Желілік операциялық жүйе




Презентация қосу
Юнекс
операциялық
жүйесі
Жоспар
Амалдық жүйе
Операциялық жүйе
Даму тарихы
Үдіріс басқару
Операциялық жүйе
Сервистік программалар
Жүйелік үзілісті ұйымдастыру
Желілік операциялық жүйе
Амалдық жүйе

Амалдық жүйе (АЖ) – бұл құжаттармен
амалдар орындауға арналған, сыртқы
құрылғыларды және бағдарламаларды
жүзеге асыратын бағдарламалар жиынтығы.
АЖ бағдарламалар жүйесінің компьютердің
мәліметтерді өңдеу жөніндегі бүкіл жұмысын,
пайдаланушымен сұхбатты ұйымдастырады,
компьютердің құрылғыларын және қор
көздерін басқарады, мәліметтерді қорғауды
қамтамасыз етеді, пайдаланушымен
бағдарламалар сұратуы бойынша түрлі
қызметтерді атқарады және тағы басқа.
Амалдық жүйе болмаса, қазіргі заманғы
компьютерлердің жабдықтары мен
бағдарламаларына қатынасу мүлде мүмкін
емес. Барлық аппараттық , сонымен қатар
бағдарламалық жабдықтар пайдаланушыға тек
амалдық жүйе арқылы ғана ұсынылады.
Адамның компьютермен қатынас жасау тәсілі

қандай екенінің, оның оңай да тартымды
болуының маңызы зор. Қатынас жасау тәсілі –
пайдаланушымен сұхбатты ұйымдастыруға
арналған бағдарламалық ортаның сыртқы
көрінісі тілдесу (интерфейс) деп те аталады.
Дербес компьютерлерде тілдесу әмірлік және
терезелік екі түрін көруге болады.
Операциялық жүйе
Компьютердің барлық басты әрекеттерін
(пернелер тақтасын, экранды, диск-
жетектерді пайдалануды), сондай-ақ
қатар операциялық жүйенің
басқаруымен іске қосылатын басқа
программалардың жұмысын басқаратын,
көбінесе тұрақты сақтауыш құрылғыда
тұратын, машиналық кодта жазылған
программа.
Алғашқы компьютерлердің операциялық
жүйесі болған жоқ, себебі басқару
программалары тек компьютердің нақты
бір типіне арналып жазылды, бірақ
шалғайлық жабдықтарға стандарттардың
пайда болуымен, сан алуан компьютерлер
үшін осындай жабдықпен әрекеттестіктің
бірыңғай программаларын жазуға
мүмкіндік туғызды. Операциялық жүйені
жазудың екі жүйесі бар — тұрақты
сақтауыш құрылғыға барлық жүйені жазу
және қатқыл дискіден операциялық
жүйенің қалған бөлігінің тек жүктеу
программаларын ғана жазу
Мекемеде пайдаланылатын шағын
компьютерлер, әдеттегідей, MS-DOS немесе
ең соңғы OS/2 операциялық жүйесін
пайдаланады. Ықшам машиналарда,
дискжетектердің қажеттілігінен аулақ болу
үшін, тұрақты сақтауыш құрылғыда
жазылған операциялық жүйені
пайдаланады. Миникомпьютерлерде UNIX
немесе өте танымал емес жүйелер PICK
немесе BOS (Ұлыбритания) сияқты
операциялық жүйе пайдаланылады;
сондай-ақ компьютердің нақты бір типіне
арналып әзірленген операциялық жүйелер
де кездеседі.
Даму тарихы
ОЖ тарихы жарты ғасырдай уақытты
қамтиды. Ол көбінесе есептеуіш
аппаратураның және элементтік базасының
дамуымен байланысты анықталады. Бірінші
сандық есептеуіш машиналар 40ж. басында
пайда болып, операциялық жүйелерсіз
жұмыс істеді, ұйымдардың есептеу
процессіндегі барлық есептері
бағдарламалаушымен басқару пультінен
қолмен істелінді. 50ж. ортасынан
мониторлық жүйелер пайда болды, олар
тапсырмалар пакетін орындауда
операторлар жұмысын автоматтандырды.
1965-1975ж. интегральным микросхемаларға
өту компьютерлердің келесі ұрпағына жол
ашты, олардың өкілі IBM/360. Осы кезеңде
қазіргі ОЖ – лерге қатысты барлық
коцепциялар: мультипрограммалау,
мультипроцесстеу, көптерминалды іс-тәртіп,
виртуальды жад, файлдық жүйелер, қол жетуді
шектеу және желілік жұмыстар жасалды. 60-ж.
аяғында ARPANET глобальды желісін жасау
жұмыстары басталды, ол Интернет желісінің
аттану нүктесі болды. 70-ж. ортасына қарай
мини-компьютерлер кең тарала басталды.
Мини-компьютерлердің архитектурасы
мэйнфреймдармен салыстырғанда қарапайым
болды, бұл олардың Операциялық жүйелерінде
де кескінделді.
70-ж.
ортасынан бастап UNIX
ОЖ-ні қолдану компьютерлердің
әртүрлі типтеріне жеңіл түрде
көше бастады. ОЖ Unix алдымен
мини-компьютерлерге жасалған
болса да, оның икемділігі,
элеганттылығы, қуатты
функционалдық мүмкіндіктері
және ашықтығы
компьютерлердің барлық
класстарында орнықты
позицияда болуына жағдай
80ж. басы операциялық жүйе тарихында
дербес компьютерлердің пайда болуымен
айрықша мәнді болды. 80 жылдарда
коммуникациялық технологияларға
локальдық желілер үшін негізгі
стандарттар: 1980 жылы — Ethernet, 1985
— Token Ring, 80ж. аяғында — FDDI
қабылданды. Бұл төменгі деңгейдегі
желілік ОЖ үйлесімділігін, сондай-ақ
желілік адаптер драйверлерімен ОЖ
интерфейсін стандарттауды қамтамасыз
етті.
ҮДІРІС БАСҚАРУ
Компьютерде орын алатын әр әрекет, артта
өтетін қызмет болсын, бағдарлама болсын,
үдіріс ретінде өтеді. Компьютер фон Нейман
құрылымына негізделген жағдайда,
процессор бір мезетте тек бір процесті өндей
алады. MS-DOS секілді ескі жүйелерде бұл
тосқауылды айналып өту үшін еш амал жоқ
болғандығынан, бұларда бір мезгілде тек бір
үдіріс қана өте алатын.

Ал осы заманғы Операциялық жүйелер болса,
тіпті жалғыз процессорде де бір мезетте
бірнеше үдіріс (бірнеше тапсырманы)
орындауды мүмкін етеді.
Операциялық жүйе
Операциялық жүйе, қыс. ОЖ - компьютерді
басқаруға арналған және қолданбалы
программалармен байланысы бар нақты программа.
Операциялық жүйе – компьютер құрылғыларының
үздіксіз жұмыс істеуін ұйымдастырушы және түрлі
командаларды орындауы арқылы пайдаланышының
машина жұмысын басқаруына жеңілдік келтіруші
жүйелік программалар. Оның негізгі қызметі –
программалардың бір – бірімен және сыртқы
құрылғылармен өзара әрекетін ұйымдастыру,
оперативті жадты бөлу, компьютердің жұмыс істеу
кезіндеқате жіберілу сияқты түрлі оқиғаларды
анықтау, дискіні жұмыс істеуге дайындау, монитор
мен принтердің жұмыс істеу режимдерін орнату,
пайдаланушының программасын іске қосып, оны
орындау т.б..
Яғни ОЖ – машина жұмысын басқаруға
толық жеңілдік беретін жүйе. Ол осы үшін
арналған иілгіш не қатты магниттік
дискіге жазылып қойылады. Сондықтан
ОЖ – ны дискілік операциялық жүйе
( ДОЖ, не DOS ) деп те атайды. Дербес
компьютерлер үшін кең тараган
оиерациялық жүйелерге МS (РС) DOS,
Windows 95, Windows NT,OS/2, UNIX
жатады,Дербес компьютерлерлерге
арналған операциялық жүйелердің
барлығы да тек бір адамдық болып
табылады
Сервистік программалар
Сервистік программалар — әрбір адамның
операциялық жүйемен жұмыс істеуін
жеңілдететін программалар тобы.Қолданбалы
программалар арқылы біздер өз есептерді
шығарамыз. Мұндай программалар
"қосымшалар" (приложения) деп те аталады.
Қолданбалы программалар сан алуан, оларға
қарапайым программадан бастап күрделі
есептерді шығара алатътн қуатты
мамандандырылған жүйелерді (мәтіндік
продессор, графикалық редактор,
баспаханалық жүйелер т.б.), ғылыми
мөселелерге арналған және жалпы көпшілікке
қызмет ету кешендерін де жатқызуға болады.
Жүйелік үзілісті ұйымдастыру
Мысалы, программаны орындау кезінде нөлге бөлу
кездессе, ол оның мүмкін емес екенің хабарлап,
машина жұмысын тоқтатады ; клавиатурадан
символ терілсе, ол процессордың осының
алдаңдағы ағымдық жұмысына үзіліс жасайды. BIOS
– тың құрамында сыртқы құрылғылардың жұмысын
басқару драйверлері де бар. BIO.COM (IBMIO.COM) –
BIOS жүйесінің жұмысын ьолықтырушы бөлім. Ол
сыртқы құрылғылар мен информацияны
алмастырудың барлық операцияларын да
орындайды. DOS.COM (IBMDOS.COM) – ның жұмысы –
пайдаланушының программалары мен түрлі
информацияны дискіге тиеу не одан оперативті есте
сақтау құрылғысына ендіру, дискіде тиулі
программаны жою және т.б..
Желілік операциялық жүйе
Желілікоперациялық жүйе
пайдаланушыларға желілің бір
компьютерінен басқасына файлдар
көшіруге, желінің бір компьютерінен
басқасында орналасқан деректерді
өңдеуге, ал кейбір жағдайларда
басқа компьютер жадында
орналасқан программаны қосуға
мүмкіндік береді.

Ұқсас жұмыстар
Операциялық жүйені құру принциптері
Желілік ОЖ
Операциялық жүйелер, оның даму түрлері ( MS –DOC, NC,OS/2,UNIX,Windpws оның түрлері)
Операциялық жүйелер және даму тарихы
Операциялық жүйелер,түрлері,қызметі туралы ақпарат
Операциялық жүйе. ОЖ-нің түрлері мен дамуы
Желілік операциялық жүйелер
Операциялық жүйелер туралы ақпарат
Операциялық жүйенің даму тарихы
Операциялық жүйелер, түрлері, қызметі жайлы
Пәндер