Сақ тайпаларының мекендеген дәуірі



Сабақтың тақырыбы:
Сақтардың мекендеген жері. Сақ қоғамы.
Сақтардың мекендеген жері. Сақ қоғамы.

Мақсаты:
Сақтар туралы алғашқы мәліметтер, сақ тайпаларының қоныстануы, қоғамы туралы түсінік беру.
Қосымша деректер, құжаттар және әдебиеттерді пайдалана отырып, оқушылардың ой-өрісін дамыту.
Оқушыларды намысшылдыққа, ерлікке, эстетикаға тәрбиелеу.

Б. з. б. 1 мың.
Б. з. б. VIII-б. з. V ғғ - ерте темір дәуірі қалыптасты.
Қазақстанда көшпелі мал шаруашылығы дамуымен ерекшеленді
Қазақ халқының ата-тегі болып есептелетін тайпалық одақтар құрылды.
Темір дәуірінде алғашқы қауымдық құрылыстың ыдырауы, ру-тайпалардың құрылуына әкелді.

Сақтар туралы алғашқы
мәліметтер
Парсы жазбаларында
Грек-рим жазбаларында
«құдіретті еркектер»
Гректер
«азиялық скифтер»
Иран “жүйрік атты турлар”

Грек тарихшысы Геродот.
Сақтарды
Массагет деп атаған.
Сақтар «дұшпанға-қатал, досқа адал» болған.
Грек деректерінде көшпелі тайпалардың тағы бір атауы-дай (дайлар)

Ежелгі грек географы Страбонның айтуынша. . .
Олар « садақпен, қылышпен және қола балталармен қаруланған, сауыт киген».


Сақ тайпаларының қоныстануы
Сақ-тиграхауда
(Шошақ бөріктілер) .
Жетісуда, Тянь-Шань
Таулары, Сырдария
өзенінің орта ағысы
Сақ-парадарайа
(теңіздің арғы
жағында)
Арал бойы мен
Сырдарияның төменгі
ағысы
Сақ-хаумаваргалар
(хаома сусынын
дайындаушылар)
Мурғаб аңғары

Сақтардың үш тобы.

Қазақстан жеріндегі сақтардың мекені
Оңтүстік өңірлерде - массагеттер;
Арал теңізінің солтүстік -шығыс аримаспылар,
Орал тауының оңтүстік - аргипейлер;
Орталық Қазақстан - исседондар;

Сақ қоғамы

Сақ қоғамы.
Тайпа көсемі
Бас қолбасшысы
Әскери демократия
Бүкіл тайпа мүшелері
Сайлаушылар

Сақтардың әскері

Сақ қоғамы
Жауынгерлер
(қызыл және
Сары-қызыл) .
Абыздар
(ақ түсті киім)
Малшылар мен
егіншілер
(сары мен көк түсті
киімдер киген)

Сақ қоғамында әйелдерді құрметтеп, қастерлеген, сыйлаған. мәтінмен жұмыс.

Сақ тайпаларының қоныстануы
Сақ топтарының аты
мекендері
Мургаб аңғарында өмір сүрді.
Сырдарияның орта ағысы, Тянь-Шаньда,
Жетісуда.
Қара теңіздің солтүстігі, Арал теңізінің, Сырдария мен Әмударияның төменгі ағысы.

Тарихи сынақ хат
Сақ әйелдері келеді, соғыс қаупі төнгенде ерлеріне көрсетіп ұрысқа араласады.
Сақтар «дұшпанға -, досқа - ».
Алғашқы қауымдық құрылыстың ыдырап, пайда болды.
«Атамыз , атымыз қазақ жүздің ұрпағымыз».


Тұлғаны таны
Өз жазбаларында сақтарды массагет деп атаған.
Олар «садақпен, қылышпен және қола балталармен қаруланған, сауыт киген».

Тест сұрақтары.
1. Геродот Қазақстанның ежелгі тұрғындарын қалай атады.
а) сақтар
б) массагет
С) дайлар
2. Иран жазбаларындағы «сақ» сөзінің мағынасы
а) патшалар
б) сақ-тиграхауда
с) жүйрік атты турлар
3. Сақ қоғамында ақ түсті киім кигендер
а) егіншілер
б) малшылар
С) абыздар
4. Парадарайа деп кімдерді атады.
а) Теңіздің арғы жағындағы сақтар
б) Шошақ бөрік киген
С) Хаома сусынын дайындайтын
5. Мургаб аңғарындағы өмір сүрген сақтар
А) парадарайа
б) Тиграхауда
с) Хаумаварга

Тест сұрақтары
6. Шошақ бөрік киіп жүретін сақтар.
а) массагеттер
б) сақ-тиграхауда
С) дайлар
7. Сақ әйелдерінің қоғамдағы құқықтары.
А) ерлер мен бірдей құқықтары болды
Б) құқықтары болған жоқ
С) ерлерден төмен болды
8) Сақтар мекендеген жерлері
А) Орта Азия мен Қазақстан
б) Грекияда
С) ежелгі Үндістан
9. Темір дәуірінің хронологиясы
А) б. з. б. 8ғасыр - б. з. 5 ғасыр
Б) б. з. б. 5 ғасыр-3 ғасыр
С) б. з. б. 4 ғасыр-2 ғасыр
10. Сақ тайпаларының мекендеген дәуірі
А) қола
Б) тас
С) темір
Үйге тапсырма . параграф. 14 оқу

- Іс жүргізу
- Автоматтандыру, Техника
- Алғашқы әскери дайындық
- Астрономия
- Ауыл шаруашылығы
- Банк ісі
- Бизнесті бағалау
- Биология
- Бухгалтерлік іс
- Валеология
- Ветеринария
- География
- Геология, Геофизика, Геодезия
- Дін
- Ет, сүт, шарап өнімдері
- Жалпы тарих
- Жер кадастрі, Жылжымайтын мүлік
- Журналистика
- Информатика
- Кеден ісі
- Маркетинг
- Математика, Геометрия
- Медицина
- Мемлекеттік басқару
- Менеджмент
- Мұнай, Газ
- Мұрағат ісі
- Мәдениеттану
- ОБЖ (Основы безопасности жизнедеятельности)
- Педагогика
- Полиграфия
- Психология
- Салық
- Саясаттану
- Сақтандыру
- Сертификаттау, стандарттау
- Социология, Демография
- Спорт
- Статистика
- Тілтану, Филология
- Тарихи тұлғалар
- Тау-кен ісі
- Транспорт
- Туризм
- Физика
- Философия
- Халықаралық қатынастар
- Химия
- Экология, Қоршаған ортаны қорғау
- Экономика
- Экономикалық география
- Электротехника
- Қазақстан тарихы
- Қаржы
- Құрылыс
- Құқық, Криминалистика
- Әдебиет
- Өнер, музыка
- Өнеркәсіп, Өндіріс
Қазақ тілінде жазылған рефераттар, курстық жұмыстар, дипломдық жұмыстар бойынша біздің қор #1 болып табылады.

Ақпарат
Қосымша
Email: info@stud.kz