Тұлғаны бағдарлап оқыту үдерісінде оқушылардың шығармашылық ойлауын дамыту




Презентация қосу
ҚАЗАҚСТАН РЕСПУБЛИКАСЫ БІЛІМ ЖӘНЕ ҒЫЛЫМ МИНИСТІРЛІГІ
С.БАЙІШЕВ АТЫНДАҒЫ АҚТӨБЕ УНИВЕРСИТЕТІ
Педагогика, психология және пәндік технологиялар кафедрасы

КУРСТЫҚ ЖҰМЫС
Тақырыбы: Тұлғаны бағдарлап оқыту үдерісінде оқушылардың
шығармашылық ойлауын дамыту

Орындаған:
Тексерген:

Ақтөбе – 2016ж.
МАЗМҰНЫ

КІРІСПЕ

I. Тұлғаны бағдарлап оқыту үдерісінде оқушылардың шығармашылық
ойлауын дамытудың педогогикалық негіздері
1.1 Оқушылардың шығармашылық қабілеттерін дамытудың
педагогикалық талдануы
1.2 Оқушылардың шығармашылық ойлауын дамытудың психологиялық
талдануы

IІ. Оқушылардың шығармашылық ойлауын дамытудың жолдары

2.1 Оқушылардың шығармашылық ойлауын дамыту
2.2 Тұлғаны бағдарлап оқыту үдерісінде оқушылардың шығармашылық
қабілеттерін арттыру жолдары

ҚОРЫТЫНДЫ
ПАЙДАЛАНЫЛҒАН ӘДЕБИЕТТЕР ТІЗІМІ
КІРІСПЕ
Зерттеу өзектілігі: Қазақстан Республикасының “Білім туралы” заңының 5-тарауындағы 41-баптың
1-бөліміндегі “педагог қызметкерлер өз біліктілігін артыруға міндетті” деп көрсетілуі, “Қазақстан-
2050” стратегиялық бағдарламасында елбасының “біз балаларымызға өзіміздің жақын және алыс
көршілерімізбен достық қарым-қатынасымызды мұра етіп қалдыруымыз керек” деген сөзі бүкіл
ағартушы қауым алдында “Оқу тәрбие үрдісіне жаңа педагогикалық технологияларды енгізу арқылы
оқушылардың білім сапасын арттыру, шығармашылық қабілетін дамыту” өзекті мәселелер енгізіп
отырғаны белгілі. Осы мақсатты жүзеге асыруда мектеп басшысы, ұжымдағы мұғалімдердің кәсіби
шеберлігі мен шығармашылық ізденісін дамытуға аса мән беру қажет.
Мектеп – еліміздің халыққа білім беру жүйесінің – күрделі тармағы.
Зерттеу мақсаты: жеке тұлғаны жан-жақты дамытудың алғы шарты ретінде оқушыларды сараптап
оқыту арқылы шығармашылық қабілетін дамыту және теориялық тұрғыда негіздеу және практика
жүзінде әдістемесін жасау.
Зерттеу міндеттері:
1. Берілген тақырыптың теориялық сипатын ашу;
2. Тұлғаны бағдарлап оқытуды қалыптастыру.
3. Тұлғаны бағдарлап оқыту үдерісінде оқушылардың шығармашылық ойлауын дамыту ерекшеліктерін
ашу;
Еліміздің қазіргі даму кезеңінде кез келген өндіріс саласы адамдардың
шығармашылықпен еңбек етуі тек экономикалық ғана емес сондай-ақ
әлеуметтік прогрестің жетекші факторы болып табылады.
Қазіргі уақытта адамдардың шығармашылығы іс-әрекеттің базасы
еңбек іс-әрекетіне байланыссыз ортақ жалпы құраушылардан тұратыны
ғалымдар зерттеуінен белгілі болып отыр.
Жалпы XX ғасырдың 20-жылдарына дейін шығармашылық іс-әрекет
шығармашыл тұлғаның құдай берген өзіндік ерекшелігі деп есептеліп
келді. Осыған байланысты кейбір ізденуші-ғалымдар шығармашылық
процесті зерделеуге болмайды, себебі данышпандық идея өнертапқышқа,
ғалымға, суретшіге құдайдың табыстауы түрінде жүреді деген пікірлер
болды.
ШЫҒАРМАШЫЛЫҚ ҚАБІЛЕТТІ ДАМЫТУДЫҢ ПСИХОЛОГИЯЛЫҚ,
ЕРЕЖЕЛЕРІН БАСШЫЛЫҚҚА АЛЫП ҚАРАСТЫРҒАНДА МҰҒАЛІМНІҢ
ДИДАКТИКАЛЫҚ ДАЙЫНДЫҒЫНА МЫНА КОМПОНЕНТТЕР КІРУІ
КЕРЕК:

педогогикалық
қызметті толық
берілуі, оны
дұрыс атқаруы;

шығармашылы ақыл – ой
әрекетін
қ процестің
кезеңмен
негізін меңгере қалыптастыру
білу; теориясын білу;

бала
психологиясының
жасқа
байланысты
ерекшеліктерін
білу;
Психологтардың зерттеуі бойынша әрбір жас кезеңінде шығармашылыққа
баулуға өзек болардай өзіндік ерекше қабілет, бейімділік бар екен.
Қабілеттілік – оқушының жеке психологиялық ерекшелігі. Ол жалаң білім
мен дағды емес, соны тез игеру жолындағы табандылығы. Ол адам
бойындағы жақсы қасиеттер, яғни олардың жиынтығы.Ө збек ғұламасы
Әлішер Науаи өзінің «Ғажайып мәжілістер» атты еңбегінде адам тек
рухани қабілеттіліктен туады. Оның негізі еңбек деп тұжырымдады.
А.Н.ЛУК ШЫҒАРМАШЫЛЫҚ ҚАБІЛЕТТІҢ КОМПОНЕНТТЕРІНІҢ
ҚҰРАМЫНА БАСҚА КӨЗҚАРАС ТҰРҒЫСЫНАН КЕЛЕ ОТЫРЫП,
ШЫҒАРМАШЫЛЫҚ ҚАБІЛЕТТЕРДІ ҮШ НЕГІЗГІ ТОПҚА БӨЛІП
ҚАРАСТЫРАДЫ:

• ынтамен • темпераментпен •ақыл-ой қабілеттері.
байланысты байланысты
қабілеттер қабілеттер (көңіл-
(қызығушылық және күй)
икемділік)

1 2 3
А.Н.Луктың оқушылылардың шығармашылық қабілеттерінің
компоненттері құрамына қатыстыайтқан пікірі құнды және оны төмендегі
себептерге сәйкес түсіндіруге болады:

көңіл-күй бұл кез-келген істі
орындауға негізгі, қажетті кез-келген іс-әрекетті біз
оқушы кез-келген іс-әрекет
көрсеткіш деуге болады. ақыл-ой қабілеттері негізінде
нәтижесінде жақсы нәтиже
Сондықтан да бастауыш ғана іске асыра аламыз.
алу немесе белгілі бір қабілет
сынып оқушыларының Сондықтан да оқушылардың
түрін дамыту үшін алдымен
шығармашылық қабілеттерін шығармашылық бағытта
осы іс-әрекетке, қабілетке
дамытуда олардың осы жұмыс істеулері де алдымен
деген оның қызығушылығы,
бағыттағы іс-әрекеткедеген оны ақыл-ой қабілеттері
ынтасы болмаса, оның
көңіл-күй деңгейі маңызды, арқылы жоспарлап алып, оны
нәтижесі де төмен болатыны
сондай-ақ олардың практика жүзінде іске
сөзсіз.
жұмысының нәтижелілігіне асыруларын талап етеді.
әсер ететіні белгілі.
Адамның рухани дамуының көзі- еңбек. Педагогикалық тұрғыдан
еңбек – баланы жан-жаұты дамытып, қалыптастырудың күшті
құралы.Бала жастайынан еңбек етуге талпынады.Оны еңбек
дағдыларына үйрету үшін үйелмен мен мектепте еңбек тәрбиесі
қазіргі заман талаптарына сай ұйымдастырылып жүргізілуі
керек. Мектепте бұл іс-әрекеттің бірнеше түрлері бар. Олар:
баланың өзіне-өзі қызмет етуі, қоғамдық пайдалы еңбек, өнімді
еңбек. Әрекеттің мұндай түрлері оқушылардың жас
ерекшеліктеріне сай іске асырылады. Еңбек әреті жүйесінде
оқушылардың өзіне-өзі қызмет етуінің мәні зор.
Оқуды еңбекпен ұштастыру оқушылардың ынтасын, қызығушылығын еңбек және
адамгершілік тәрбиесін кешенді түрде дамытуда рөлі өте зор. еңбек біліктілікті
іске асыруда бірқатар педагогикалық шарттарды есте ұстаған жөн:
Психология ғылымындағы праксиологиялық деген ұғым оқушының практикалық
іс-әрекетке деген қабілеті мен икемділігін айқындайды. Оның ойдағыдай
дамуын жетілдіретіндер: талап, қызығу және бейімділік сияқты
қасиеттер. Адам қабілетінің әр қилы болуын ұлы физиолог сигнал
жүйелерінің өзіндік ерекшеліктерімен түсіндіреді. Әдетте ол адамда әр
түрлі болып келеді. Кейбір оқушының ойлау жүйесі мен зерделеу деңгейінің
өзгеден жоғарырақ тұратыны шындық. Бірақ оның барлық пәндерден бірдей
үздік болуы екіталай. Яғни, ол өзі ерекше қадір тұтатын пәніне ғана
қабілет-қарымы ашылып, бүкіл болмысымен жарқырап көрінеді де, өзге
пәндерге белсенділігі тежеліп қалады. Мұндай жағдайда мұғалім оқу-тәрбие
жұмысын психологиялық ерекшеліктер мен педагогикалық ерекшеліктер мен
педагогикалық заңдылықтарды үйлестіре, сабақтастыра атқаруы тиіс.
Сонда ғана жұмыстың нәтижелі болары ақиқат.
Жаңашыл педагогтер оқушының жеке тұлғалық абыройын барынша
құрметтеуге, оның шығармашылық қабілеттері мен бейімділіктерін,
өздігімен ойлау қабілетін дамытуға, жағымды эмоциональдық педагогикалық
үрдісті қалыптастырып, одан педагогикалық зорлықтың барлық түрін
аластатуға бағытталған ізгіліктік стратегиясымен сипатталады.
Олардың тәжірибесі мына ережелерге негізделеді:

·
·
·
·
ОҚУШЫЛАРДЫҢ ШЫҒАРМАШЫЛЫҚ ҚАБІЛЕТІН АРТТЫРЫП,
ЫНТАЛАНДЫРУ ҮШІН САБАҚТАРДЫ МЫНАДАЙ ЖОЛДАРМЕН
ӨТКІЗУГЕ БОЛАДЫ:
ОҚУШЫЛАРДЫҢ ШЫҒАРМАШЫЛЫҚ ҚАБІЛЕТІН
ДАМЫТУДЫҢ ӨЗЕКТІЛІГІ ТӨМЕНДЕ КӨРСЕТІЛГЕНДЕЙ:
Оқушылардың шығармашылық қабілетін дамыту
кезінде оған кері әсер ететін кедергілердің де бар екенін
әр уақытта есімізде ұстаймыз.
Ондай кедергілер:
ҚОРЫТЫНДЫ

Заман талабына сай білім бере отырып, оқушы бойында танымдық
қабілетін дамыту бүгінгі таңда ұстаз үшін үлкен жауапкершілік іс болып
табылады. Бұл туралы Елбасы Н.Ә.Назарбаев: «Ғасырлар мақсаты – қоғамның
нарықтық қарым-қатынасқа көшу кезінде саяси-экономикалық және рухани
дағдарыстарды жеңіп шыға алатын, ізгіленген ХХІ ғасырды құрушы, іскер,
өмірге икемделген, жан-жақты мәдениетті жеке тұлғаны қалыптастыру», –
деген тұжырымдамасында ашып көрсеткен.
Қоғамның осындай дарынды адамдарға деген қажеттілігін
қанағаттандыру талабы білім беру жүйесінің алдына баланың жеке қабілеті
мен әлеуметтік белсенділігінің дамуына жол ашу, шығармашылық қабілеті зор
жеке тұлғаны қалыптастыру міндетін қойып отыр. Бұл жердегі мұғалімнің
міндеті: әр оқушының бойындағы бейімділікті дер кезінде көре біліп, оны
дамыту.

Ұқсас жұмыстар
Сабақтарда қолданылатын әдістер
Жеке тұлғаға бағдарлап оқыту технологиясы
Қазақстан Республикасының Білім беру туралы Заңы - республика азаматтарының білім алуға конституциялық құқын қамтамасыз етуге арналған заң
Шығармашылық Пән мұғалімі
Білім берудегі педагогикалық технологиялардың оқыту үдерісінде жіктелуі
Модульдік оқыту Мультимедиялық технологиясы оқыту технологиясы
ТЕХНОЛОГИЯ технологиясы
Шығармашылық жұмыс
Бастауыш сыныптың қазақ тілі сабақтарында оқытудың көрнекілік әдісін жүзеге асыру жолдары
Ақпараттық - коммуникациялықтехнологияны
Пәндер