Зат алмасу процесінің соңғы, үшінші




Презентация қосу
Тақырыбы: Зат пен энергия
алмасуының физиологиясы.
Организмнің əрбір торшасының молекулалық құрамы
үздіксіз жаңарып отырады. Олардың кейбіреуі толық
бұзылады да, жаңа молекулалармен алмасады, ал
кейбіреулері жартылай өзгерістерге ұшырайды.
Осындай өзгерістер үстінде өзінің биологиялық
құндылығын жоғалтқан заттар алмастырылады. Сол
себепті кез келген организм өзінің тіршілік əрекетін
сақтау үшін сыртқы ортадан құрылымдық
материалдар қабылдап отыруға мəжбүр болады.
Тіпті, организм сүйеніші болып табылатын сүйектің
өзі құрамын үздіксіз жаңартып отырады. Тірі
организмдегі осындай химиялық жəне физикалық
өзгерістер жиынтығын зат алмасу деп атайды
Метаболизм
(Зат алмасу)

Зат алмасу –
организмде жүріп
жататын барлық
химиялық
процестердің
жиынтығы.
Метаболизм

Ассимиляция Диссимиляция

қарапайым заттардан торшалардағы күрделі
торшалар құрамындағы қосылыстар қарапайым
күрделі органикалық заттарға ыдырап, энергия
қосылыстар түзіледі, босайды, бұл - экзоэргиялық
торшалардың құрылымы құбылыс.
күрделіленеді.
Адам мен жануарлар организміндегі
метаболизм процесін реттеуде жүйке
жүйесінің атқаратын (əсіресе, үлкен ми
сыңарлары қыртысының) маңызы зор.
Организмнің дамуы, өсуі, т.б.
Метаболизм заңдылықтарына бағынады.
Адамда метаболизм процесінің ауытқуы
байқалса, адам ауруға шалдығады.
Зат алмасу процесі Алғашқы кезеңі сыртқы ортадан
үш кезеңде өтеді қабылданған қоректік заттардың
организмде механикалық, химиялық,
биологиялық өңдеуден өтіп, қорыт
ыл уынан басталады. Сол себепті ас
қорыту процесін зат алмасудың
бастапқы кезеңі деп атайды.

Ас қорыту жолынан ыдырау
өнімдерінің қан мен лимфаға
сіңуімен екінші саты басталады. Зат алмасу процесінің соңғы, үшінші
Бұл кезеңде əртүрлі органикалық кезеңі организмде пайда болған
заттар ыдырап, синтезделіп, ыдырау өнімдерін бөліп шығару
көптеген аралық жəне ақырғы болып табылады.
алмасу өнімдері пайда болады,
қоректік заттар энергия көзі,
құрылымдық материалдар
ретінде пайдаланылады.
Организмде Организмдегі маңызды
қалыпты жағдайда физиологиялық
жүретін күрделі процестер (орга
биохимиялық никалық заттардың
процестер түзілуі, тыныс алу, қан
жиынтығын жалпы айналым, ет тонусы,
зат алмасу деп дене жылуын сақтау,
атайды. Ол т.б.) мен тіршіліктік
жоғарыда мəні жоғары ағзалардың
баяндалған кезеңдер мұқтаждығын
мен процестерден салыстырмалы
тұрады да, көптеген тыныштық пен
сыртқы жəне ішкі ашқарын жағдайында
факторларға қамтамасыз ететін
байланысты өзгеріп зат алмасу деңгейін
отырады. негізгі зат алмасу дейді.
Негізгі зат алмасу процесін зерттеу үшін үш
шартты сақтау керек.

2) Қоршаған орта 3) Ашқарын
ның бейтарап жағдайы (ас қорыту
1) Салыстырмалы
температурасы жолында азық
тыныштық
(мал үшін жағымды қалдығының
- оптималды деңгей) болмауы).
Қоректік заттардың ас қорыту ағзаларынан
сіңгеннен кейінгі күрделі химиялық өзгерістерінің
жиынтығын аралық зат алмасу деп атайды. Бұл
процестің арқасында организм өзінің тіршілік
əрекетін қамтамасыз ететін жəне əртүрлі
өнімдерді өндір уге қа жетті заттар мен
энергияны алады, пайдаланады. Қорект ік
заттардың организмде түрленуін қамтамасыз
ететін хи мия лық өзгерістер тіркесін алмасу
(метаболизм) жолы, ал оның нəтижесінде
түзілген заттарды - аралық не соңғы алмасу
өнімдері немесе метаболиттер деп атайды.
Аралық зат алмасу белоктардың,
көмірсулардың, майлардың, су мен минералды
заттардың алмасуы болып бөлінеді.
Белгілі бір өнім өндіру (сүт, ет, жұмыртқа,
жүн) немесе жұмыс атқаруды қамтамасыз
ететін зат алмасу процесінің деңгейін өнімдік
зат алмасу деп атайды. Мысалы, 1 кг шөпті
қорыту үшін сиыр 461 кДж энергия жұмсайды.
Назарларыңызға
рахмет!

Ұқсас жұмыстар
Зат пен энергия алмасуының физиологиясы
Тотыға фосфорлану
Зат және энергия алмасу туралы
Зат алмасу
Зат және энергия алмасу
Энергия алмасу кезеңдері
Зат алмасуға жалпы түсінік
Сыртқа шығару физиологиясы
ЖАСУШАДАҒЫ ЗАТТАР МЕН ЭНЕРГИЯНЫҢ АЛМАСУЫ
Жасушадағы зат және энергия алмасулар
Пәндер