Өсімдік жасушасы Бактерия жасушасы
Презентация қосу
Бактериялар
№3 мектеп-
интернаттың биология
пәні мұғалімі
Орынханова С.А.
ТҮРІНЕ ЖАТАДЫ.ОЛАР
3,5 МЛРД. ЖЫЛ БҰРЫН
АРХЕЙ ЭРАСЫНАН БАСТАП
ӨМІР СҮРЕДІ.
● «Бактерия» термині
гректің «bacterion» -
таяқша деген сөзінен
шыққан.
●Бактерияларды тек микроскоп арқылы көруге болады,
сондықтан оларды микроорганизмдер немесе микробтар деп
атайды;
●Микроорганиздерді микробиология ғылымы зерттейді.
●Бактерияларды зерттейтін ғылым – бактериология ғылымы.
●Бұл ғылым негізін Антони ван Левенгук қалаған ( XVII ғ.) .
АШЫЛУ ТАРИХЫ:
●Ең алғаш бактерияны микроскоп арқылы көріп,
сипаттаған 1676 жылы голландиялық натуралист
Антони ван Левенгук.
● «Бактерия» терминін 1828 жылы Христиан
Эренберг енгізді.
● 1850 жылдары Луи Пастер бактериялардың
физиологиясы мен зат алмасу қасиеттерін, олардың
ауру туғызушы қасиетін сипаттады.
●Роберт Кох бактерияларды зерттей отырып,
олардың ауру қоздырғыш екенін ( Кох таяқшасы).
1905 жылы туберкулез ауруының себебін анықтағаны
үшін Нобель сыйлығын алған.
●М. В. Бейерник және С. Н. Виноградский
микробиология мен бактериялардың табиғаттағы
рөлін ашудың негізін қалаған.
Микроскоп 1751 ж
БАКТЕРИЯЛАР ҚАЙДА ӨМІР
СҮРЕДІ?
●Бактериялар Жер шарының кез-
келген жерінде кездеседі:
атмосферада, мұхит түбінде де, ағысы
жылдам өзенде де, өте қатты суықта
да,қайнаған сүтте де, ядролық
реакторда да; ең көп кездесетін жері
топырақта. Топырақтың жоғарғы
қабатында 1г. Миллионға жуық
бактерия болады, яғни шамамен 1
гектарда 2 тонна бактерия.
Бактериялар сонымен бірге өсімдіктер,
жануарлар, адамдар денесінде
паразиттік жолмен тіршілік етеді.
БАКТЕРИЯ ЖАСУШАЛАРЫ ӨТЕ
ҰСАҚ.
●Бактериялар –
организмдердің ішіндегі
жасушалары ең ұсақ
түрлері,оның
жасушаларының мөлшері
0,1 - 10 мкм.
●Қарапайым
типографиялық нүктеден
орта көлемдегі 100 мыңға
жуық бактерияны көруге
болады екен.
ӨСІМДІК ЖАСУШАСЫ МЕН БАКТЕРИЯ ЖАСУШАСЫН
САЛЫСТЫР:
Өсімдік жасушасы Бактерия жасушасы
Бактериялардың ерекше белгілері:.
● Ядросы жоқ.
●Жасуша шырынына толы үлкен вокуолі
жоқ.
●Қозғалу органоидтары бар ( талшығы мен
кірпікшесі)
● Цитоплазмсы бар.
●Қабықшасын қоршаған капсуласы бар.
БАКТЕРИЯЛАР ПІШІНІНЕ ҚАРАЙ
БІРНЕШЕ ТОПҚА БӨЛІНЕДІ:
●коккалар (шар тәрізді);
●бациллалар (таяқша пішінді);
●спириллалар (оралма тәрізді);
●вибриондар (үтір пішінді).
БАКТЕРИЯЛАРДЫҢ
ҚОРЕКТЕНУ ТИПТЕРІ
Автотрофты Гетеротрофты
Ауада өмір сүреді Оттексіз ортада өмір сүреді
Күн Бейорганикалы Сапрофитте Паразит-
сәулесінің қ заттар Симбиозд
р- тер- тірі
энергиясын энергиясын ар
пайдаланады өлекселарді ағза
пайдаланад ыдыратушы денелерін
(күкіртбактерия
ы(цианобак сы,темірбакте- де тіршілік
териялар) риясы) етеді
БАКТЕРИЯЛАРДЫҢ ТЫНЫС
АЛУ ЖОЛДАРЫ:
●Аэробты – оттекті ортада тыныс
алады.
●Анаэробты – оттексіз ортада тыныс
алады.
БАКТЕРИЯЛАРДЫҢ КӨБЕЮІ:
●Бактерия
жасушалары әр 20-30
минут сайын екіге
бөлінеді
СПОРАЛАРЫНЫҢ ПАЙДА
БОЛУЫ
●Қолайсыз жағдай туғанда (су,тамақ
жетпегенде, температура
төмендегенде) бактериялар тыныштық
күйге көшеді.
●Споралар өте төзімді, олар
қайнатқанда, құрғатқанда, төмен
температурада сақтала алады.
БАКТЕРИЯЛАРДЫҢ КӨП
ТҮРЛІЛІГІ:
Бактерия сибирской язвы Бактерия холеры Бактерия дифтерии
бактерия вызывает Бактерия Бактерия
заболевание молочнокисл стафилококка
туберкулёзом. ого брожения
Бактериялардың
табиғаттағы және
халықшаруашылығын
дағы маңызы.
● Метан түзушілер
● Күкіртбактериялары
● Туберкулез таяқшасы
● Стафилококкалар
● Ішек таяқшалары
БЕКІТУ СҰРАҚТАРЫ:
Тест.
●1. Бактериялар қандай ағзаларға жатады:
а) көпжасушалы; 6) біржасушалы.
●2. Бактерия жаушасында не жоқ:
а) ядро б) цитоплазма
●3. Бактерия споралары не үшін қажет:
а) көбеюге;
б) қолайсыз жағдайдан қорғануға.
●4 Өзіне қажет органикалық заттарды бейорганикалық
қосылыстардан алатын бактериялар қалай деп аталады:
а) автотрофтар; б) гетеротрофтар
●5. Таяқша пішінді бактериялар:
а) спириллалар
б) бациллалар
Үйге тапсырма:§3 оқу, сұрақтарға жауап
беру.”Ауру тудырушы бактериялар”
атты эссе жазу.
Рахмет!
Ұқсас жұмыстар
Пәндер
- Іс жүргізу
- Автоматтандыру, Техника
- Алғашқы әскери дайындық
- Астрономия
- Ауыл шаруашылығы
- Банк ісі
- Бизнесті бағалау
- Биология
- Бухгалтерлік іс
- Валеология
- Ветеринария
- География
- Геология, Геофизика, Геодезия
- Дін
- Ет, сүт, шарап өнімдері
- Жалпы тарих
- Жер кадастрі, Жылжымайтын мүлік
- Журналистика
- Информатика
- Кеден ісі
- Маркетинг
- Математика, Геометрия
- Медицина
- Мемлекеттік басқару
- Менеджмент
- Мұнай, Газ
- Мұрағат ісі
- Мәдениеттану
- ОБЖ (Основы безопасности жизнедеятельности)
- Педагогика
- Полиграфия
- Психология
- Салық
- Саясаттану
- Сақтандыру
- Сертификаттау, стандарттау
- Социология, Демография
- Спорт
- Статистика
- Тілтану, Филология
- Тарихи тұлғалар
- Тау-кен ісі
- Транспорт
- Туризм
- Физика
- Философия
- Халықаралық қатынастар
- Химия
- Экология, Қоршаған ортаны қорғау
- Экономика
- Экономикалық география
- Электротехника
- Қазақстан тарихы
- Қаржы
- Құрылыс
- Құқық, Криминалистика
- Әдебиет
- Өнер, музыка
- Өнеркәсіп, Өндіріс
Қазақ тілінде жазылған рефераттар, курстық жұмыстар, дипломдық жұмыстар бойынша біздің қор #1 болып табылады.
Ақпарат
Қосымша
Email: info@stud.kz