Меншікті булану жылуы




Презентация қосу
Қарақия ауданы
Жетібай кентіндегі №8 орта мектептің
физика пәні мұғалімі
Юсупов Рустем Орынбаевич

Тақырыбы:
Қайнау .
Меншікті булану жылуы
Мен Бүгін Білгім
білемін білдім келеді
1. Қандай процесс
булану деп аталады?

2. Буланудың қандай екі түрі бар?
3. Кебу деген не?
Қайнау.
Меншікті булану жылуы
Сұрақтарға жауап беріңдер

1. Неліктен таразы тепе-
теңдігі бұзылады? 2. Неліктен бірнеше күннен
кейін сұйықтар деңгейі әртүрлі
болады?

3. Неліктен тарелкедегі су тез буланады?
Булану кезінде сұйықтың
температурасы
қалай өзгереді?

Неліктен сұйықтың булануы
кезінде температурасы
төмендейді?
Сұйықтың
булануы кезіндегі
салқындауы
ылғалдылықты
өлшейтін
құралдарда қалай
қолданылады?
Ауа ылғалдылығын өлшеу
Ылғалдылықтың маңызы

Ауа райын Мата, қағаз, Кітапханалар Мұражайлар
болжау конфет т.б өндіру.

Аурухана, Қалыпты ылғалдылық Көкөніс,жемістерді және
дәріханалар 40- 60 % сақтау т.б.
1. Қандай процесс
конденсация
деп аталады?

2. Конденсация кезінде
энергия жұтылады ма,
бөлінеді ме?
Қайнау
Қайнау – бұл сұйықтың тек
үстіңгі бетінен ғана емес,
сонымен бірге оның ішінде де
бу көпіршіктерінің пайда
болуымен жүретін қарқынды
булану процесі.
Қайнауды жалғастыру үшін
сұйықтыққа сырттан энергия
беріп отыру керек.
Қайнау әрбір сұйық үшін
қайнау температурасы деп
аталатын температурада
жүреді.
Неліктен бу көпіршіктері ұлғаяды
және жоғары көтеріледі?

Жауабы:
Ауа көпіршіктерінің іші
су буымен толады да,
олардың өлшемдері үлкейе
береді, сонымен бірге Булану
сұйық тарапынан әрекет
ететін ығыстырушы күш Fау
те артады да бу
көпіршіктері жоғары
көтеріле бастайды.
Неліктен шу естіледі?
Рсұйық

Жауабы:
• Көпіршіктер ыдыс
қабырғасынан
булану
ажырайды да ,
жоғары көтеріледі. Р Қаныққан бу
конденсация
• Осыған сәйкес
қайнар алдында
ызыл естіледі.
Қайнау температурасы сұйықтың еркін бетіне түсетін
сыртқы қысымға тәуелді болады.

Қысым төмендегенде сұйықтың
қайнау температурасы
төмендейді .

Қысым артқанда қайнау
температурасы артады.
Меншікті булану жылуы.
Сұйықтықтың бірлік массасын қайнау
температурасында буға айналдыруға
қажетті жылу мөлшерін меншікті булану
жылуы деп атайды.

Меншікті булану жылу r әрпімен
белгіленеді, өлшем бірлігі Дж/кг
Конденсациялана отырып бу, булануға
кеткен жылу мөлшерін бөліп шығарады.
Сұйықтықты буға айналдыруға қажетті
жылу мөлшерін есептеу үшін:
Қайнау температурасында алынған кез келген
сұйықтықтың кез келген массасын буға айналдыру
үшінқажетті жылу мөлшерін есептеу үшін меншікті
булану жылуын сұйықтың массасына көбейту керек:

Q=rm
Қайнау температурасындағы будың конденсациясы
кезінде бөлетін жылу
мөлшерін де осы формуламен
есептейміз
Арасандар
• Арасандар ыстық су мен буды үнемі
шығарып отыратын көзі болып
табылады.
САЛЫСТЫРАЙЫҚ:
КЕБУ ҚАЙНАУ
Мен білемін Бүгін білдім Білгім келеді
Кестені толтырайық
4,6*106 4,5*105
Q Дж ? Дж

r
2,3*106 2,3*106
Дж/кг ?
Дж/кг

m ? 0,2кг 0,5кг
Графиктерде бірдей массадағы спирт пен судың
қыздырылуы мен қайнауы көрсетілген.

1. Спирттің графигін
көрсетіңдер
100 М
B 2. Суды буландыруға
80 қажетті жылу
A
60 мөлшерін есептеп
табыңдар.Судың
массасын 5 кг деп
20 К
алыңдар.
СҰРАҚТАРҒА ЖАУАП БЕРІҢДЕР
Қайнау барысында берілген энергия неге
жұмсалады?

Судың меншікті булану жылуы 2,3*106Дж/кг
дегенді қалай түсінесің?

780С-тағы спирт буының конденсациясы
кезінде қанша жылу бөлінеді?

Конденсация кезінде энергияның
бөлінетінін тәжірибеде қалай
дәлелдеуге болады?
МЕН БІЛЕМІН БҮГІН БІЛГІМ КЕЛЕДІ
БІЛДІМ
Үй жұмысы:
§18, ІІ тарауды қайталау
11-жаттығу 4,5,7
Назар
аударғаныңызға
рахмет!

Ұқсас жұмыстар
Қайнау температурасы
Қайнау, конденсацияланудың және буланудың меншікті жылуы
Заттың агрегаттық күйлері өзгерген кездегі жылу мөлшерін есептеу
Жылу мөлшері
Жылулық құбылыстар
Алдар көсе бізде қонақта
Алюминийдің меншікті жылу сыйымдылығын есептеңдер
Заттың агрегаттық күйлері
Меншікті балқу жылуы формуласы
Булану және конденсация
Пәндер