Биік тауларды ата




Презентация қосу
Көксу ауданы
Еңбекшіқазақ орта мектебі

География 6 сынып.

Таулардың пайда болуы.
Қатпарлы және қатпарлы-жақпарлы таулар.
Таулардың өзгеруі.

Утегулова Анар
Жеңісханқызы
• Сабақтың түрі: Жаңа материалды меңгертіп
және іскерлік дағдыларын қалыптастыру.
• Сабақтың көрнекілігі: Қазақстаның
физикалық картасы, Дүние жүзінің физикалық
картасы, географиялық атлас, кескін карта,
сызба-нұсқалар, интерактивтік тақтамен
таулардың табиғатын бейнелейтін суреттер.
Сабақтың әдісі: Түсіндірмелі- иллюстративтік,
ішінара ізденіс, өзекті ойды жеткізу.
Сабақтың жоспары:
Сабақтың негізгі кезеңдері Берілетін уақыт
I. Ұйымдастыру кезеңі: 1-2 минут
II. Үй тапсырмасы. 11-12 минут
III. Өткен сабақ пен жаңа сабақты 1-2 минут
байланыстыру
IV. Жаңа сабақты түсіндіру 13-15 минут
V.Жаңа сабақты пысықтау. 5-6 минут
VI.Жаңа сабақты қорытындылау. 3-4 минут
VII.Үйге тапсырма. 1-2 минут

VIII.Бағалау. 1-2минут
Үй тапсырмасын сұрау: “Кім жылдам ?”

Таудың аты Биік нүктесі Оның биіктігі Биіктігіне
қарай бөлінуі

Алтай
Тянь-Шань

Гималай

Сарыарқа

Сауыр
“ Кім жылдам ?”

Таудың аты Биік нүктесі Оның биіктігі Биіктігіне
қарай бөлінуі

Алтай Мұзтау 4505 м Биік тау

Тянь-Шань Хан тәңірі 6995 м Биік тау

Гималай Джомолунгма 8848 м Биік тау

Сарыарқа Ақсораң 1565 м Аласа тау

Сауыр Мұзтау 3816 м Орташа тау
Өткен сабақпен жаңа сабақты байланыстыру кезеңі

• Өткен сабақта Таулар, таулар жайлы түсінік
таулардың биіктігіне қарай бөлінуі жайлы
біліп оларды анықтадық.
• Бүгінгі өтетін сабағымыздың тақырыбы
Таулардың пайда болуы, қатпарлы және
қатпарлы - жақпарлы таулар, ескі және жас
таулар, таулардың өзгеруі жайлы
қарастырымыз.
Болады таудың жасы,
Жотасы, шыңы , басы.
Беткейі мен етегі,
Әр түрлі келер жасы.
IV. Жаңа сабақты түсіндіру
• Таулардың пайда болуы
Қатпарлы Қатпарлы-
таулар жақпарлы
таулар

Альпі Алтай
Кавказ Тянь-Шань
Кордильер
және т.б.
• Таулар

Ескі таулар Жас таулар

Орал Казказ
Памир
Гималай
Кордильер
Таулардың өзгеруі
• Таулар сыртқы күштердің әсерінен өзгереді. Сыртқы
күштердің әсерінен тау жыныстарының өзгеруін угілуі
деп атайды.
• Үгілу

• Физиаклық Химиялық Органикалық
• үгілу үгілу үгілу

Ауа температурасының Су мен ауаның Әр түрлі ағзалар-
өзгеруінен және әсерінен жүреді қатысуымен өтеді.
тау жыныстарының
беті біркелкі қызбауынан
болады.
Сыртқы күштердің әсерінен тау жыныстарының өзгерген көріністері
Кірпікшешен

Шыңғыстау
Жаңа сабақты бекіту: “Сематикалық карта”

Таудың аты Ескі Жас Қатпарлы Қатпарлы-
таулар таулар таулар жақпарлы
таулар

Алтай

Гималай

Альпі

Орал
“Сематикалық карта”

Таудың аты Ескі Жас Қатпарлы Қатпарлы-
таулар таулар таулар жақпарлы
таулар

Алтай +

Гималай +

Альпі +

Орал +
СӘЙКЕСТЕРІН ТАП:
Аспан таулары мағынасын
білдіретін тау атауы Орал

Әлемдегі ең биік таулар
Тянь-Шань

Азия мен Еуропаны
Гималай
Бөліп тұрған таулар

Ең ұзын таулар жүйесі Анды
СӘЙКЕСТЕРІН ТАП:
Аспан таулары мағынасын
білдіретін тау атауы Орал

Әлемдегі ең биік таулар
Тянь-Шань

Азия мен Еуропаны
Гималай
Бөліп тұрған таулар

Ең ұзын таулар жүйесі Анды
“Мылқау карта”

Кескін картамен жұмыс

Кескін картаға түсіру.
1. Мұғалжар
2. Алтай
3. Тянь-Шань
Тізімде қандай таулар бар?

1) Волга 6) Байкал 11) Жайық
2) Анд 7) Гималай 12) Балқаш
3) Амазонка 8) Каспий 13) Альпі
4) Кордильер 9) Тибет 14) Арал
5) Алтай 10) Тянь-шянь 15) Карпат
16) Көкшетау 17) Жерорта 18) Ертіс
Қорытындылау:
Географиялық диктант
1.Жер бетінің маңайындағы жазықтардан
оқшау көтеріліп жатқан,қатты тілімденген
биік бөліктері.................. деп аталады.
2.Биік тауларды ата...............
3.Сыртқы күштердің әсерінен тау жыныстардың
өзгеруін .................
4.Дүние жүзіндегі ең биік тау...............
5.Еуропаны Азиядан бөліп тұратын тау......
Қорытындылау:
Географиялық диктант
1.Жер бетінің маңайындағы жазықтардан
оқшау көтеріліп жатқан,қатты тілімденген
биік бөліктері тау деп аталады.
2.Биік тауларды ата Гималай,Тянь-Шань,
Алтай т.б.
3.Сыртқы күштердің әсерінен тау жыныстардың
өзгеруін үгілу дейміз.
4.Дүние жүзіндегі ең биік тау Гималай
5.Еуропаны Азиядан бөліп тұратын тау Орал тауы
Үйге тапсырма:
• §23 Таулардың пайда болуы.
Қатпарлы және қатпарлы- жақпарлы
таулар. Таулардың өзгеруі оқу
Құрлықтағы ең биік шыңдар.
Еуразия Африка Солтүстік Оңтүстік Австралия Антрактида
Америка Америка
1 джамалун 2 килиман 3 Мак- 4 анд 5 костюш 6 винсон
гма жаро кинли ко
Қорытынды. Номенклатура “Географиялық дуэл” ойыны

• 1.Тянь-Шань тауының (6995м) ең биік нүктесін ата?
• 2.Тянь-Шаньдағы Іле Алатауы мен Күнгей Алатаудың қосылған жері
қалай аталады?
• 3. Еуропаны Азиядан бөліп тұратын, онша биік емес, ұзындығы екі
жарым мың километрге жететін тауды ата?
• 4. Тянь-Шань тауында 7439м биіктіктегі ең биік нүктесін көрсет?
• 5. Қандай биік тауларды білесің?
• 6 Сауыр тауларының 3816м ең биік жерін көрсет.
• 7.Дүние жүзіндегі ең биік тауды ата?
• 8.Қандай таулар жас тауларға жатады?
• 9. Қатпарлы тауларға қандай таулар жатады?
• 10. Гималай тауына 8848м ең биік нүктелерін ата?

Ұқсас жұмыстар
Картадан Қазақстандағы биік тауларды көрсет
Таулардың өзгеруі
Таулар жерсілкінулер мен жанартау атқылауынан жиі көтеріліп, әдетте тектоник
Таулы жер өсімдіктері мен жануарлары
Географиялық диктант
Рельеф жанама әсер ететін экологиялық фактор ретінде
Логикалық тапсырмалар
Өсімдіктер мен жануарлардың "Қызыл кітабы". Дүниетану
Карта арқылы жолдан тыс жермен жүру
Адамзаттың табиғатсыз күні жоқ, Мұны айтуға табиғаттың тілі жоқ
Пәндер