Нарықтың мәні

Презентация қосу

Қарағанды мемлекеттік медициналық университеті.
Кафедра:Қазақстан тарихы және саяси-
әлеуметтік пәндер.
Тақырыбы:Нарық.Түрлері,құрылымы,үлгілері

Орындаған:Байшонов М.Б.
Тексерген:Бегимбетова Р.К.

Қарағанды 2010 ж.
Кіріспе.
Негізгі бөлім .

1. Нарықтың мәні.
1.1Нарық қызметтері.
1.2.Нарықтың құрылымы.
1.3.Нарық функциялары.
1.4.Нарық жетіспеушіліктері.
1.5. Нарықтық қайта құрудың Қазақстандық үлгісі.
1.6. Қазақстан республикасы жедел
экономикалық,әлеуметтік және саяси жаңару жолында.
2.Инфрақұрылым.
Қорытынды.
Қолданылған әдебиеттер
Кіріспе.
Дамыған елдердің қазіргі таңдағы
экономикасының нарықтық болуымен
ерекшеленеді. Нарықтық экономика негізгі
экономикалық мәселелерді ең тиімді жолмен
шешетін жүйе болып шықты. Ол бірнеше ғасырлар
бойы құрылды, өркениет формасын қабылдады
және болашақта бүкіл әлем елдерінің экономикалық
кейпін анықтап отырады. Осы тақырыптың
өзектілігі біздің еліміздегі әкімшіл-әміршіл
жүйеден нарықтық экономикаға өтуіне байланысы
жоғары болып отыр.
Өзін-өзі ретеуші
ұдайы өндіріс
жүйесі.

Белгілі жүйе,әлі айырбас
Тауар айырбасының нәтижесімен жағдайына
аясы,сатушы мен сатып немесе өндіріс факторына
алушылар арасындағы Нарық қарай өндірістік қатынастарды
белгілі экономикалық дегеніміз: қысқарту,шаруашылық
қатынастар жүйесінің субьектілерін
сипаттамасы. байланыстыратын ұйым.

Қоғамды тұтыну үш
Сатушы мен сатып алушы өндірісті келістірудің
арасындағы тауарды тиімді механизмі
өткізу жайлы қатынастар сондықтан нарық
жүйесі. әлемдік өркениеттің
басты жетістігі.
Мал шаруашылығынан егіншілік
шаруашылығының бөлінуі кезінде.

Шаруашылықтың өзіндік түрінің пайда болуы
кезінде.

Сауданың құрылуы кезінде.
Ұдайы өндіріс процесін үнемі қамтамасыз ету.
Экономиканың жағдайы туралы обьективті ақпарат көзі.
Өндіруші мен тұтынушы арасындағы байланыс буыны.
Тауар мен еңбектің қоғамдық маңызын анықтау құралы.
Бәсеке арқылы тиімсіз шаруашылық түрінен
экономикалық сауықтыру,тазарту.
Тауар өндірушіні жоғары сапалы және жоғары еңбек
өнімділігіне экономикалық тұрғыдан мәжбүр ету.
Тұтынушылық табыс еңбегіне қарай таңдауға еркіндік
беру.
Территориялық-базар,биржа,аукцион,жәрмеңке,аймақтық
нарық,ішкі және әлемдік нарық.
Бәсекелестік тұрғысынан-монополиялық,олигополиялық,таза
монополиялық,еркін нарық.
Тепе-теңдік тұрғысынан екіге
бөлінеді:баланстанған,баланстанбаған.
Салалық тұрғысынан:салалық,сала аралық,ішкі сала аралық.
Тауарды бағыттау тұрғысынан-азық-түліктік,тағамдық,азық-
түліктік емес,тағамдық емес.
Заңдылыққа сай келу тұрғысынан:арнайы,ресми,ресми емес.
Жетілу деңгейі тұрғысынан:дамыған,қалыптасушы нарық.
Нарық субьектісі тұрғысынан:сатушы және тұтынушы.
Ақпараттық

Баға құрушы Делдалдық
Нарық
функция-
лары:

Реттеуші. Сауықтырушы
Нарықтық жүйені атқару экономикалық
реттеушілердің іс-әрекетіне байланысты. Осы жағдай
экономикалық тұрақсыздықты жеңеді.
Нарықтық ортаның бақылаусыздық негізінде
бәсекенің еркіндігін шектейтін монополизацияланған
құрылымдар пайда болады.
Нарық жұмысқа жарамды халықты кепілденген
еңбектік төлемақымен немесе тұрақты түрде
жұмыспен қамтамасыз ете алмайды. Әрбір адам
қоғамдағы белгілі бір орын алуына өзі ғана әсер ете
алады, мұның барлығы қалай болса да әлеуметтік
жағынан қабаттануға, әлеуметтік топтарға, яғни кедей
мен бай етіп бөлінуге мәжбүр болады. Нәтижесінде
әлеуметтік жағдай күрделене түседі.
Нарықтық
Америка-
экономика-
Қытай
лыќ ның моделі
модель моделдері

Оңт.Коре
Жапондық ялық
модель
модель
Неміс Француз
моделі Швед моделі
моделі
Қазақстанда нарық проблемасы бойынша
зерттеулер салыстырмалы түрде жуырда басталды
және оған деген қызығушылық ұдайы өсуде.Бұл
жұмыстарда’’мемлекет’’,’’нарық’’ұғымдарының мәні
және олардың өндіріс категорияларымен байланысы
қарастырылған.Бірақ мемлекет- нарық-экономика
-қатынастарын зерттеу,әдеттегідей,олардың мәні мен
мазмұнын тануға негізделетіндіктеріне
байланысты,онда олар ерікті немесе еріксіз түрде тек
жеке аймақтармен шектеледі.
Қазақстанда мемлекеттік құрылымдық қайта құруға
стратегияның араласуынан қашып құтылу мүмкін
емес,өйткені қуып жететін экономика моделін іске
асыру үшін ғана емес,сонымен бірге әзірше толық
көлемде қалыптаспаған нарықтық шаруашылық
механизмді толықтыру,түзету үшін қажет.Жаңа
тұжырым-аймақтың тұрақты әлеуметтік дамуы үшін
жағдайлар жасауға бағытталуы керек,бұл ең алдымен
оның әлеуметтік проблемаларын шешудегі
басымдықты болжайды.Сондықтан тұтынушылар
нарығын дамыту және қажетті инфрақұрылымды құру
үшін күрделі салымдар түрінде тұтыну сферасына
бірінші кезекте көңіл бөлу қажет.
Нарық субьек-
тілерінің
жауапкершілік-
Меншік түрлерінің тері мен Тауар өндірушілер
көп болуы(жеке тәуелсіздіктері. мен сауда
,мемлекеттік,ұжым делдалдарының
дық) бәсекелестігі.

Нарыққа әсер
етуші факторлар:

Өнімге Нарыққа
бағаны қою. өнімдерді
Қажетті шығару.
инфра-
құрылымның
болуы.
Нарықттық
экономиканың
субьектілері

Үй шаруашылығы Фирмалар өндіріс Үкімет фирмалардан
материалдық(жер ресурстарын салық алып,жеке
менкапитал)және адами біріктіреді және кәсіпорындарға
(еңбек пен қозғалысқа дотациясубсидия
кәсіпшілдік)ресурстарды келтіріп,өнім береді және
өткере отырып,оларды шығарады,қызметкө кәсіпкерлерден қажетті
фирмаларға нарық рсетеді және осы ресурстарды сатып
ресурстары арқылы тауарды ұсынады. алады.
ұсынады.
Инфрақұрылым дегеніміз- бұл институттар
(ұйымдар,фермалар және мекемелер) жиынтығынан
тұратын және нарықтың дамуы мен қызмет жасау
үшін қалыпты жағдай қалыптастыратын мекемелер
жиынтығы.Қазіргі уақытта бұл институттар бір-
бірімен байланысты және мүдделі. Ерекше нарық
шеңберінде жұмыс істеп, бір- бірімен байланысты
және арнайы міндеттер атқаратын институттардың
жиынтығы нарықты экономиканың инфрақұрылымын
құрастырады.
Аукциондар,биржалар,банктер,комерциялық орталықтар,компаниялар.
Мемлекеттік сақтандыру қорлары.
Баға мен стандартты бақылауын,мемлекеттік инспекциялар.
Мемлекеттік салық инспекциясы-салық комитеті.
Бағалау қағаздарды бақылау инспекциясы.
Құқық.
Тұтынушыны қорғайтын қоғам.
Кеңестік делдалдық фирмалар.
Лизингтік компаниялар,қымбат техниканы жалға беру.
Кеден қызметтері.
Бизнес орталықтары.
Сақтандыру және аудиторлық.
Қоймалық элеваторлық,тоңазытқыштық,транспорттық шаруашылықтар.
Сауда үйлері,көтерме сауда орталықтары.
Маркетингтік зерттеу орталықтары.
Кадрларды дайындау орталықтары.
Басында нарық дегенді әр түрлі тауарларды
сатумен байланысты жұртқа жария орын ретінде
түсіндірді. Қоғамдағы экономика дамып,
қиындаған сайын нарық ұғымы да өзгеріп
отырады. Қазіргі дамыған қоғамда нарық деген
міндетті түрде сатушылар мен сатып алушылар
кездесіп келісім жасайтын орын емес, қазіргі
заманда саудагер теледидар арқылы жарнама бере
алады. Сатып алушылар мен тікелей
байланыспай-ақ айырбас жасаушылардың
тапсырыстарын телефонмен біліп және
тауарларды почта арқылы жібере алады.
Сонымен нарық қоғамдық еңбек бөлінісі
негізінде оқшауланған өндірушілердің
арасындағы үстемдік етуші және анықтаушы
байланыс әдісі ретінде көрінеді.
1.Қрымова.Экономикалық теория негіздері.
2.Осипова Г.М. Экономикалық теория негіздері.
3.Друкер.П.Ф.Нарық:топ жарып,алға шығу.(автореферат)
4.Саххариев С.С.Нарық экономикасы.
5.Есқараев,Ө.Қ.Қазақстан Республикасының нарығын
мемлекеттік реттеу.
6.www.google.kz.

Ұқсас жұмыстар

Нарықтық экономиканың Нарықтық экономиканың мәні және қызмет мәні және қызмет атқару механизмі. атқару механизмі

Қоғамдық өндірістің нысандары

НАРЫҚТЫҚ ЖҮЙЕНІҢ ҚЫЗМЕТ ЕТУ МЕХАНИЗМІ

НАРЫҚ ЖӘНЕ БӘСЕКЕ

Кәсіпорын экономикасына қатысты класстар және анықтамалар

Әлемдік нарық

Нарықтық құрылымның жіктелуі

ҚАРЖЫЛЫҚ МЕНЕДЖМЕНТІНІҢ НЕГІЗГІ ТҰЖЫРЫМДАМАЛАРЫ

Тауардың бәсекеге қабілеттілігі

Көлеңкелі нарық

Пәндер