Қазақта Қасым бір туар

Презентация қосу

Сыныптан тыс оқу

Сабақ тақырыбы:

«Дабылды жырдың
дауылпазы»

10 - сынып
Мақсаты:
Қасым
Қасым Аманжоловтың
Аманжоловтыңөмірі
өмірімен
меншығармашылығына
шығармашылығынашолу
шолу
жасау
жасауарқылы
арқылыжеке
жекетұлғасын
тұлғасынтаныту,ақын
таныту,ақыншығармашылығына
шығармашылығына
қызығушылықты
қызығушылықтыояту
ояту
Б
і
л Оқушылардың
Оқушылардыңталдай,түсіне
талдай,түсінеоқу,тақырыпты
оқу,тақырыптықорыта
қорытаалу,пікір
алу,пікір
і білдіру
білдірудағдыларын
дағдыларынқалыптастыру,рухани
қалыптастыру,руханитанымдарын
танымдарынкеңейту
кеңейту
Дм
ад
мі Туған
Туғанхалқының
халқыныңталантты
таланттыақынына,
ақынына,әдебиетіне,
әдебиетіне,туған
туғанеліне
елінедеген
деген
ыл сүйіспеншілік
сүйіспеншіліксезімін
сезіміноятып,
оятып,адамгершілікке
адамгершілікке тәрбиелеу.
тәрбиелеу.
Т
ті
ә
"Ұмытар ма өз елім..."
1. Сіздер Қасым ақын туралы не білесізд
қандай өлеңдерін оқыдыңыздар?
2.Неге біз Қасым Аманжолов
шығармашылығына тоқталмақпыз?
№ Жауап нұсқалары
Сабақтың эпиграфы.

«Хакім Абай –қазақ жырының
қасиетті Алатауы болса,ақиық ақын
Қасым –қазыналы Қаратауы»

Серік Ақсұңқарұлы
аб ы л д ы ж ы рдың
Д
уы л п аз ы ,қ ы р ан
да
н
қанатты ақы
А м а н ж о л о в тың
Қасым ы л.
н ы н а 1 0 0 ж
туға
Зерттеу шеберханасы
“Аманжол Рахымжанның
Қасымымын”
Арғын
Қа
Қаракесек
с ым
Қара ше
жі
Оразқұл ре
сі
Ақжол

Алакөшек
Аманжол
Рақымжан
Анасы - Айғанша

Қасым
Әйелі - Сақыпжамал Жанна, Дариға
1811 ж 10 қазан Қарағанды облысы Қарқаралы ауданы Қызыларай қыстауында

дүниеге келген. Жастай жетім қалады.
1924-1947 Семей қаласында интернатта оқиды.
1927-1930 Семей мал дәрігерлік техникумында оқиды.
1930-1932 Орал қаласында,Ленинград қаласында оқып,бірақ аяқтамайды.
1932-1933 Орал қаласының “Екпінді құрылыс”, Алматыда “Лениншіл жас”
газеттерінде істейді,өлеңдері көптеп жарияланады.
1933-1935 Орал қаласында әскери міндетін өтейді.
1935-1936 Оралдың театрында жұмыс істейді,ақындық,әншілік,
артистік таланты ашылады.
1936-1941 Алматыда газеттерде,Жазушылар Одағында қызмет істейді.
1938 “Өмір сыры”атты тұңғыш өлеңдер жинағы шығады.
1941-1945 Ұлы Отан соғысына қатысады.
1946 Әйелі Сақыпжамалға үйленеді.
1947 қызы Дариға дүниеге келеді, өзі сырқаттанып жатып қалады.
1946-1952 “Балбөбек”, “Нұрлы дүние”,”Таңдамалы шығармалар” жинағы
басылды.
1954 Қазақстан жазушыларының ІІІ съезінің ашылуына қатысады.
1955ж 18 қаңтар ұзаққа созылған науқастан қайтыс болды.
“Дүние қандай жап - жарық” , “Сақыпжамал”,“Күйім
тасып барады, күйім тасып”, “Жаным Сәулем, еркешім,
Өлеңдері
қызыл гүлім”,“Үстімде сұр шинелім” , “Жеңіс дауысы”
“Орал”, “Ертіс” , “Сарыарқа” ,“Елге хат” , “Туған жер”,
“Нар тәуекел” , “Дауыл”, “Орамал”

“Ақын өлімі туралы аңыз”,“Боран”,“Біздің дастан”,“Жамбыл Поэмалары
тойында” ,“Қытай қызы”,“Құпия қыз”,“Бикеш”,“Естай -
Қорлығайын”,драмалық дастан

1940 ж Маяковскийдің он шақты өлеңін аударып
“Бар дауыспен” деген атпен жинақ етіп жариялады.
Аудармалары М.Лермонтовтың “Маскарад” драмасы
А.Твардовскийдің “Васели Теркин” поэмасы
А.Пушкин “Полтава” поэмасы.

Қасымның “Бір күй бар домбырамда”, “Дариға, сол қыз”, “Өзім туралы”,
“Туған жер” өлеңдерін қазақ даласы жатқа біледі
Суреттер сөйлейді
Анасы -Айғанша,
әйелі- Сақыпжамал,
қыздары -Жанна мен Дариға

Қ.Аманжолов
“Бізде қонақта” айдары
Ізденіс шеберханасы
“Берейін өмірімнен өлең жасап”
1.Ақын өлеңдерін мәнерлеп оқу, талдау

Өліңдегі ақын
Өлеңнің аты Тақырыбы Идеясы мінезінің
көрінуі
“Дауыл”

“Нар тәуекел”

“Сарыарқа”

“Дариғашым”

“Нұрлы дүние”
Ізденіс шеберханасы “Берейін өмірімнен өлең жасап”
1.Ақын өлеңдерін мәнерлеп оқу, талдау
Өліңдегі ақын
Өлеңнің аты Тақырыбы Идеясы мінезінің
көрінуі
“Дауыл”
“Нар тәуекел” Қиындықтан Өр,қайсар мінез,
қорықпау,өзіне табандылық,алға
деген сенім ұмтылу
“Сарыарқа” Елге деген Үлкен жүрек,
сағынышы мен үлкен махаббат
ішкі сезімдері иесі
“Дариғашым” Адам өмірінің
жалғасы- бала
қуанышы
“Нұрлы дүние”
2.Қасым поэзиясына қандай анықтауыштарды таңдар едің?
2.Қасым поэзиясына қандай анықтауыштарды таңдар едің?

шынайы терең сырлы реалистік

мөлдір

батыл ойлы
таза шыншыл

романтикалық

Нәзік ойлы

шуақты

өжет қайғы-мұңды
қуанышты
Ақпарат-карточкалармен жұмыс

(Көп нүктенің орнына қажетті сөздер мен сөз тіркестерін қойып жазу қажет)
А) Қ.Аманжолов ......................... дүниеге келген.
ә) Қ.Аманжоловтың ақын,азамат болып қалыптасуына ............. әсер етті.
б) 1938 жылы тұңғыш өлеңдер жинағы ......................... деген атпен жарық көрді.
в) Ақын өлеңдерінің ақырыбы .........................................
г) ............................ Қасым мәңгілікке көз жұмды.
д) Ақынның ........................ поэмасы Ұлы Отан соғысы тақырыбына арналған.
3. «Қасым деген қалғыған жанартау ғой,
Жанартау ғой. Жанды да кетті өртеніп.
Мұқағали

Қасым
3. «Қасым деген қалғыған жанартау ғой......»

Ақын

Аудармашы Әнші
Қасым
Домбыраш
Журналист
Композитор
Сегіз қырлы, бір сырлы талант и
Ақтаңдақтар" ашылмай тұрған заманда, өткен ғасырда соғыстан
кейінгі 40-50 жылдары ақын Қасымның есімі Қазақ поэзиясында
Махамбет пен Абай және Сұлтанмахмұттан кейін аталатын көзі тірі классик
саналған. Белинский: "ХІХ ғасырдағы орыс жазушыларының бәрі Гогольдің
"Шинелінен" шыққан" десе, қазіргі кезде біз: "ХХ ғасырдағы қазақ
ақындарының бәрі Қасымның қарымынан шыққан" деп айта аламыз.
Қасымның "Бір күй бар домбырамда", "Дариға, сол қыз", "Өзім туралы" т.б.
өлеңдерін Қазақ даласы жатқа білетін. Қасымның ақындығы туралы ел арасында
небір аңызға бергісіз әңгімелер тараған. Қазақтың қайсар Қасым ақыны ғана сол
заманда атын атауға да болмайтын ардақты ағаларының үңірейіп бос тұрған орнын
жоқтатпауға жараған ұлы ақын болды.
Тек кейін ғана,37-ншінің құрбандары ақталғасын ғана Қасым мен Абайдың арасында
Ілияс,Сәкен,Шәкәрім,Мағжан сынды поэзия алыптарының бар екенін халық кеңінен
білді. Алайда Қасым Қазақтың ұлы ақындарының бірі ретінде ұлттық поэзия
тарихында мәңгіге қалды. Бейнелеп айтсақ, Қазақ деген халықтың өз елінің
құрылуына тарихта “Қасқа жолды Қасым ханның үлесі қандай болса, Қазақ поэзиясы
тарихындағы Қасым ақынның алар орны да тап сондай.
"Қазақ жырының алдаспаны"
атты кітап көрмесі
Қазақта Қасым бір туар.
Ол жайлы сансыз жыр туар.
Оның екі жүз жылдығын,
Бүкіл әлем тойлайтын,
Бақытты,жақұт күн туар.
Дүниеге келер әлі талай Қасым,

Олар да бұл Қасымды бір байқасын.

Өртке тиген дауылдай өлеңімді

Қасымның өзі емес деп кім айтасың?!
Мен дауылдың ұлымын
Тұра алмаймын дауылсыз
Қарсы алуға дайынмын,
Соқса да дауыл дамылсыз
Берсең бер,бермесең қой баспанаңды
Сонда да тастамаймын астанамды
Өлеңнің отын жағып жылытармын
Өзімді,әйелімді,жас баламды.
Семья – шағын мемлекет,
Мен-президент,сен-премьер.
Арттым саған көп міндет
Премьер жолдас,бер пример
Дүние, жалт – жұлт еткен кең мекенім,
Көре алмай көп жеріңді мен кетемін.
Арпалыс ала құйын заманалар,
Арбасып тұрып алды, мен не етемін.

Ұқсас жұмыстар

Дабылды жырдың дауылпазы»

Алғы сөз

Тәуке ханның “Жеті жарғысы”

Қасым хан

Қазақ хандарының сыртқы саясатын анықтап, нәтижелерін талдау

Қозының анты

Барлау мектебінде жүргенде

Бұрындық хан

Өлең туралы толғанысы

Қазақ хандығы құрылуы, тұлғалар

Пәндер