Оқушылардың шығармашылық қабілеттерін дамыту




Презентация қосу
Биранова Ұлжан Талғатқызы №1 ОЖББ
мектебінің қазақ тілі мен әдебиеті пәнінің
мұғалімі
Баяндама тақырыбы: “Оқушылардың
шығармашылық қабілеттерін дамыту”
Оқушының жеке Еркін және
тұлғалық жан-жақты
күшін дамыту жетілген
тұлға тәрбиелеу

Шығармашылық Әрбір
шабытына жол ашу .
оқушының
жеке
Оқушы ерекшеліктерін,
шығармашылығын ынтасы
дамытудың мен бейімділігін,
рдің барлық саласында мақсаты мен міндеттері. оқу мен еңбекке
лсенді,шығармашылық ұқыптылығын
рекетіне қабілетті,ойлы ескере отырып
ұрпақ қалыптастыру оқу үрдісін
жүргізу.

Жаңаша, Ізденімпаздылыққа
Бала қиялын тәуелсіз ойлай баулу.
дамыту алатын шығармашыл
адамға айналдыру.
Тәрбие сағатында
оқушылардың шығармашылық
қабілеттерін дамыту .
Осы орайда біздің сынып сағаттарында осы бағыттар
бойынша жүргізілген жұмыстарға тоқталып өтсем:
1. Ұстаз тақырыбындағы тәрбие сағатында балаларға
“мектеп, білім, ұстаз, ата-ана, тәрбие, ошақ, асыл,
адал, арман, оқу,” т.б. тірек сөздер беріп ойтолғау нмесе
шығарма жаздыру. Және оның ең жақсы жазылған
оқушының шығармасын міндетті түрде атап өту.
2. “Кітап-ақылшы досың” атты тәрбие сағатында
оқушыларға кітап туралы өлең жолдары, мақал-
мәтелдер мен нақыл сөздер жинастырып келу. Оларды
жинақтап қойып, керек пәндерге пайдалану, мысалы
қазақ тілі пәнінде.
3. “Ережені жаттаймыз, өмірлерді сақтаймыз” атты
сынып сағатында оқушыларға бағдаршам туралы
жұмбақтар жазу және сурет салу тапсырылды.т.б.
4.Өлең құрастыру.
Бұл жұмысты екі тәсіл арқылы ұйымдастыруға болады.
а) Дайын өлең жолдарын ұсынып, оқушыларға соны
аяқтауды тапсыруға болады.
Мысалы,Ө.Тұрманжановтың «Туған өлкем» өлеңінде
қайталанып тұрған:
«Неткен сұлу, неткен көркем,
Осы – менің туған өлкем» деген жолдар бар.
Оқушыларға осы дайын өлең жолдары ұсынылып, оны ары
қарай жалғастыру тапсырылады. Тапсырма дұрыс орындалу
үшін, ең алдымен, оқушылар құрастыруға тиісті
Оқушылардың шығармашылық белсенділігін
қалыптастыруда сол өлеңнің сызбасы түсіріледі:
«Неткен сұлу, неткен көркем,
Осы – менің туған өлкем», - ұсынылған жолдар.
«Ұлан-байтақ жерлері бар
Өз өлкемді мақтан етем», - оқушының аяқтауы, яғни бұл –
жоспар, өлең ұйқасқа құрылады және бұл сызба бойынша
өлеңнің бірінші, екінші, төртінші жолдары ұйқасуға тиіс.
ә) Дайын ұйқастар ұсынылады.
Мысалы, «Қазақстан» тақырыбына арнайы
төмендегідей ұйқас бойынша өлең құрастыру
тапсырылады:
... менің,
... менің.
... өсе бер,
... жылың.
Оқушының тапсырманы орындауы:
Қазақстан – елім менің,
Гүлдей болған жерім менің.
Көркейе бер, өсе бер,
Құтты болсын 20 жылың.
Қазақ тілі сабағында оқушылардың
шығармашылық қабілеттерін дамыту
1. Талдау жұмыстары
лексика тақырыбы бойынша толық
лексикалық талдауды үйрету.
Фонетикалық –математикалық
талдауды үйрету.
2. “Бес жолды” өлең шығарту.
Лексикалық талдауға нұсқа:
Тура мағына: ай
Ауыспалы мағына: айға қолы жету
Көп мағыналы сөз: ай туды, ай батты,
екі ай асты, айдай,
Омоним: Соның айы өтті. Айым, бері келші.
Сен жаз. Жаз жылы. Орауды жаз.
Антоним: ақ қара
Синоним: бет, өң, келбет, түр.
Көнерген сөздер: историзм:шоқпар
архаизм: уәзір
Неологизмдер: ұшақ
Кәсіби сөздер: соқа, кетпен.
Диалект сөздер: бәдірен қияр
Термин сөздер: фонетика
Мақал: Талап талмас қанат.
Мәтелдер: Соқыр тауыққа бәрі бір.
Идиомалық сөздер: ала көз бол
Математикалық тәсілмен ДЫБЫСТЫҚ
талдау: (Н.Оразықованың тәсілімен)
дыбыс

дауысты дыбыс -дауыссыз дыбыс
тілдің қатысына қарай ( ) үн мен салдырдың қатысына
қарай қарай
( )- еріннің қатысына қарай тек дауыссыздар үшін
< > жақтың қатысына қарай
Берілгені: жасөспірімдер
Шешуі: 13 5 8
І. Дауысты дыбыстарды талдау: і екі рет қайталану себепті:

жуан а еріндік ө ашық а,е,ө
жіңішке ө,і,е езулік а,і,е қысаң і
Шешуі: 13 5 8
І. Дауыссыз дыбыстарды талдау: с және р екі рет қайталану
себепті:
( ұяң ж,д) ( үнді р,м)
( қатаң с,п
Қазақ поэзиясына және прозасына
композициялық талдау.
Ақынның өмір жолына байланысты
хронологиялық кесте толтыру.
Ақын-жазушылардың дүниеге
келген жерлерін облыс, аудан,
аймақ бойынша топтастыру.
Кейбір тақырыптарға шығарма,
пікір, ойтолғау жаздыру.
1. Авторы: Жұбан Молдағалиев “Мен қазақпын”.
2. Тақырыбы: Қазақ халқының ұлылығын ардақтау, әлемге паш ету.
3. Жанр түрі: Поэма.
4. Идеясы: Нағыз қазақ баласының бойында болатын қасиеттерді дәріптеу.
5. Шумағы: 283
6. Тармағы: 1132
7. Бунағы: 3 бунақты, / Мен қазақпын // мың өліп, // мың тірілген /
8. Буын саны: 11 буынды, мен қа – зақ – пын мың ө - ліп, мың ті – ріл – ген.
9. Ұйқас түрі: Қара өлең ұйқасы: Мен қазақпын мың өліп, мың тірілген, а
Жөргегімде таныстым мұң тіліммен. а
Жылағанда жүрегім күн тұтылып, б
Қуанғанда күлкімнен түн түрілген. а
10. Өлеңнің Отанды сүю, шыққан тегі қазақ жұртын қастерлеу,
оқушыларды өздеріне артылған азаматтық жүкті сезіне білуге
негізгі түйіні:
Уақыты Болған оқиға

БҚО, Ақжайық ауданы, Сайқұдық ауылы, Жыланды елді мекенінде
1920 ж.
Жұбан Молдағалиев дүниеге келген.

1940 ж. Орал ауыл шаруашылық техникумында оқыған

Әскерде болған, Ұлы Отан Соғысының басынан аяғына дейін
1940 – 47 ж.
қатысқан

“Лениншіл Жас”, “Қазақ әдебиеті” газеттерінде жауапты қызметтер
1948 – 52 ж.
атқарған
1949 ж. “Жеңіс жырлары” деген атпен тұңғыш жинағы жарық көреді.

1956 ж. “Жыр туралы жыр” поэмасы жарық көреді

1958 – 63 ж. “Жұлдыз” журналының бас редакторы болған

1964 ж. Атақты “Мен Қазақпын” поэмасы жарық көреді
Ертегі құрастырту
Ақындардың стилі бойынша өлең шығарту
Диалог құрастырту
Әңгіме, ойтолғау жаздыру.
Ақындарды өлеңдерін жазып, жаттау.
Реферат жазу
Әдебиет туралы пікірлер жинату
Ақын жайлы айттым сөз (өтіп отырған
ақынымыз туралы басқа ақан-жазушылардың
айтқан пікірлерін жинату)т.б.
Түрлі байқауларға қатыстыру.
-Аудандық Жұбан оқулары І орын,
2010 жыл
-І облыстық Жұбан оқулары ІІІ
орын, 2010 жыл
Зейнуллиев -Аудандық Бауыржан оқулары ІІ
Нуржан 7а – орын,2011 жыл
сынып -Аудандық “Балдәурен”
оқушысы, шығармашылық сайысы, І
үйірме орын,2011 жыл
мүшесі -Мектепішілік “Жас ақындар”
байқауы І орын, 2011 жыл.
-Аудандық Махамбет оқулары ІІІ
орын, 2012 жыл
Гайнуллина Данара
7б- сынып оқушысы,
« Жас әдебиетші»
үйірмесінің мүшесі

- “Жас таланттар” байқауы І орын,2011
жыл
- “Бейбіт күннің жырла жырын, жас
ұлан!” атты аудандық жас ақындар
байқауы ІІІ орын, 2012 жыл

Ұқсас жұмыстар
Тұлғаны бағдарлап оқыту үдерісінде оқушылардың шығармашылық ойлауын дамыту
Оқушылардың логикалық ойлау қабілетін дамыту және пәнге деген қызығушылығын арттыру
ҚАЗАҚ ТІЛІ САБАҚТАРЫНДА ОҚУШЫЛАРДЫҢ ШЫҒАРМАШЫЛЫҒЫН ДАМЫТУ
Дарынды және талантты баланы анықтау
Сыни тұрғысынан ойлау арқылы оқушылардың шығармашылық қабілетін дамыту
ПРОБЛЕМАЛЫҚ ОҚЫТУ ТЕХНОЛОГИЯСЫ
Компьютерлік технологияны пайдалану арқылы оқушылардың шығармашылық қабілеттерін дамыту тақырыбындағы шығармашылық есебі
Оқушылардың шығармашылық қабілеттерінің диагностикасы
Оқушылардың ақыл ой қабілеттерін жетілдіру. Шәкірттердің шығармашылық жеке дарындылығын дамыту
"Компьютерлік технологияны пайдалану арқылы оқушылардың шығармашылық қабілеттерін дамыту" Шығармашылық есеп
Пәндер