ЕМДӘМДІК ЖӘНЕ АСХАНАЛЫҚ ЖҰМЫРТҚА

Орындаған: Төлеміс Г

Нұрғали К

Қазақ Ұлттық Аграрлық Университеті

Тағамдық жұмыртқаны және жұмыртқа өнімдерін ветеринариялық - санитариялық сараптау

Сабақтың мақсаты:Тағамдық жұмыртқаны ветеринариялық - санитариялық сараптауды меңгеру

Сабақтың жоспары:

1. Тағамдық жұмыртқаны ветеринариялық - санитариялық сараптаудың негізгі әдістері

Жұмыртқа

ақзат (54-60 %)

сарыуыз (28-32 %)

Жұмыртқа астылық қабықпен жұмыртқа қабығы (11-14%)

Ауылшаруашылық құстарының (тауық, күрке тауығы, үйрек, қазы, сондай-ақ мысыр тауығы мен бөдене) жұмыртқалары - жоғары биологиялық құндылыққа және сіңімділікке ие азықтық тағам

Сарыуыз - шар тәрізді форма беріп тұратын және ақуызбен араласуына жол бермейтін жұқа мөлдір қабықшаға бекітілген қою зат. Сарыуыздың түсі, құрамында организмге азықпен түсетін каротиноидтердің болуына байланысты ақшыл-сарыдан күңгірт-сарғышқа дейін болады. Сарыуыз қатарласып орналасқан ашық және күңгірт түсті қабаттардан тұрады. Ортасы ашық-сары түсті массаға толы.

Сарыуызда тұқымдық диск орналасқан. Ұрықтанған жұмыртқада ол ақшыл дөңгелек диск (3-5 мм) түрінде болады, ал ұрықтанбағанда - көлемі кіші болады. Балауса жұмыртқаның сарыуызы қышқыл орталы (рН 4, 8-5, 2) болады. Жұмыртқаның ақуыздары құрамында барлық аминқышқылдарының болуына байланысты толықққанды болады. Ақзаттық фракциялардың құрамына бактерицидтік қасиеті бар лизоцим кіреді.

Емдәмдік және асханалық жұмыртқа

МСТ 27583-88 (техникалық шарт) сай күрке тауығының азықтық жұмыртқалары сақталу мерзіміне және сапасына қарай емдәмдік және асханалық болып бөлінеді.

Реализацияға тек тауық жұмыртқалары (сирегірек мысыр тауығыныкі) түседі. Суда жүзетін құстардың жұмыртқалары өнеркәсіптік қайта өңдеуге дайындалады, ал күрке тауықтардыкі жұмыртқа салғыштығына байланысты текқұс өндірістеріне жіберіледі.

Емдәмдік жұмыртқаларға, өндірілген күнін есептемегенде, сақтау мерзімі сұрыпталған соң 7 тәулік аспаған жұмыртқалар жатады.

Асханалық жұмыртқаларға, өндірілген күнін есептемегенде, сақтау мерзімі сұрыпталған соң 25 тәулік, ал тоңазытқышта сақталса 120 тәулік аспаған жұмыртқалар жатады. Тоңазытқыштарда жұмыртқаны -1, -2ºС температуралда сақтайды. Емдәмдік және асханалық жұмыртқалардың сақтау мерзімі, сауда орындары аталған МСТа көрсетілгендей емдәмдік, (емдәмдік жұмыртқаларға арналған) бірақ реализациялау кезіәнде 7 тәуліктен асқан асханлық категориясына жатқызады.

Тауықтардың азықтық жұмыртқаларын құс фабрикаларында туылған соң, бір тәуліктен асырмай сұрыптайды.

Ем дәмдік және асханалық жұмыртқалар салмағына қарай 3 категорияға бөлінеді. Таңдамалы, бірінші және екінші. Таңдамалы категориядағы жұмыртқаның салмағы 65 г төмен болмау керек, 10 жұмыртқаның салмағы - 660 г төмен болмау керек, ал 360 жұмыртқаның салмағы - 23, 8 кг төмен болмау керек, бірінші категорияға - 55, 560 және 20, 2, екінші категорияға - 45, 460 және 16, 6 болу керек.

Стандарттың талбына сай емдәмдік және асханалық жұмыртқалардың жұмыртқа қабығы таза және зақымдалмаған болу керек. Емдәмдік жұмыртқалардың жұмыртқа қабығы бірен-саран нүктелердің және сызықшалардың болуына болады, ал асханалық жұмыртқаларда-дақтар, нүктелер және сызықшалар оның беткейінің 1/8 бөлігінен аспау керек. Сонымен бірге жұмыртқа қабығыгда қанды нүктелер және саңғырық болмау керек. Сауда орындарына түскен азықтық тауық жұмыртқалары осы талаптарға сай болу керек. Емдәмдік және асханалық категориялы жұмыртқаларды сұрыптау кезінде таңдамалыларды - «Т», бірінші - «1», екінші - «2» деп белгілейді. Әр емдәмдік жұмыртқаны қызылмен, ал асханалық жұмыртқаны - көк түсті, диаметрі 12 мм немесе көлемі 15*10 мм сопақша формалы мөрмен белгіленеді. Диеталық жұмыртқалар категориясы және сұрыпталған мерзімі (күні және айы) көрсетілген штампен белгіленеді, ал асханалықта - тек категориясы, МСТ 27583-88 белгіленеді.