Жауапкершілікті сақтандыру

Шет ел сақтандыру нарығы

Жауапкершілікті сақтандыру - сақтандыру қандай да әрекетті немесе әрекетсіздегі әсерінен шығынға ұшырайтын үшінші жақтар (занды және жеке тұлғалар) алдындағы жауапкершілігі болып табылатын сақтандыру түрі.

Басқа сақтандыру сыныптарынан айырмашылығы, мұнда жеке тұлғалардың мүліктік мүлделерін мүмкін болатын зиян келтіруден сақтау.

Бұл сақтандыру сыныбында сақтанушы және сақтандырушымен бірге мүлкіне немесе денсаулығына, материалдық жағдайына зиян келтіруді сот шешімімен және заң күшінде өтейтін сәйкес төлемдерді төлеуге жататын анықталмаған үшінші жақ қатысады.

Жауапкершілікті сақтандыруда сақтандыру оқиғасы орын алғанға дейін сақтық өтем төленетін сақтандырынушы мен сақтық сомасы алдына ала анықталмайды. Сақтық сома мен сақтандырылушы сақтық оқиғасы болғанда немесе үшінші жаққа шығын келгенде айқындалады.

Сақтандыру окиғасы болған жағдайда сақтанушы сақтандырушыға сақтық оқиғасы туралы хабарлауға міндетті. Сақтық өтем сақтық полисте көрсетілген сақтандыру сомасы шегінде төленеді.

Жауапкершілікті сақтандырудың негізгі түрлері:

- көлік құралдары иелерінің азаматтық-құкықтың жауапкершілігін сақтандыру;

- тасымалдаушылардың азаматтық-құқықтық жауапкершіліктерін сақтандыру;

- кәсіби жауапкершілікті сақтандыру;

- экологиялық тәуекелділікті сақтандыру;

- іскерлік жауапкершілікті сақтандыру және т. б.

Ұлыбританияның сақтандыру нарығы

Ұлыбританияның сақтандыру нарығы - әлемдегі ең ірі емес, бірақ көне және тәжірибелі, үлкен авторитеті бар болып табылады.

Кейбір көрсеткіштер бойынша ағылшын сақтандыру нарығы қазіргі кездің өзінде теңдесін таппаған. Олардың таза ішкі сақтандыру нарығы 5, 3 пайыз болғанымен, барлық әлемдік сақтандыру бизнесінде халықаралық сипаттағы операциялар үлесі 20 пайыз құрайды. Британдық сақтандыру қоғамдары 43 елде қолданылады. Әлемдегі барлық сақтандыру сыйақыларының ондық бөлігі британдық сақтандыру компанияларының есеп шотына түседі.

Ұлыбританияның сақтандыру нарығында 90-шы жылдардың басында 838 ұлттық және шет ел сақтандыру компаниялары, 376 «Ллойд» сақтандыру корпорациясының синдикаттары жұмыс істейді.

Ұлыбританияда автокөлік, автотасымалдау, үй жануарларының иелерімен жасалған үшінші тұлға алдындағы зиян үшін азаматтық жауапкершілікті міндетті сақтандыру қолданылады. Сонымен қатар кәсіптік жауапкершілікті міндетті сақтандыру қолданылады (адвокат, бухгалтер, сақтандыру брокері, атомды энергетикалық құрылғылардың операторлары үшін) .

Ағылшын сақтандыру нарығының ерекше құрылымы - сақтандырушыларды, сонымен қатар сақтандыру компанияларының есебінен құрылған сақтандыру қорын қорғау бойынша басқару.

Сақтандыру нарығын мемлекеттік реттеудің орталықтанған либеральдық моделі Ұлыбританияға тән. Онда сақтандыруды бақылаудың бір органы құрылған және барлық сақтандырушы компаниялар үшін ортақ жалпы ережелер мен нормативтер тағайындалған. Ұлыбританияның бақылаушы органының негізгі функциясы лицензиялау және сақтандыру компанияларының қаржылық жағдайын бақылау болып табылады.

Ұлыбританияның сақтандыру нарығын мемлекеттік реттеу жүйесінде өзін өзі реттеу институты қатты дамыған. Ұлыбританияның өзін өзі реттеуші ұйымдарға, сақтандыру нарығын тиімді дамытуға және сақтандыру компанияларының ағымдағы сақтандыру қызметін бақылауды іске асыруға бағытталған көптеген функциялар берілген.

Сақтандыру қызметін либералдануы, ең алдымен материалдық қадағалаудан бас тартуда көрінеді, яғни лицензия беру кезінде алдын ала тексеруді жою, сақтандыруға рұхсат берілетін түрлердің көбеюі, сақтандыру шарттары мен сақтандыру тарифтеріне, сонымен бірге, тұрақтылығы мен төлем қабілеттігін қадағалауда либералдық байқалады.

Халықаралық сақтандыру ұйымдарының әлемнің басқа елдерінде еншілес (дочерние) компаниялары болса, заң талаптары бойынша, сақтандыру келісім-шартындағы міндеттемені орындау үшін валюталық активі болу керек. Осындай халықаралық сақтандырушылардың төлем қабілеттігін бағалау, көбіне еншілес қоғамдардың іс-әрекетіне, ұлттық валюта бағамының өзгерісіне, қор нарығының көрсеткіштерінің өзгерісіне және халықаралық қаржы нарығының басқа да факторларына байланысты.

Ллоид корпорациясы

Лондон халықаралық сақтандыру нарығының базалық құрылымы синдикаттары андеррайторлардың басын қосады. Әр синдикат бұл нарықта жетекші андеррайтермен ұсынылған. Олар Ллойд брокерінің сақтандыру тәуекелдерін тікелей мойнына алады. Ллойд серіктестігі Ұлыбританияның бар азаматтары мен шетелдіктерге ашық.

"Ллойд" корпоративтік құрылымының әрбір сақтандыру синдикаты, сақтандыру қатынасына кіре отырып, өзіне алынған міндеттемелер бойынша шексіз жауапкершілік алады. Осыған байланысты, синдикаттар міндетті тұрақты негізде олардың мүліктік жай-күйі туралы нақты дәлелдемелерді Ллойд Кеңесіне ұсынуға тиіс.

Әрбір сақтандыру синдикатына "Ллойд" Кеңесі тарапынан сақтандыру операциялары басталғанға дейін корпорацияда сақтандыру синдикатымен орналастырылған кепілдік берілген ақша депозиті сомасына байланысты сақтандыру төлемдерін жинау бойынша лимиттері белгіленеді (тапсырмалар) .

Депозит сомасын және белгіленген сақтандыру төлемдері лимитін негізге ала отырып, "Ллойд Кеңесі " сақтандыру синдикаты қаржы ресурстарының біліктілік деңгейін белгілейді, сөйтіп тәуекелдер цедирлеуге белгілі бір көлемде келісімін береді.

"Ллойд" сақтандыру корпорациясына жарғылық талаптарына сәйкес жыл сайын сауда және өнеркәсіп Департаментінің басшысына сақтандыру бизнес синдикаттарының нәтижелері туралы есеп беріледі, сондай-ақ олардың төлем қабілеттілігі деңгейін куәландыратын сертификат.

1982 жылы сақтандыру компаниялары Туралы заң, сақтандырушының төлем қабілеттілігі деңгейіне қойылатын ең төменгі талаптарды белгілейді.

Төлем қабілеттілігі деңгейін Есептеу әдістемесі ЕО директиваларының сақтандыру қызметі мәселелері бойынш талаптарына сәйкес.

Сақтандыру компанияларының Төлем қабілеттілігі Деңгейіне тұрақты бақылауды сауда және өнеркәсіп Департаменті жүзеге асырады. Төлем қабілеттілігіне деңгейіне Аса қатаң талаптар осы заңға қатысты жеке сақтандыру бойынша қоғамдарға белгіленген.

Ұлыбританияда азаматтық жауапкершілікті үшінші тұлғалар алдында келтірілген залал үшін міндетті сақтандыру қолданылады: автокөлік иелері, авиа, атпен шабумен айналысатын адамдармен, сондай-ақ, құрамында үй жағдайында қоршаған орта үшін қауіпті жануарлардың болуы.

Сонымен қатар, міндетті кәсіби жауапкершілігін сақтандыру адвокаттар, бухгалтерлер, сақтандыру брокерлерінің, сондай-ақ атом энергетикалық қондырғылар операторларына қарастырылған.

Міндетті сақтандыру шарттары (қолданылып жүрген заң) ағылшын сақтандыру нарығында қатысып отырған сақтандыру компаниялары жасалады.

Ұлыбритания мемлекеттік мекемелері міндетті сақтандыру сұрақтарымен айналыспайды.

Ағылшын заңнамасында сақтандыру компанияларының қаржылық есебінің тізбесі, нысандарының белгіленген көлеміне қойылатын талаптар белгіленген. Барлық лицензиясы бар сақтандыру компаниялары, жылдық қаржылық есеп жасауға міндетті.

Қаржылық есеп міндетті түрде сыртқы аудит рәсімінен өтеді. Бұл ретте Ұлыбританияда сақтандырушылар аудитына белгіленген нормалар мен стандарттар қолданылады. Алты айдан кешіктірмей қаржы жылы аяқталғаннан кейін барлық сақтандыру компаниялары сауда және өнеркәсіп Департаменті жылдық қаржылық есеп ұсынуға міндетті.

Сақтандыру компаниялары сақтандыру қызметінен пайда салығын төлейді, сондай-ақ мүлік салығы. Кейбір жағдайларда сақтандыру операцияларын елтаңбалық жиналымдар салынады, алайда бұл операциялардың көлемі өте шектеулі.

Қытай Халық Республикасының сақтандыру нарығы

Сақтандыру нарығы Қытайдың ақша-несие нарығының маңызды құрамдас бөлігі болып табылады. Қытай Халық Республикасындағы сақтандыру негізінен мүлікті сақтандыру, азаматтық жауапкершілікті сақтандыру, кепілді сақтандыру және жеке сақтандыру сияқты төрт негізгі сақтандыру түріне бөлінеді. Қазіргі кезде Қытайда сақтандыру компаниялары сақтандырудың 400 түрі бойынша қызмет көрсетеді. Қытайдың сақтандыру мекемелерінің ішінде ерікті және міндетті болып бөлінетін қайта сақтандыру операциялары кеңінен тараған.