Қосымша зейнетакыны сақтандыру

Презентация қосу

Зейнетақыны
сақтандыру
Зейнетақы Қоры
Зейнетақы Қоры – зейнетақы төлеуге арналған мақсатты қор. Зейнетақы қоры қаражаты салымшылардың міндетті және
ерікті зейнетақы жарналары, жұмыс берушілердің, жеке еңбек қызметімен айналысушы азаматтардың міндетті сақтандыру
жарналары есебінен құралады. Зейнетақы қоры мынадай арнаулы міндеттерді атқарады:

сақтандыру жарналарын жинайды; қызметкерлер мен басқа да азаматтардың жұмыста жарақат алып зақымдануы
салдарынан немесе кәсіптік сырқатқа ұшырауы салдарынан болған мүгедектік бойынша немесе асыраушысынан
айрылуына байланысты мемлекеттік зейнетақы есептеу үшін олардың денсаулығына зиян келтірілгеніне кінәлі жұмыс
берушілер мен азаматтардан ақша өндіріп алады;

қор қаражатын капиталға айналдырады, сондай-ақ, оған ерікті жарна тартады;

салық органдарының қатысуымен қорға міндетті сақтандыру жарналарының уақытылы және толық түсуін бақылайды;

сақтандыру жарналары бойынша барлық санаттағы төлемшілердің мемлекеттік деректер қорын ұйымдастырады;

қор құзыретіне қатысты мәселелер бойынша үкіметаралық ынтымақтастықты жолға қояды.
Зейнетақы қорының қаражаты:

жұмыс берушілердің сақтандыру жарналарынан;

жеке еңбек қызметімен айналысушы азаматтардың сақтандыру жарналарынан;

әскери қызметшілерге және зейнетақы төлеу жөнінен оларға теңестірілген
азаматтарға, мемлекеттік зейнетақы мен жәрдемақы төлеуге, олардың отбасыларына
әлеуметтік зейнетақы төлеуге, балаларға, жалғызілікті аналарға жәрдемақы төлеуге,
Семей ядролық сынақ полигонындағы сынақтардан зардап шеккендерге,
экологиялық апат аймақтарындағы азаматтарға берілетін жеңілдіктерге, т.б.
арналып, елдің республикалық бюджетінен бөлінген қаражаттан;

ерікті жарналардан құралады.
“Қазақстан Республикасында зейнетақымен қамсыздандыру туралы” Заңға сәйкес елде міндетті және
ерікті зейнетақы жарналарын жинау міндеті жүктелген жинақтаушы Зейнетақы қорылары құрылды. Олар
өз кезегінде мемлекеттік жинақтаушы Зейнетақы қорылары мен мемлекттік емес жинақтаушы Зейнетақы
қорыларына ажыратылды. 2001 жылы аяғында елімізде 16 жинақтаушы Зейнетақы қоры тіркелді.
Олардың қаражаты 182,4 млрд. теңге болды. Сонымен қатар заңды тұлғалар мен жеке тұлғалардың ерікті
зейнетақы жарналарын тарту қызметін жүзеге асыруға және қосымша зейнетақы төлеуге құзыретті жабық
акционерлік қоғам тұрпатындағы мемлекеттік емес ерікті Зейнетақы қорылары да құрылып, жұмыс істей
бастады.
Зейнетақылар жұмыскерлік кабілеті тоқтаған кезде табысты қамтамасыз етуді карастырады. Зейнетакылык
келісім шартқа отыру үшін зейнетакылык сызбаларды қолданады. Зейнетақылық сызбалар күрамы:

- сақтану шарты бойынша өмір сүруіне немесе аралас емірді сақтандыруда, сақтанушының жұмыс істеген
уақыты аралығында түракты сақтандыру жарналарын телеуге байланысты, зейнетакылық жоспарға сай
сақтандыру сомасыңың жинақталуы. Сақтандыру окиғасы болып сақтанушының зейнетакылык жасқа жетуі
немесе шарта көрсетілген жасқа жетуіне, мүгедек болып қалуы табылады;

- сақтандыру үйымында аннуитеттісатып алу, сақтанушының зейнетақыға шыккандағы зейнетақылык
сақтандырудан алған соммасы;

- сақтандырушы бекіткен соманы сақтанушы зейнетақыға шығар;

- уақытта (жиналған сақтандыру сомасының 25 % ) бір уақыттағы;

- сыйақы ретінде беруі немесе зейнетакыны телеу ай сайынғы ренталық;

- телемдер ретінде жүзеге асуы.
Зейнетақыны сақтандыру шарты қартайған кезде тбыстпен қамту және мүгедек болған жағдайларда
жасалатындыктан, бүл шарт сақтандырушымен сатып алынбайды. Берілген шарттар әлеуметтік мәнге
ие болғандықтан, зейнетақыны сақтандыру телемдері және жарналары салық салуда жеңілдіктерге ие
болады.

Егер сақтанушы жұмыс істеу мерзімі арасында кайтыс болса, онда жиналған зейнетакы жарналарының бір
белігі сақтанушының туыстарына теленеді. Зейнетақылық аннуитет әдетте емірлік рентаны телеуді
карастырады, бірак жеке сақтандыруда аннуитеттің баска нысандары да қарастырылу мүмкін.
Зейнетақыны сақтандыру топтык сақтандыру шарты аркылы жұмыс берушімен жүзеге асуы мүмкін, бұл
тәртіп кейбір елдерде заң бойынша бекітілген. (Швейцария, Япония).
Қосымша зейнетакыны сақтандыру
ҚР зейнетакылық реформалар шеңберінде белгілі өндіріс салаларына және мамандыктарға жұмыс
берушілердің табыстары есебінен қосымша зейнетакыны сақтандыру енгізілген, бүл жұмыс істеу
кауіптілігі жоғары немесе жұмыс істеу жағдайлары жағымсыз және жоғары тәуекелді жұмыскерлер
зейнетақы деңгейі жоғары болумаксатында жасалынып отыр. Топтық зейнетакылық жоспарлық
сақтандыру оқиғасы болып, тек заңда көрсетілген жағдайларға сай мемлекеттік зейнетақы тағайындалады.
Зейнетақының мөлшері келесі факторлармен анықталады:
- жеке табыстар динамикасымен;
- ұстап калатын жарналар тарифімен;
- жарналарды төлеу кезеңінің үзактығымен;
- өмір сүрудің орташа динамикасымен;
- зейнетакыға шығу жасымен.
Зейнетақының мөлшері келесі факторлармен анықталады:
- жеке табыстар динамикасымен;
- ұстап калатын жарналар тарифімен;
- жарналарды төлеу кезеңінің үзактығымен;
- өмір сүрудің орташа динамикасымен;
- зейнетакыға шығу жасымен.
Қосымша зейнетақы сақтандыру – жеке сақтандыру түрі, ол мемлекеттік зейнетақыдан тыс зейнетақы
алу жасына жеткен еңбекшілерді материалдық жағынан қамсыздандыру көздейді.
Қосымша зейнетақы сақтандыру негізгі мақсаты бұл, яғни сақтандырушы бірмезгілде сақтандыру
жарнасын төлеу міндетін алады, ал сақтандырушы сақтандырған тұлғаға қосымша зейнетақыны кезеңмен
төлеп отырады.
Зейнетақы аннуитетінің үлгілік шартын
бекіту

«Қазақстан Республикасында зейнетақымен қамсыздандыру
туралы» 2013 жылғы 21 маусымдағы Қазақстан Республикасының
Заңына сәйкес Қазақстан Республикасы Ұлттық Банкінің
Басқармасы ҚАУЛЫ ЕТЕДІ:
1. Осы қаулыға 1-қосымшаға сәйкес Зейнетақы аннуитетінің үлгілік
шарты бекітілсін.
2. Осы қаулыға 2-қосымшаға сәйкес Зейнетақы аннуитеті шарты
бойынша сақтандыру ұйымынан сақтандыру сыйлықақысын және
сақтандыру төлемін есептеу әдістемесі белгіленсін.
3. Мыналар:
1) сақтандыру ұйымының жасалатын зейнетақы аннуитеті шарттары
бойынша комиссиялық сыйақыны қоса алғанда, істі жүргізуге жұмсалатын шығыстарының жол берілетін
деңгейі сақтандыру сыйлықақысы мөлшерінің 3 (үш) пайызынан аспайтын және әрбір сақтандыру
төлемінің 3 (үш) пайызы мөлшерінде;
2) сақтандыру төлемін индекстеу мөлшерлемесі 5 (бес) пайыз мөлшерінде белгіленсін.
4. «Сақтандыру ұйымы не тәуелсіз сарапшы зейнетақы аннуитеті шарттары бойынша жүзеге асыратын
сақтандыру сыйлықақысын және сақтандыру төлемін есептеу әдістемесін, жасалатын зейнетақы аннуитеті
шарттары бойынша істі жүргізуге жұмсалатын сақтандыру ұйымы шығыстарының жол берілетін деңгейін,
зейнетақы аннуитеті үлгі шартын бекіту туралы» Қазақстан Республикасы Ұлттық Банкі Басқармасының 2013
жылғы 27 тамыздағы № 242 қаулысының (Нормативтік құқықтық актілерді тіркеу тізілімінде № 8814
тіркелген, 2013 жылғы 26 қарашада «Заң газеті» газетінде № 178 (2379) жарияланған) күші жойылды деп
танылсын.
Шарттың мәні

Сақтанушы Шартқа сәйкес сақтандыру
сыйлықақысы сомасын Сақтандырушыға
беруге міндеттенеді, ал Сақтандырушы
сақтандыру төлемдерін Сақтанушының
пайдасына өмір бойы жүзеге асыруға
міндеттенеді.
Сақтандыру сыйлықақысын төлеу және сақтандыру
төлемдерін жүзеге асыру тәртібі мен талаптары
1. Сақтандырушыға сақтандыру сыйлықақысын төлеу біржолғы төлеммен және толық көлемде жүзеге
асырылады.
2. Сақтандыру төлемі Шартқа 1-қосымшаға сәйкес Сақтандыру төлемдерінің кестесі бойынша
«Қазақстан Республикасында зейнетақымен қамсыздандыру туралы» 2013 жылғы 21 маусымдағы Қазақстан
Республикасы Заңының (бұдан әрі - Зейнетақымен қамсыздандыру туралы заң) 59-бабына сәйкес айдың
__________ күніне дейін жүзеге асырылады.
3. Бірінші сақтандыру төлемін Сақтандырушы Шарт бойынша зейнетақы жинақтарын бірыңғай
жинақтаушы зейнетақы қоры немесе ерікті жинақтаушы зейнетақы қоры Сақтандырушының шотына
аударған күннен бастап 10 (он) жұмыс күнінен кешіктірмей жүзеге асырады.
Индекстеу мөлшерлемесінің мөлшері 5 (бес) пайызды құрайды. Шарт бойынша
сақтандыру төлемдерінің мөлшері жыл сайын индекстеу мөлшерлемесінің
мөлшеріне ұлғаяды.
Мерзімдік сақтандыру төлемдерінің мөлшері Шарт қолданыста болған кезең
ішінде азаймайды.
Сақтандыру төлемдерін жүзеге асыру кезінде Сақтандырушы Сақтанушының
Қазақстан Республикасының салық заңнамасында көзделген тәртіппен төлем көзінен
салық салынатын кірісінен есептелген салық сомасын ұстап қалады.
Сақтандырушы сақтандыру төлемін Сақтанушының Қазақстан Республикасының
екінші деңгейдегі банкінде ашылған банк шотына аударады.
Сақтанушы қайтыс болған жағдайда, Сақтандырушы отбасына не жерлеуді жүзеге
асырған адамға _______ теңге (цифрлармен және жазумен) мөлшерінде, бірақ тиісті
қаржы жылына арналған республикалық бюджет туралы заңда белгіленген айлық есептік
көрсеткіштің 15 еселенген мөлшерінен кем емес жерлеуге арналған жәрдемақы түріндегі
сақтандыру төлемін жүзеге асырады.
Тараптардың құқықтары мен міндеттері

Сақтанушы: (құқығы)
1) Сақтандырушы жүргізген сақтандыру төлемдері мөлшерінің
есеп-қисабымен танысуға;
2) Сақтандырушы жүзеге асыратын сақтандыру төлемдері
мөлшерінің есеп-қисабын жүргізу үшін тәуелсіз сарапшыларды
тартуға;
3) Шартты жоғалтқан жағдайда оның көшірмесін алуға;
4) Шартты жасасу үшін осы Шарт бойынша сақтандыру
сыйлықақысын төлеуге ерікті зейнетақы жарналарын пайдалануға
құқылы.
Сақтанушы: (міндеті)
1) Шарт жасасқан күннен бастап күнтізбелік 10 (он) күн ішінде
Шарттың түпнұсқасын бере отырып, бірыңғай жинақтаушы
зейнетақы қорын, ерікті жинақтаушы зейнетақы қорын хабардар
етуге;
2) Шарт бұзылған кезде Шартты бұзу туралы өтінішпен жүгінуге
және жаңа зейнетақы аннуитеті шарты жасалған күннен бастап 10
(он) жұмыс күні ішінде жаңа сақтандыру ұйымымен жасалған
зейнетақы аннуитеті шартының түпнұсқасын беруге міндетті.
Сақтандырушы:

1) Сақтанушыны сақтандыру төлемдері мөлшерінің есеп-қисабымен таныстыруға;
2) 2 (екі) данасы Сақтанушыға берiлетін Шартты 3 (үш) данада ресiмдеуге;
жаңа сақтандыру ұйымымен жасалған зейнетақы аннуитеті шартының
түпнұсқасын алған кезден бастап күнтізбелік 20 (жиырма) күн ішінде Шартта көрсетілген сақтандыру
ұйымына сатып алу сомасын аударуға;
3) Шартта көзделген сақтандыру төлемдері уақтылы жүзеге асырылмаған кезде Сақтанушыға мерзімін
өткізіп алған әр күн үшiн төленбей қалған соманың 1,5 пайызы мөлшерінде өсімпұл төлеуге;
4) Сақтандырушының шотына аударылған күннен бастап 5 (бес) жұмыс күні ішінде Шарт бойынша
сақтандыру сыйлықақысы сомасының түскендігі туралы Сақтанушыға аударылған зейнетақы жинақтарының
сомаларын көрсете отырып, жазбаша немесе Шарт тараптарының келісімінде айқындалған өзге тәсілмен
хабарлауға міндетті.
Аннуитеттік сақтандыру жинақтаушы
зейнетақы қоры ретінде
Қазiргi уақытта бiздiң елiмiзде зейнетақы аннуиеттiк сақтандыру epiктi түрде жүзеге асырылады. Алайда,
бiзде де кейбiр нормативтi құқықтық актілерде өмip мен денсаулықты сақтандыру мiндеттi түрде көзделген.
Мысалы, қазiрде ҚР «Жұмысшының өз еңбек (қызмет) мiндеттерiн орындау барысында оның өмipi мен
денсаулығына келтiрiлген зиян үшiн жұмыc берушiнiң жауапкершiлiгiнiң мiндеттi түрде сақтандырылуы
туралы» заңының жобасы белсендi түрде талқылану үстінде.
Қазiргi заманғы жағдайлардағы сақтандыру iciн ұйымдастырудың қағидалары бiр жағынан нарықтық
экономиканың экономикалық заңдарымен, ал екiншi жағынан – oғaн Қазақстан Республикасының өтyiнің
өзгеше жолымен шартталады.
«Сақтандыру қызметi туралы»

«Сақтандыру қызметi туралы» ҚР Заңына сәйкес зейнетақы аннуитеттерін іске
асырумен айналысуға уәкiлеттi органның «өмірді сақтандыру» саласында
«аннуитеттік сақтандыру» сыныбы бойынша сақтандыру қызметімен
айналысуға лицензиясын алған сақтандыру компаниялары құқылы. Бүгiнгi
таңда Қазақстанда Мемлекеттiк аннуитеттiк компаниямен қатар, уәкілетті
органның лицензиясына өмірді сақтандыру жөніндегі тағы алты жеке компания
ие болды. Өмiрдi сақтандыру жөнiндегi компаниялардың барлығына уәкiлеттi
органның пруденциалды нормативтерiн орындау мiндетi қолданылады
Зейнетақы аннуитеттерiн сату
көлемi
Мемлекеттiк аннуитеттік компанияның құрылған cәтінен
бастап аннуитеттiк сақтандырудың өмір бойына сақтандыру
мен бұрынғы әскери қызметшiлерге арналған жедел
сақтандыруға 17 келiсiм-шарты жасалды.
Жасалған шарттар көлемiнiң аз болуын зейнеткерлiк
демалысқа шыққан және зейнетақы аннуитетiн жасауға
жеткiлiктi зейнетақы жинақтары бар азаматтар санының
және шамалы болғанымен түсіндіруге болады.
Қаржы несие қорының қозғалысы және ер адам мен әйел адам үшін 5 жылға
сақтандыру сыйақысының сомасын көреміз:

Ер адам үшін 5 жылдағы несиенің сақтандыру сыйақысы 12841428,5 теңгені құрайды.

Қаржы несие қорының қозғалысы және ер адам мен әйел адам үшін 10 жылға сақтандыру
сыйақысының соммасын келесі кестеде құрамыз

Әйел адам үшін 10 жылдағы несиенің сақтандыру сыйақысы 3222072,96 теңгені құрайды.
НАЗАРЛАРЫҢЫЗҒА РАХМЕТ!

Ұқсас жұмыстар

Зейнетақыны сақтандыру

Сақтандырудың классификациясы

Сақтандыру тарифінің құрылымы

Зейнетақы төлеу жөнінде мемлекеттік орталық

Қызметкерге берілетін сыйақылардың анықтамалары

ЖАПОНИЯНЫҢ САҚТАНДЫРУ

АРЫЗ

Зейнетақы жүйесі

Қысқа мерзімді міндеттемелер есебі және аудиті Alma Tech ЖШС

Қайта сақтандыру операцияларының есебі

Пәндер