Өткізгіштерді тізбектей және параллель жалғауды зерттеу

Презентация қосу

ҮЙГЕ БЕРІЛГЕН ТАПСЫРМА
1. Электр тогы, ток күші дегеніміз не?
2. Электр тогы бар болу үшін қажетті
шарттарды және ток әсерлерін ата.
3. Электр қозғаушы күш дегеніміз не?

Қалай белгіленеді? Формуласын жаз.
4. Тізбек бөлігіне және тұйық тізбекке

арналған Ом заңы қалай жазылады
және қалай тұжырымдалады?
Электр тогы –
зарядталған бөлшектердің бағытталған қозғалысы
Ток болуы үшін қажетті шарттар

Еркін q бар болуы F
Эл. өрісінің бар болуы
(иондар, электрондар) F
(ток көзінен пайда болады)

Ток әсерлері

жылулық химиялық магниттік физиологиялық
ЭЛЕКТР ҚОЗҒАУШЫ КҮШ

ТІЗБЕКТІҢ ІШКІ ЖӘНЕ
СЫРТҚЫ БӨЛІКТЕРІ,
ОСЫ БӨЛІКТЕРДЕГІ
КЕРНЕУ.
ӨТКІЗГІШТЕРДІ
ТІЗБЕКТЕЙ ЖӘНЕ
ПАРАЛЛЕЛЬ ҚОСУ.
№2 зертханалық жұмыс
“Өткізгіштерді тізбектей және
параллель жалғауды зерттеу”
НЕНІ БІЛУ КЕРЕК?
Тізбектің ішкі және сыртқы бөліктерін
Бөліктердегі кернеуді

Өткізгіштерді тізбектей және параллель
қосудың формуласын, тізбекті сызба
түрінде сыза білуді
Өмірде қолданылуын
ЭЛЕКТР ТІЗБЕГІ
Олардың шартты белгілері
Электр тізбегі

Ток
Ток көздері
көздері Сымдар Басқару Эл. энергиясын
құралдары тұтынушылар
гальваникалық элемент қосылыс
аккумулятор

эл. қоңырау
элементтер кілт
қиылысу
батареясы
тетік
резистор

қысқыштар
сақтандырғыш

реостат

шам
ТІЗБЕКТІҢ ІШКІ ЖӘНЕ СЫРТҚЫ
БӨЛІКТЕРІНЕ НЕ ЖАТАДЫ?

Тұйық электр тізбегі сыртқы және ішкі бөліктерден
тұрады. Сыртқы тізбек abcd , тұтынушылар немесе R
кедергісі бар жүктеме д.а. әр түрлі аспаптар мен
құрылғыларды қамтиды. Ішкі тізбек ad ток көзі
болып табылады.
R
b c
F
a d

.
БӨЛІКТЕРДЕГІ КЕРНЕУ НЕМЕСЕ
КЕРНЕУДІҢ ТҮСУІ
Кернеу U әрпімен белгіленеді.
Тізбектің кез келген бөлігіндегі кернеу, сол
бөліктің энергетикалық сипаттамасы
болып табылады.
Тізбектің бөлігіндегі кернеу осы бөліктің
ұштарындағы потенциалдар айырымы мен
оған әрекет ететін электр қозғаушы күштің
қосындысына тең:
U = ∆φ + ε
Тізбектің ток көзі жоқ бөлігінде ЭҚК болмайды (ε = 0).
Тізбектің мұндай бөлігіндегі кернеу потенциалдар
айырымына ғана тең болады:
2 1
U = ∆φ = φ - φ
Өткізгіштерді тізбектей
және параллель жалғау
1- ЖАҒДАЙ. ЕГЕР БІРІНШІ ӨТКІЗГІШТІҢ СОҢЫ
ЕКІНШІ ӨТКІЗГІШТІҢ БАСЫМЕН, ЕКІНШІНІҢ СОҢЫ
ҮШІНШІНІҢ БАСЫМЕН ЖАЛҒАНСА, ОНДА МҰНДАЙ
ҚОСУДЫ ТІЗБЕКТЕЙ ЖАЛҒАУ ДЕП АТАЙДЫ.

Өткізгіштерді тізбектей жалғағанда
U1 = IR1 U2 = IR2 I = I1 = I 2

U = U1 + U2 = I(R1 + R2) = IR U = IR R = R1 + R2
2-ЖАҒДАЙ. ЕГЕР ӨТКІЗГІШТЕРДІҢ БАСЫН БІР ҒАНА А
НҮКТЕСІНДЕ, АЛ ҰШТАРЫН ЕКІНШІ БІР В
НҮКТЕСІНДЕ ЖАЛҒАСАҚ, ОНДА МҰНДАЙ ЖАЛҒАУДЫ
ӨТКІЗГІШТЕРДІ ПАРАЛЛЕЛЬ ЖАЛҒАУ ДЕП АТАЙДЫ.

Өткізгіштерді параллель жалғағанда

U1 = U 2 = U I = I1 + I2 1/R =1/R(1) + 1/R(2)
ӨМІРДЕ ҚОЛДАНЫЛУЫ
Трамвай, троллейбус, электр
генераторлары,тоңазытқыш,
теледидар, электржелдеткіш,
үй тұрмысында, т. б.
ЕСЕП ШЫҒАРҒАНДА
ҚОЛДАНЫЛАТЫН
ФОРМУЛАЛАР

Α = q·U I=q/t C=q/U

E = U/d I=U/R R = R1*R2 / R1 + R2

φ = E/d q = mg / E ε = Aб / q

Α = κ·q/r R = ρɭ / S
ЕСЕПТЕР ШЫҒАРУ
1.Егер конденсаторға заряд 4 нКл және
сыйымдылығы 2000 пФ болса, онда оның
астарларының арасындағы кернеу қандай
болады?
2. Электр шамының қыл сымынан 5 мин сайын
540 Кл электр заряды өтеді. Шамдағы ток күші
қандай болады?
3. Электр үтігінің кернеуі 220 В жүйеге
қосылған.Егер үтіктің қыздырғыш элементінің
кедергісі 48,4 Ом болса, ондағы ток күші неге
тең болады?
4. Кедергілері 540, 270 және 135 Ом үш резистор
параллель қосылған.Тізбектің жалпы
кедергісін табыңдар.
№2 зертханалық жұмыс

“Өткізгіштерді тізбектей және параллель
жалғауды зерттеу”

Жұмысты компьютердегі электрондық оқулық
бойынша жасаймыз

Үйге тапсырма §55-56 , қосымша есеп шығару.

Ұқсас жұмыстар

Өткізгіштерді тізбектей және парллель жалғау

Өткізгіштің кедергісі

Өткізгіштерді тізбектей және параллель жалғау

Өткізгіштерді тізбектей және параллель қосу

Тұрақты тоқ заңдары туралы ақпарат

Тізбектей жалғау Параллель жалғау

Физика – ғажайыптар әлемі

Қызықты сұрақтар

Электр тогының жұмысы

Электрлік тізбек және оның элементтері

Пәндер