Өлеңнің тақырыбы




Презентация қосу
№254 негізгі мектеп

Сыныбы: 6
Пәні: Әдебиет
Тақырыбы: Абай Құнанбаев “Шоқпардай кекілі бар қамыс құлақ”

Пән мұғалімі: Пірімқұлова Гүлзат

2011-2012 оқу жылы
ІІ.Үй тапсырмасын тексеру

А)С.Аронұлының өмірі;

Ә)«Жақсы мен жаман адамның қасиеттері» өлеңін
“алма кезек оқу әдісі” бойынша мәнерлеп оқу
(өлеңнен жақсы адам мен жаман адамға тән
қасиеттерді жазып келу)
Тексеру парағы

Жақсы адам қасиеттері –ешкімді
жатсынбайды, сөзіне сақ, жүзі жылы, сөзі
майда, жүзі жақсы, алысты жақын ететін
Тексеру парағы

Жаман адам қасиеттері – көкірегі – көр,көзі
– соқыр, өтірікші, өсегі көп, іріткі салушы, ел
арасын жалған сөзбен бықсытушы,
ұрыншақ, тентек, сүйкімсіз, жылқының
қотыр болған аласындай, жаман адам
балтаның ұңғысындай, өсек-аяң айтып
жүреді, кеудесі үлкен, сөзі кесек, ақылы
ауысқан
Сұрақтар:

1.Жақсы адамның бойынан табылуға тиіс
басқа қандай қасиеттер болу керек?

2.Адамдарды қандай істері мен әрекеттеріне қарап бағалауға
болады?
Сабақтың ұстанымы:

«Маған айтып берсеңіз ұмытып қалармын,
жазып көрсетсеңіз, есіме сақтармын,
өзіме жасатсаңыз, үйреніп алармын»
ІІ.Қызығушылықты ояту. «Ой қозғар» әдісі

Өлеңнің
Әуес көріп жүгірген жас балалар авторы кім
және
Беті-қолы домбығып үсік шалды.
тақырыбы
Шидем мен тон қабаттап киген малшы, қалай
аталады ?..
Бет қарауға шыдамай, теріс айналды.
Авторы: Абай Құнанбаев
Тақырыбы: “Қыс”
Абай Құнанбаев
(1845-1904)
«Ассоциация» әдісі
(дәптерлеріне жазып отыру, түртіп алу)

Абай
Құнанбаев
Асыл сөзді іздесең,
Абайды оқы, ерінбе.
Адамдықты көздесең,
Жат тоқып ал көңілге.
Сұлтанмахмұт
Торайғыров
ІІІ. Жаңа сабақ «Мағынаны тану» кезеңі

а) Абай - ХІХ ғасырдағы қазақтың данышпан,
суреткер ақыны, өз ұрпағын өнер-білімге үндеген
ойлы ағартушы

ә) Өлеңнің тақырыбы

б) «Шоқпардай кекілі бар қамыс құлақ» өлеңі
Өлеңнің тақырыбы: аттың сыны
-жаратылыстың жанды бір бейнесі
болған бәйге атқа арналған өлең.
Ғасырлар бойында мал өсірумен,
көшпелі күйде тірлік еткен елдің ақыны
аттың бағасын өзгеше түсінеді. Соның
ішінде бәйге аттың орны мүлде бөлек.
Ол қазақтың бағзы заманнан бергі
ауызша әдебиетінде де сан алуан «қиял
пырағы» болып жырланып келген. Абай
өмір кешкен кезде де ат - ер қанаты
жүйрік ат, әсіресе, қазақ білген
жануардың ішіндегі адамға ең ыстығы,
қадірлісі екендігі.
Сергіту сәті: «Артығын тап» ойыны

1.Қызыл ер, Құртқа, Алпамыс, Қобыланды
2.Білгеқаған, Ақтан, Күлтегін, Тоныкөк
3.Тұрмыс-салт жырлары, әңгімелер, ертегілер,
ғашықтық дастандар
4.Баба ата, Шопаната, Ойсылқара, Шекшеката
5.Аяз би, Кендебай, Асанқайғы, Тазша бала
6.Тізесіне шекпен жетпеген, басы мүйіз,
самайынан ірің аққан, басынан жаманшылық
кетпеген
ІҮ. Бекіту «Ойтолғаныс» кезеңі

Оқушының жұмыс дәптері

1-кесте
Өлеңнің алғашқы шумағынан дене мүшелерін тіркескен сөзімен теріп жаз
Тексеру парағы

Өлеңнің алғашқы шумағынан дене мүшелерін тіркескен сөзімен теріп жаз
2-
кесте

Өлеңнен жылқының дене мүшелерін теріп,
жаз

Осы сөздерге сұрақ қой

Қай сөз табына жататынын айт
Тексеру парағы

Жауабы: кекіл, құлақ, мойын, жақ, қабақ, ауыз
омыртқа, жал, желке, мұрын, ерін, тіс,

қабырға, жота, омырау, төс, бақай, тұяқ,
шынтақ, аяқ, жауырын, сауыр, мықын,

құйрық, қыл, ұршық, сан, бауыр, тірсек
(шідерлі), көз
Сұрағы : не?
Сөз табы: зат есім
3-кесте

«Бес жолды өлең» (жаңа сабаққа байланысты бес
жолдан тұратын қорытынды шығару)

1. *

2. * *

3. * * *

4. * * * *

5. * * * * *
Тексеру парағы
«Бес жолды өлең»

1. * Абай

2. ** Құнанбайдың ұлы

3. *** Қазақтың бас ақыны

4. **** Желсіз түнде жарық ай

5. ***** Ақын ХІХ ғасырда өмір сүрген
Пысықтауға арналған сұрақтар :

1.Абай атамыздың суреттеуіндегі аттың сыны сөз өнері
болғанда, суреттегі ат бейнесі өнердің қай түріне жатады?

2.Өнердің басқа қандай түрін білесіңдер?

3. «Ат-ер қанаты» деген қанатты сөздің шығуы неліктен деп
ойлайсыңдар?

4.Жылқы малы туралы қандай ән, би, күй аттарын
білесіңдер?

5.Ат жайлы қандай мақал-мәтел білеміз?
Ү. Үйге тапсырма беру кезеңі

Өлеңнен өздеріңе ұнаған 4 шумағын мәнерлеп,
жатқа оқу, ақын сипаттамасын пайдаланып, аттың
суретін салу
ҮІ. Бағалау кезеңі
* «Бозжорға»

* «Жылқының әні»

* «Көкшолақ»,

* «Құлагер»,

* «Жылқы ішінде бір ала»,

* «Қаражорға»,

* «Ақсақ құлан»т.б.
Ат биеден,
Аруана түйеден.

Тұлпар шаба жетіледі,
Сұңқар ұша жетіледі.

Ат құлыннан,
Батыр баладан.

Ат тұяғын тай басар.

Аттың аты үлкен, түйенің табаны үлкен.

Ергелайық ат бітеді,
Қызға лайық сән бітеді.
Келесі сабақта кездескенше, күн жақсы
болсын!

Ұқсас жұмыстар
Қасым Аманжолов (1911-1955)
Қазақ тілі мен әдебиет сабақтарында мәтін арқылы оқушылардың тілін дамыту
Сыр сандық өлеңі
Сәкен Сейфуллин "Сыр сандық" өлеңі
Ғылым таппай мақтанба”
Біржан сал шежіресі
Жамбыл Жабаев Ленинградтық өренім
Жылқының әні
Өлеңді жаттау
Шығамын тірі болсам, адам болып өлеңі
Пәндер