Киелі Байшынар ағашын

№ 8 жалпы орта білім беретін мектеп

Шерхан Мұртаза

Жүз жылдық жара

(әңгіме)

Қазақ тілі мен әдебиеті пәні мұғалімі

Бисембаева Ақтоты Жалғасбайқызы

анорамалық сабақ

ПАНОРАМАЛЫҚ САБАҚ

Дамытушылығы:

Оқушылардың іскерлік, өз бетімен жұмыс жасай білу дағдысын жетілдіру. Ойлау қабілетінің дамуына ықпал ете отырып, шығармашылыққа баулу, өзіндік көзқарасын қалыптастыру.

Тәрбиелігі:

Оқушылардың дүниетанымын қалыптастыру, табиғатқа деген жанашырлықтарын ояту, “кие” сөзінің мәнін ұғындыру, адамгершілікке, ізгілікке тәрбиелеу.

Білімділігі:

“Жүз жылдық жара” әңгімесінің тақырыбын, идеялық- көркемдік мазмұнын ашу, автордың тіл шеберлігін таныту.

ІІ Мақсат қою

1932 жылы

28 қыркүйекте

Жамбыл облысы Жуалы ауданы Мыңбұлақ мекенінде дүниеге келді.

Қазақстанның Халық жазушысы;

Қазақстанның Мемлекеттік

сыйлық иегері;

Аудармашы;

Қоғам қайраткері;

Егеменді еліміздің көптеген марапаттауларының иегері;

2002 жылы «Отан» орденімен марапатталды;

Қазақстан Республикасының Парламенті Мәжілісінің депутаты.

ІІІ Жаңа сабақты түсіндіру

Шығармалары:

«Табылған теңіз», «Белгісіз солдаттың баласы», «Ахметжанның анты», «Мылтықсыз майдан», «41-жылғы келіншек», «Интернат наны», «Қара маржан», «Қызыл жебе», «Ай мен Айша» т. б.

Аудармалары:

«Қош бол, Гүлсары», «Теңіз жағалай жүгірген Тарғылтөбет», «Біздің үйдің қуанышы», «Хоттабыч қарт» т. б.

«Адамзаттың табиғатсыз күні жоқ,

табиғаттың оны айтуға тілі жоқ»

Сабақ бойтұмары:

Әңгіменің

композициялық

құрылысы

Шешімі.

Басталуы

Соғыспен қатар аязды қыс ауылды қыспаққа алды.

Ауыл адамдары амалсыздан киіз үйлер

мен Бахтияр бауындағы ағаштарды

отқа жақты.

Киелі Байшынар ағашын

Жуанқұлдардың балта

шаппақ болуы.

Мыңбұлақтағы Бахтияр бағы мен Байшынар.

Дамуы

Шиеленісуі

Шарықтау шегі

Байшынардың

киесі жібермеді

Бау - әр түрлі өсімдіктер, гүлдер, жеміс ағаштары отырғызылған жер.

Шілік - сулы жерде өсетін, жіңішке солқылдақ бұта.

Түйежапырақ - жапырағы ірі, үлкен боп өсетін жабайы өсімдік.

Шынар - биіктігі 40 метрге дейін жететін, ірі ағаш. Ол қыстың соңында дөңгелекше келген жеміс береді. Бұл ағаш жылы жақта, тауда, биікте өседі. Қазақта қол жетпес асылын шынарға теңеген.

Адыраспан - дәрілік шикізат ретінде шілде айында бұтақшаларын, жапырағы мен гүлін жинап алады. Ол - улы өсімдік. Халық емшілері адыраспанды адамның құяңын, сегізкөздің жүйке ауруын емдеуге пайдаланған. Мал-дәрігерлік тәжірибеде оның тұнбасымен малдың қышыма қотырын, түрлі тері ауруларын емдейді.

Көкемарал - бұғылар күз, көктемде бұл өсімдіктің тамырын тұяғымен қазып жейтін болғандықтан, оны марал шөп тамыры деп атап кеткен.

Күшәла - биіктігі 20-40 см болатын, көп жылдық шөп тектес, жартылай улы өсімдік, гүлінің ішкі беті қара түсті. Ө/збектер оны күшәла деп атайды. Ортаңғы қабыршақ жапырақтың ішінен ұзындығы 5-8 см болатын, қарындаш тәрізді.

Сөздер сөйлейді