Модификациялық өзгергіштік: анықтама, түрлері, ерекшеліктер және статистикалық зерттеу әдістері

Алматы облысы Ескелді ауданы Мектепке дейінгі шағын орталықты Жетісу орта мектебі география, биология пәндерінің мұғалімі: Болысбекова Жарқынай Қыдырбайқызы

10 сынып Сабақтың тақырыбы: Модификациялық өзгергіштік

Модификациялық өзгергіштік

Анықтама

Түрлері

Модификациялық өзгергіштік

Ерекшеліктері

Зерттеу әдісі

Орташа шаманы анықтау

Қорытынды

Модификациялық өзгергіштік

Анықтама :

Ағзалардың белгілерінің сыртқы орта жағдайына

байланысты өзгеруі

Модификациялық өзгергіштік

Түрлері 1. Тұқым қуаламайтын өзгергіштік немесе фенотиптік, яғни модификациялық өзгергіштік

2. Тұқым қуалайтын немесе генотиптік, яғни мутациялық немесе комбинативтік өзгергіштік

Модификациялық өзгергіштік

Модификациялық өзгергіштік - генотиптері ұқсас, сыртқы орта жағдайға байланысты фенотиптері әр түрлі болып өзгеруі

Модификациялық өзгергіштік

Ерекшеліктері :

1. тұқым қуаламайды

2. тез және көп өзгереді

3. гендердің қызметіне ферменттердің

белсенділігіне әсер етеді

4. Белгілі бір реакция нормасымен шектеледі

Модификациялық өзгергіштік

Зерттелу әдісі: Статистикалық әдіспен зерттеледі:

Вариция қатары - кішісінен үлкеніне

қарай бір қатарға орналастыру

нұсқа - белгі дамуның жеке көрінісі

Масақтағы масақшалар саны (V)

Масақшалар санының кездесу жиілігі (p)

Модификациялық өзгергіштік

Орташа шаманы анықтау:

Мұндағы:

М - орташа шама

Х - нұсқа

Р - нұсқалардың кездесу жиілігі

n - нұсқалар саны

∑ - жиынтық

Бұл формула бойынша бидай масақшаларының вариация қатарының орташа шамасын былай есептеп шығарамыз:

Модификациялық өзгергіштік

Қорытынды : Модификациялық өзгергіштік-тұқым қуаламайтын, реакция нормасымен шектелетін статискалық әдіспен зерттеліп, барлық тірі ағзаларда кездеседі