Судың кермектігі және оны жою жолдары

Презентация қосу

№ 19 М.Мақатаев
атындағы ЖОМ
Битабарова Хадиша
Исабековна.
Судың кермектігі және оны жою жолдары.
Кальций қосылыстарының генетикалық
байланысы.

Сабақтың мақсаты: кальций оның қосылыстары,
күнделікті өмірде қолдану салаларымен таныстыра
отырып, алған білімдерін жадында сақтау, ойлау
қабілетін дамыту, білімге құштарлығын,
дүниетанымдық көзқарасын арттыру.

9 сынып.
І-тапсырма. Кім жылдам!

1-карточка. Кальций атомынан валенттік
электрондарды көтергеннен кейін пайда болған
бөлшек электрондық құрылысы жөнінен алғанда
қай инертті газдың атомына және қай галоген
ионына ұқсас?
І-тапсырма. Кім жылдам!

1-карточка. Кальций атомынан валенттік
электрондарды көтергеннен кейін пайда болған
бөлшек электрондық құрылысы жөнінен алғанда
қай инертті газдың атомына және қай галоген
ионына ұқсас?
І-тапсырма. Кім жылдам!

2-каротчка. Кальций атомы кальций ионына
айналатын әртүрлі төрт реакция теңдеулерін
жазыңдар.
І-тапсырма. Кім жылдам!

3-карточка. Құрылысшылардың
сөндірілмеген ізбесті “қайнатпа”, ал
сөндірілген ізбесті “үлпілдек” деп атайтын
себебі неліктен?
І-тапсырма. Кім жылдам!

4-каротчка. Жанып жаткан металл
кальцийді су құйып өшіруге болмайтыны
неліктен?
І-тапсырма. Кім жылдам!

5-карточка. Кальцийдің: а) тотығатын,
б) тотықсызданатынын;
в) тотығу дәрежесі өзгермейтін кезіндегі
реакция теңдеулерін келтіріңдер.
Заголовок слайда

Жауабы: инертті газдан аргонға, ал
галоген иондарынан хлор ионына
ұқсас.
Заголовок слайда

Жауабы. Са + 2Н2О → Са(ОН)2 + Н2
Са + Н2 → СаН2
3Са + N2→ Са3N2
4Са + 10НNО3→ 4Са(NО3)2 + NН4NО3 +
3Н2О
Заголовок слайда

Жауабы. Себебі, сөндірілмеген әк суға
салғанда бұрқылдап қайнайды, ал
сөндірілген әк үлпілдек келеді.
Заголовок слайда

Жауабы: Себебі, жанып жатқан
кальций сумен әрекеттесіп кальций
гидроксидің түзеді.
Заголовок слайда

Жауабы. а) СаСІ2 → Са + СІ2
б) Са + Н2 → СаН2
в) Са О+ Н2О → Са(ОН)2
ІІ-тапсырма. Ой толғау.
Мына өзгерістерді жүзеге асыратын реакция
теңдеулерін жаз:
І-топ. Ca → CaO → Ca(OH)2 → CaCО3 → Ca(HCO3 )2 → CО2

ІІ-топ. Ca → CaH2 →Ca(OH)2 → Ca(HCO3 )2→ CaCО3 → CaCI2 → Ca3(PО4)2
Шешуі:
2Ca + O2 → 2CaO
CaO + H2O → Ca(OH)2
Ca(OH)2 + CО2→ CaCО3 ↓ + H2O
CaCО3+ CO2 + H2O→ Ca(HCO3 )2
Ca(HCO3 )2 + Ca(OH)2 →2СaСO3 ↓ + H2O
Шешуі:
Ca + H2 → CaH2
CaH2 + 2H2O → Ca(OH)2 + 2H2↑ сумен тез әр-ді
Ca(OH)2 + 2H2СO3 → Ca(HCO3 )2 + 2H2O
Ca(HCO3 )2 →СaСO3 ↓+ CO2↑ + H2O
СaСO3 + 2HCI →СaСI2 + CO2↑ + H2O
3 СaСI2 + 2Н3PО4 → Ca3(PО4)2 + 6HCI
Судың кермектігі
Cудың кермектігі— құрамында кальций
(Са2+) мен магний (Мg2+) иондарының
(негізінен карбонат түрінде) болуынан
қалыптасатын судың қасиеті. Cудың
кермектігі көрсеткіші 1 литр судағы
миллиграм-эквивалентпен (мг-экв/л), кей
елдерде градуспен өлшенеді. Табиғи
сулардың кермектігі өте кең ауқымда
ауытқиды: тайга мен тундра белдеміндегі
өзен, көлдерде 0,1-0,2 мг-экв/л-ден кейбір
жер асты сулары мен мұхит, теңіз
суларында 80-100 мг-экв/л-ге дейін.
Судың кермектігі
Қазақстанда ауыз су ретінде жалпы кермектігі 7—20 мг-экв
болатын жер асты сулары пайдаланылады. Табиғи сулар
кермектік дәрежесіне қарай:
өте жұмсақ су (1,5 миллиграм-эквивлентке дейін)
жұмсақ су (1,5-3,0 миллиграм-эквивлентті)
орташа кермек су (3,0-6,0 миллиграм-эквивлентті)
кермек су (6,0-9,0 миллиграм-эквивлентті)
өте кермек су (9,0 миллиграм-эквивленттен жоғары)
болып бес топқа бөлінеді. Қазақстанда ауыз су ретінде
жалпы кермектігі 7-20 миллиграм-эквивлентті табиғи сулар
пайдаланылады.
Судың кермектігі

Область для вставки текста
Бекіту сұрақтары:
Mg – дің периодтық жүйедегі орны?
Са, қандай тағамдардың құрамына кіреді?
Керме судың құрамына қандай тұздар көп?
Керме суды тұщы суға айландыруға бола ма?
Сілтклік металдар тотықтырғыш па
тотықсыздандырғыш па?
Сілтілік лакмустың түсі қандай түске бояйды?
Кальийдің жеңіл әрі қатты қасиетіне байланысты
кеме, ұшақ жасауға бала ма?
Гипс (ғаныштың) химиялық атауы?
Mg – ді пиротехникалар фейрверк жасауға
пайдалануға бала ма?
Атом саны 20 – ға тең химиялық элемент?
Кальцийдің маңызды қосылыстары туралы
мәліметтерді кестеге жазыңдар.

Заттың аталуы Химиялық Қолданылу
формуласы саласы.
Үй тапсырмасы.

§ 38 - § 39, 1- 11 –
жаттығулар.
Есептер жинағынан
тапсырмалар.
• Назар қойып тыңдаған
дарыңызға рахмет!

Ұқсас жұмыстар

Кермектілікті жою жолдары

Судың кермектігі

Кальций қосылыстары

Судың күн энергиясын жұтуы мен сейілтуі

Оксидтермен әрекеттесуі

Комплексонометрлік титрлеу

Полигондағы токсинді сұйық қалдықтарды залалсыздандыру және тазалау технологиясы

Сыра алу технологиясы

ЖӘНДІКТЕРДІ ЗАРАРСЫЗДАНДЫРУХИМИЯЛ

Ақаба суы

Пәндер