БАЛА ТҰРАРҒА МІНЕЗДЕМЕ

Презентация қосу

№268 орта мектеп
6 «А» сынып
АШЫҚ САБАҚ
«Тұтқын бала»
(«Қызыл жебе» романынан үзінді)

«БАЛА ТҰРАРҒА МІНЕЗДЕМЕ»
Үйге берілген тапсырма:

«Тапқырлар» тобының тапсырмасы: Шығармадан мақал-мәтелдер,
афоризмдерді табу

«Зерттеушілер» тобының тапсырмасы: Тұрар Рысқұлов жайында
мәлімет жинақтап,
шығармамен байланыстыру

«Суреткерлер» тобының тапсырмасы: Оқиға желісіне байланысты
сурет салу
БЛИЦ СҰРАҚТАР
1 2 3

4 5 6

7 8 9
1

Тұрардың әкесі қандай
қылмысы үшін түрмеде
жатыр?
2
Тұрар түрмеде жатып
қандай жұмыстарды
жасайды?
3

Ат айдаушы баланың
арманы не?
4

Тұрарды надзирательдің
таяғынан кім құтқарып
қылды?
5

Түрмедегі соңғы түні әкесі
балаға қандай ақыл-өсиет
айтты?
6

Алғаш мектепке
барғанда Тұрардың тегі
кім болды және не
себепті?
7

Атамырза Тұрардың
шынтағындағы тесікке
күлгенге қандай жауап
алды?
8

Мектеп бітіру куәлігінде
Тұрардың тегі кім болып
жазылды және не себепті?
9

Александр Бронников кім?
Ойын
Мені тап!

Ортаға оқушы шығады және оның
маңдайына негізгі сөз жазылған қағаз
жапсырылады – қатысушыға сыныптағы
оқушылар сол сөзге қатысты тұспалдап
сөйлемдер жасырады
Ақпанның жиырма төрті
Сынып жұмысы
«БАЛА ТҰРАРҒА МІНЕЗДЕМЕ»

Тұрар
Рысқұлов
Керегін таңда

1 2

1 3
Бала Тұрар Атамырза

Аркаша
білімге құштар

әкесін құрметтейді намысшыл
әділетсіздікке төзбейді

тегін қалпына келтіреді Бала Тұрарға сабырлы

мінездеме Әкесінің жолын қуушы
зерек

қарапайым Балалықпен ерте қоштасқан
ұлтының ұлы
ақылды
Кесте толтыру
Белсенді Тасадағы
кейіпкер кейіпкер
Жағымды Жағымсыз
кейіпкер кейіпкер
Хронологиялық кесте
1894 жылы Алматы облысының Талғар
ауданындағы Бесағаш ауылында
дүниеге келген
1907 – 1910 жж Меркедегі туыстарына барады. Орыс - қазақ
мектебін үздік бітіреді.
1910 – 1914 жж Бішкектегі бау – бақша мектебінде оқиды.
1915 ж Ташкенттегі мұғалімдер институтына
түседі.
1916 ж Ұлт - азаттық көтеріліске қатысады.
1917 - 1918 жж 21 жаста Түркістан республикасында
аштықпен күрес орталық комиссиясының
төрағасы болды.
1924 ж Монғолияға өкіл етіп жіберілуі.
1932 – 1933 жж Қазақ халқының жер бетінен жойылып
Тұрар Рысқұлов кетпеуі үшін бел буып күресті.
(1894-1938) 1938 ж Сталиндік жазалаудың құрбаны болады
БАЛА ТҰРАРДАН – Түркістанның ұлы қайраткері
Тұрар Рысқұловқа дейін
Ерте үзілген балалық
Халқымыздың аяулы перзенті, көрнекті мемлекет
қайраткері Тұрар Рысқұлов қазіргі Алматы облысы,
Талғар ауданында 1894 жылы 26 желтоқсанда
дүниеге келген.Тұрардың әкесі Рысқұл
Жылқайдарұлы кәнігі аңшы, шабандоз, көкпаршы
адам болған.. Отбасын асырау қамымен аңшылық
жасап, өмірінің көп бөлігін тау-таста өткізген Рысқұл
XIX ғасырдың 80-жылдары жергілікті билеушілердің
озбырлығы салдарынан елден шеттеп, Сырдария
облысының Черняев уезінен (қазіргі Оңтүстік
Қазақстан облысы, Түлкібас ауданы) Жетісу өңіріне
көшіп келген. Бірақ жаңа қонысында да көптеген
әділетсіздіктерге душар болған. Осы жағдайды
Тұрар өзінің бір еңбегінде: «Ол кездегі қазақтан
"Жұлдыздар отбасы АҢЫЗ АД белгіленген патша әкімдері әдісінің бірі – әлсіз рудың
АМ" журналы №10(22) 2011 адамдарын әлді рудың малын ұрладың деп өтірік
жыл қаралау, нашарлардың қанын сүліктей сору еді.
Бұл әдісті жергілікті болыс менің әкем Рысқұлға да қолданды. Әкем жергілікті
әкімдердің қорлығына шыдай алмай, Күншығыс Талғар болысының управителі
Саймасай Үшкемпіровті атып өлтіреді», – деп баяндаған. Анасы сәби күнінде
қайтыс болып кеткен Тұрар әкесі істі болып, түрмеге жабылғанда небәрі 11
жаста екен. «Қанға – қан, жанға – жан» деп дүрліккен болыстың туыстары
«Ардақты адамымыздан айырған сұмның жалғыз ұлын бауыздап, кегімізді
аламыз» деп Тұрарды өлтірмекші болғанда төңіректегі ел ара түсіп, әрең аман
алып қалады. Мұны естіген Рысқұл түрме бастығы Приходькоға қайта-қайта
өтініш айтып жүріп, Тұрарды қасына алады. Әуелде түрменің ауласын
сыпырған Тұрар артынан Приходьконың баласын күймемен гимназияға
таситын болады. Күндіз осындай жұмыстарды атқарып, кешке әкесінің
жанына келіп жатып жүреді. Рысқұлмен бірге түрмеде жатқан революционер
Александр Бронников Тұрардың қайсар мінезін, алғырлығын байқап, оған
назар аудара бастайды, орысша сауат ашқызып, жазу, сызу үйретеді.
Соттың үкімімен әкесі Иркутскіге 10 жылға жер аударылғаннан кейін Тұрар
қарындасы Түйметай екеуі өгей шешесі Ізбәйшәнің қолында өседі. Олардың
өсіп-жетілуіне Ізбәйшәнің ағасы Қырғызбай мен Рысқұлдың інісі Молдабектің
де көп көмегі болады. Балалық шағын еске ала отырып Тұрардың өзі кезінде:
«Бір күні Қырғызбай атам маған етік әкеліп берді. Қыста киетін етігімді үйге
қойсам, біреу ұрлап кететіндей көрініп, балалармен ойнасам да, мал бақсам да
жаз бойы тастамай мойныма іліп жүрдім», – деп жазған екен. Қиыншылықтың
Венн диаграммасы
Бала Тұрар Ортақ Тұрар
Рысқұлов
СЕРГІТУ СӘТІ
ер г
і п к
К е й т
х а
е
РЕФЛЕКСИЯ
(СТИКЕРГЕ ӨЗ ОЙЛАРЫҢДЫ ЖАЗЫП ЖАПСЫРУ)

Шығарма несімен Сүйікті Жасалған
ұнады? кейіпкерің? қорытынды.
ҮЙГЕ ТАПСЫРМА
«ӘКЕ КӨРГЕН ОҚ ЖОНАР»
«ЖАҚСЫ БАЛА ЖЕТКІЗЕДІ МҰРАТҚА»
ТАҚЫРЫБЫНДА БАЛА ТҰРАРДЫҢ
ӨМІРІМЕН
БАЙЛАНЫСТЫРА ОТЫРЫП ОЙ ТОЛҒАУ

Ұқсас жұмыстар

Оқиғаның шиеленісі

ҚОЖА ҰҚСАСТЫҚТАР ЖАНТАС

Ана тілі 4-сынып "Бала Мәншүк". Презентация

Қар құрастыру

Азаматтық қарым қатынастарды реттейтін құжат талапарыз

Оқушылардың жас ерекшеліктеріне сәйкес оқыту

Ғ.Мүсіреповтің «Ананың анасы» әңгімесі

Аңыз - әңгімелер

Жекелік қасиеттердің психодиагностикасы

Тұрар Рысқұлов

Пәндер