Осьтік симметрия




Презентация қосу
Математика
6 сынып

Сабақтың тақырыбы:
Осьтік симметрия.
Сабақтың мақсаты:
1. Білімділік: оқушыларды симметрия
түрлерімен таныстыру, түзуге қатысты
симметриялы нүктелерді салуды үйрету;
2. Дамытушылық: оқушылардың ой-өрісін
дамыту, сабаққа деген қызығушылығын
арттыру.
3. Тәрбиелік: ұқыптылыққа, әдемілікке,
шапшаңдылыққа тәрбиелеу.
Қайталау сұрақтары:
1. Қандай түзулер перпендикуляр түзулер деп
аталады?
2. Перпендикуляр түзулер жазықтықты
қандай бұрыштарға бөледі?
3. Қандай түзулер параллель түзулер деп
аталады?
4. Берілген түзуге жатпайтын бір нүкте
арқылы түзеге параллель неше түзу
жүргізуге болады?
5. Координаталық жазықтықтағы нүктенің
координаталары қалай аталады?
Осьтік симметрия
Симметрияның ең қарапайым түрі –
түзуге қатысты симметрия.
k
А В

жазықтықтағы А фигурасы В фигурасына k түзуіне
қатысты симметриялы.
Берілген түзуге қатысты симметриялы
нүктелерді салуды үйренейік.

k

А D А1

А1 АD
АD k
АD DA1
Берілген түзуге қатысты берілген кесіндіге
симметриялы кесіндіні салуды үйренейік.
s

А А1

В В1

АВ А1 В1
s

о о1

А А1

Симметриялы фигуралар өзара тең болады.
Егер түзу фигураны симметриялы екі бөлікке
бөлсе, онда ондай фигура осьтік симметриялы
фигура деп аталады, ал түзу сол фигураның
симметрия осі деп аталады.
екі симметрия төрт симметрия
осі бар осі бар
Шеңбердің симметрия осьтері шексіз көп.
Бұрыш – осьтік симметриялы фигура.
Бұрыштың симметрия осі бойындағы бұрыштың
төбесінен басталатын сәулені биссектриса деп
атайды.
Деңгейлік тапсырмалар
А. Берілген фигуралардан осьтік симметриялы
фигураларды таңдап алыңдар.
В. Координаталық жазықтықтағы А(2;6)
нүктесіне:
1) Ординаталар осіне қатысты симметриялы
нүктені тауып, координаталарымен
жазыңдар;
2) Абсциссалар осіне қатысты симметриялы
нүктені тауып, координаталарымен
жазыңдар.
С. АВС тең бүйірлі үшбұрыштың В төбесі
арқылы өтетін k түзуі – оның симметрия
осі. А төбесінің симметрия осінен
қашықтығы 3,5 см. ВС қабырғасының
ұзындығы 9 см. АВС үшбұрышының
периметрін табыңдар.
у

А

х
k
В

А 3,5 С
Р 2 3,5 2 9 7 18 25
• Жұлдыз өрнегі – аспандағы жұлдыз
көрінісіне ұқсайды. Ол көбінесе кілемдерде
жиі қолданылады.
• Қошқармүйіз – қошқардың екі шекесіне
иіріліп кеткен қос мүйізіне ұқсайды. Ол
ұлттық киімдерде және текемет, сырмақ,
аяққап, т. б. киіз бұйымдарында кездеседі.
Сынықмүйіз – сынық жасап барып мүйізді
бейнелейтін өрнек. Ол көбінше шым шиде,
терме бауда, алашада жиі қолданылады.
• Балта – атына сай балтаға ұқсас немесе
баспа “Г” әрпі тәріздес өрнек. Кестеде жиі
кездестіруге болады.
Сөзжұмбақ шешу
1. 5; 2. 2;7 3. Ұзындықтың өлшем бірлігі
4. а - санның ... 5. 3; 8 6. ... – шектеусіз фигура

7. - қандай фигура?
8. Әр түрлі екі шаманың
арасындағы тәуелділік
координаталық
жазықтықта сызықпен
кескінделгенін қалай
атаймыз.
9. Екі қатынастың теңдігі
Тест
1. Осьтік симметриялы фигураны тап:
а) шеңбер; ә) сәуле; б) төртбұрыш.
2. Осьтік симметрияға жатпайтын ою-өрнекті
тап:
а) қошқармүйіз; ә) жұлдыз; б) балта.
3. Квадраттың неше симметрия осі бар?
а) 2; ә) 4; б) 1.
4. Квадраттың барлық симметрия осьтері
квадратты неше үшбұрышқа бөледі?
а) 5; ә) 3; б) 8.
Үйге тапсырма:
№1170, №1171.
«Қ А Т П А Р» Қ Ұ Р А Қ

Ұқсас жұмыстар
Осьтік және центрлік симметрия
Поэзиядағы симметрия
САЛУ ЕСЕПТЕРІН ШЕШУ ӘДІСТЕМЕСІ
Инерция моменті Инерция тензоры
Симметрия топтары
КОСТЮМ КОМПОЗИЦИЯСЫ
Өсімдіктердің өсімді мүшелері
Инверсия және шеңберлер
Дұрыс көпжақтардың симметриясы
Квадрат теңдеудің формуласын ата
Пәндер