Жер шары полюстері және пішіні

§1 Жер туралы қысқаша мәліметтер

www. ZHARAR. com

Жоспар:

Жер ғаламшарының Күн жүйесіндегі орны

Жер шары полюстері және пішіні

Жер ғаламшарының қозғалысы

Сағаттық белдеулер

Жылу белдеулері

www. ZHARAR. com

Күннен қашықтығы - 150 млн км.

Орбитадағы айналу жылдамдығы - 29, 8 км/с.

Орташа тығыздығы - 5, 5 • 103 кг/м3.

Күнді айналу ұзақтығы - 365 тәул. 6 caғ.

Табиғи серігі - Ай.

Массасы - 6 • 1024 т.

Радиусының орташа ұзындығы - 6371 км.

Экваторының ұзындығы - 40075, 7 км.

Меридианының ұзындығы - 40008, 5 км.

Жер бетінің жалпы ауданы - 510 млн км2.

www. ZHARAR. com

Жүздеген миллиард жұлдыздардан тұратын жұлдыздық жүйелер галактиканы түзеді

www. ZHARAR. com

Галактикалардың бірі-Құсжолы, диаметрі шамамен 100 000жарық жылына тең.

www. ZHARAR. com

Жарық жылы - ұзындықтың астрономияда қолданылатын жүйеден тыс бірлігі;

www. ZHARAR. com

Жер тобындағы планеталар (Меркурий, Шолпан, Жер, Марс)

Алып планеталар (Юпитер, Сатурн, Уран, Нептун)

www. ZHARAR. com

Жердің жалғыз серігі-Ай. Ол басқа планетамен соқтығысып пайда болған.

www. ZHARAR. com

Географиялық полюс, географиялық ұйық- жердің айналу өсінің жер бетімен қиылысатын нүктелері, яғни полюстерде жердің барлық меридиандарының қиылысуы.

www. ZHARAR. com

Магниттік полюс - жер бетіндегі магниттік еңкеюі 90Ә-қа тең, бұрылу сызықтары (изогоналар), яғни магниттік меридиандары түйісетін нүктелер.

www. ZHARAR. com

Полярлық шұғыла- Жер атмосферасының ионосфера қабатында байқалатын жарқыл. Полярлық шұғыла ғарыштан келетін жоғары энергиялы зарядталған бөлшектердің (электрондар мен протондардың) атомдар мен молекулалармен әсерлесуі (90 - 1000 км биіктікте) нәтижесінде пайда болады.

www. ZHARAR. com

Заттың планета центріне тартылуы және оның ось бойымен айналуы салдарынан Жер эллипсоидтық пішінге келген.

www. ZHARAR. com

Жер шары өз білігінен сағат тіліне қарсы бағытта батыстан шығысқа қарай 24 сағатта бір рет айналып шығады. Бұл қозғалыс нәтижесінде күн мен түн алмасуы жүреді.

www. ZHARAR. com

Жердің өз білігшен айналуы кезінде оның бетіндегі барлық денелер қозғалысында ауытқу пайда болады. Бұл ауытқуды тудырушы құбылыс - Кориолис күші деп аталады. Кориолис күші әсерінен солтүстік жарты шардағы жер бетімен қозғалатын барлық денелер оңға, ал оңтүстік жарты шардағы денелер солға бұрылады. Өсіресе бұл қозғалыстар желдер мен беткі ағыстардан айқын байқалады.

www. ZHARAR. com

Жердің өз білігінен айналуы нәтижесінде пайда болатын уақыт айырмашылығын реттеу мақсатында Жер шары шартты түрде 24 белдеулік уақытқа бөлінген. Белдеулер арасы 15°, Гринвич меридианынан басталады. Әрбір белдеу келесі белдеуден 1 caғат айырма жасайды. Егер Гринвич меридианында тал түс болса, 180° бойлықта түн жарымы, Гринвичтен шығысқа қарай 90° бойлықта кеш болса, ал Гринвичтен батысқа қарай 90° бойлық бойында таң атады. Жердің шар тәрізді пішіні оның бір меридиан бойында орналасқан кез келген бөлігінде тәулік ішіндегі уақыт көрсеткіші бірдей болады.

www. ZHARAR. com

Жердің айналу білігінен еңкіштігі және Күнді айнала қозғалуы Жер шарында жарық немесе жылу белдеулерін қалыптастырады. Олар өз тарапынангеографиялық қабықтағы зоналық жіктелуге негіз болады. Жылу белдеулері бір-бірінен Күннің тал түстегі көкжиектен биіктігі, күннін ұзақтығы, тропиктік және полярлық шеңберлермен шектелуі арқылы ажыратылады.

www. ZHARAR. com

Ұқсас жұмыстар

Жердің магнит өрісі

ҒҰА орбита элементтері

Жердің ішкі құрылымы

Прецессия және нутация

Жер бедері және оны пландар мен карталарда бейнелеу

Аспан сферасы

Шар тәрізді Жердің дәл

Жер эллипсоиды және оның негізгі элементтері

Халықтың ұдайы өсуін

Қара нәсіл өкілдері