Қазақтың хан сайлауы




Презентация қосу
Үй тапсырмасы

Мағжан Жұмабаевтың
“Өткен күн”
Сұрақтар:

1. Өлеңде қандай өзендердің аты аталған?
2. Халқымыздың қандай жақсы қасиеттері
айтылған?
3. Өлеңдегі қазақ хандарының атын ата?
4. Тағы қандай батырлардың атын кездестіруге
болады?
“Ой шақыру”
- Біздің елімізді кім басқарады?

-Қазақстан Республикасының президенті кім?

-Президент сайлауы неше жылда бір рет
өткізіледі?

-Сайлау қашан болды?

Үміткерлер президенттікке сайлану үшін өздерінің жеке
бағдарламаларымен халықты тынстырады. Ал халық оның
ішінен өзіне ұнаған бағдарламасының иесіне дауысын
береді. Дауыс беруге 18 жасқа толған әрбір Қазақстан
азаматы құқылы.
Бүгін:
Әрқашанда адал жан боп,
Қалам десең егер де.
Бағыштауға міндеттісің,
Ғұмырыңды сен елге.
Ә. Науаи.

Президенттік басқару жүйесі

Парламент

Үкімет

Жергілікті басқару
органы

Халық
Кеше:

Хан

Уәзір
Хандық дәуірде халықты
«Хан» басқарған.
Би-Болыс

Халық

Қазақ халқының қандай хандарын білесіңдер?
Хан қандай болуы керек?

Парасатты Елін сүйетін

ХАН
Мейірімді Шешен

Адамгершілікті батыр

Ақылды Әділ
Қазанның он тоғызы
Класс жұмысы
Қазақтың хан сайлауы

М. Мағауин.
(1940 жылы туған)
Жоспар

Хан сайлауына дайындалу
Болашақ ханның қасиетін сипаттау.
Хан сайлауы- ортақ іс.
Ханға көрсетілетін құрмет.
«Хан сарқыты»
Сөздік жұмыс, дәптермен жұмыс.

Кең майданда- кең, жазық, жерде;
Орда- Қазақ хандығы немесе Қазақ ордасы;
Ұлыс- Қазақ халқын, ұлтын айтып отыр;
Сұлтан- Шыңғысханнан тараған төре тұқымдарын айтқан, яғни
хандар ақсүйектен сайланған;
Жамиғат- халық, ел;
Асынзада- айтулы азамат, мақтаулы деген мағынада айтылған;
Алаш- Қазақ деген сөз;
Кінәрат- кемшілік;
Әмірші- билік жүргізуші;
Тәбәрік- хан сайланғанда ханның киімін киелі зат ретінде жыртып
алған. Оны жыртыс деген ырым делінген.
жұма
Хан көтеру рәсімі ... ... ... күні
... ..., ашық аспан астында өткізіледі.

Бұл- ең сыйлы жер – ... төр
... ... деп есептеледі.

Жалпы жұртқа бой көрсеткен соң, ...ақ
... киіздің
... ... ... ... қақ ортасына,
құбылаға бет беріп, қол қусырып, малдасын құрып отырады.

Болашақ ханның жеке басының қасиетіне айрықша назар
аударылады: ...ақыл- парасаты
... ... ... ... ... ... ..., әділдігі, мәрттігі
мадақталады.
Өйткені хан сайлауы – барша ... ... халыққа
... ... ... ... ортақ іс.
Билікке жетті, ...таққа
... ... ... мінді деген мағынада айтылатын “ақ киізге
көтерілді, хан көтерілді” деген сөздердің түп төркіні осы рәсімде жатыр.
Халық сайлау салтанатына жиналған жәмиғат ханның үстіне ... алтын-
... ... ... ...күміс
... ...
теңгелерден шашу шашады.

Хан – ел иесі, жұрт тұлғасы, елде бар болса, ханда да бар, ханның
халықтан
... ... ... ... ... бөтен тілегі болмауға тиіс деген сөз.
І топ
1. Хан сайлауы қай күндері
өткізілген?
2. Оған кімдер қатысқан? ІІІ топ
3. Хан сайлауына қандай
дайындықтар жүргізілген? 1. Шешендердің сөздерін
жұртшылық қалай қабылдайды?
2. Хан сайлауы рәсімі туралы не
ІІ топ білесіңдер?
3. Хан болуға үміткерді кім әкеліп
1. Хан сайлауының ІІ кезеңі отырғызады?
қандай кезең болып
есептеледі?
2. Хан сайлауына үміткердің
жақсы қасиетін кімдер халыққа
таныстырады?
3. Шешімді кім жариялайды?
Бүгінгі сабақта не білдім? Еліміздің бүгінгі
көшбасшысы-
Хандық дәуірде халықты Президент
«Хан» басқарған.

Ел дегенде еміреніп, жұрт дегенде жүгініп қызмет еткін.
Үйге тапсырма:
«Қазақстың хан сайлауы»
тақырыбының мазмұнын айтуға
дайындалу.
Шешендік сөздер жазып келу.

Ұқсас жұмыстар
Бөгенбай кім
Қазақ жазба тілін сипаттайтын тілдік деректер
ҒАСЫРДАҒЫ ҚАЗАҚ
Қазақтың атақты биі
Бірінші әзіз Төле еді Таудай сөзге тарыдай
Қазақ хандығы құрылуы, тұлғалар
Абылай хан билігі тұсындағы қазақ хандығы
XVIII ғасырда Абылай ханның өмірін жырлаған қай жырау
Қазақ билері, ақындары және жыраулары
Қазақ халқының жоңғар шапқыншылығына қарсы күресінің тарихи маңызы
Пәндер