молекулаларының орташа кинетикалық

энергиясы

Формула түрлендіру

Молекулалы-кинетикалық теорияның негізгі теңдеуін қорыту.

Жаңа сабақ

Формула қорыту

Бекіту

Жаңа сабаққа есептер шығару

Сабақтың тақырыбы

Менделеев - Клапейрон теңдеуі

Сабақтың мақсаты:

Білімділік:

Дамытушылық:

Тәрбиелік:

Температура үшiн pV/N = kT түрiндегi формуланы практикада пайдалану пропорционалдық коэффициенттiң k сандық мәнiн бiлудi қажет етедi. Оны табуға болады, егер тәжiрибелерден белгiлi мәлiметтердi пайдаланса. Атап айтқанда, н

V = 0. 1м3 көлемдi алатын сутегiнiң бiр молi үшiн, θ= pV/N шамасы температураның T1=273oК мәнiнде мынаған тең

θ0 = 3. 76·10-21 Дж, ал T2=373oК болғанда - θ100 = 5. 14·10-21 Дж. Температураның осы мәндерiндегi айырмасын θ= kT өрнегiн пайдаланып жазсақ, шығатыны θ100 - θ0 = k(Т2 - Т1) немесе (5. 14 -3. 76) ·10-21 Дж = k·100o К. Бұдан

k = 1. 38·10-23Дж/К.

Бұл коэффициент Больцман тұрақтысы деп аталады. Ол энергетикалық (Дж) өлшем бiрлiкпен анықталатын θ температураны, өлшем бiрлiгi Кельвинмен анықталатын, Т температурамен байланыстырады.

Молекулалық кинетикалық теорияның негiзгi теңдеуi p қысым, V көлем және T температура арасында байланыс орнатуға мүмкiндiк бередi. Бұндай байланысты жазатын өрнек күй теңдеуi деп аталады. Егер газ молекуласы концентрациясының өрнегiн n=N/V=mNA/VM түрiнде алса, онда p=nkT теңдiгiнен мынау шығады:

pV = mkNAT/M.

Больцман тұрақтысының k Авогадро санына NA көбейтiндiсiн универсал газ тұрақтысы деп атап, R әрпiмен белгiлейдi:

R = k NA = 8. 31·103 Дж/(кмоль·К) .

Бұл енгiзiлген R тұрақтыны тағы да пайдаланып кез келген массасы m үшiн идеал газ күйiнiң теңдеуiн аламыз:

pV = mRT/M.

Бұл Менделеев-Клапейронның күй теңдеуi деп аталады.