Ауызша тіл дамыту




Презентация қосу
Қазіргі кезде білім беру саласында әлемдік білім
кеңістігіне бағытталған қайта құру қалыптасуда.
Білім беру жүйесі білім мазмұнынын
ұйымдастыруды, қарым-қатынасын және құрлымын
түбегейлі өзгертуді, жаңартуды талап етеді.
Қалыптасқан дәстүрлі оқу әдістері компьютерлік
оқыту құралдарымен орын алмасуда. Осы орайда
түрлі педагогикалық жүйелер мен оқыту
технологияларын салыстырмалы түрде мектептерде
сынақтан өткізудің маңызы зор. Сондықтан қазіргі
таңда мұғалімге, басшыларға кең көлемді жаңа
инновациялық технологиялар, ойлар, мектептер мен
бағыттарға бейімделу керек. Жаңа оқыту
технологияларын үйреніп білмейінше, бүгінгі күні
сауатты педагог маман бола алмайды.
Оқыту әдісі дидактиканың негізгі бір
құрамды бөлігі және оның мақсаты,
мазмұны әдістері және ұйымдастыру
формаларының бір тұтастығы болып
табылады. “Әдіс” деген сөз гректің
“metotos” деген сөзінен шыққан. Метод
деген ұғым – белгілі ақиқатқа, шындыққа,
мақсатқа жетудің жолдары деген мағынаны
білдіреді. Оқыту әдістері туралы әрбір
автор өз анықтамаларын берді.
Оқыту әдісін үш топқа бөлуге
болады:
1. Сөздік әдістер тобы: әңгімелеу, түсіну,
лекция, кітаппен жұмыс;
2. Көрнекілік әдістер тобы:
демонстрация, иллюстрация, бақылау;
3. Практикалық немесе тәжірибелік
әдістер тобы: лабораториялық,
практикалық графикалық жұмыстар,
әртүрлі жаттығулар.
Оқушылардың белсенділігіне
қарай
түсіндірмелі хабарлау әдісі
репродуктив әдісі;
проблемалық баяндау әдісі;
эвристикалық әдіс.
Оқытудың мақсаттары мен құралдарына
қарай
жаңа білім беру әдісі;
біліктілер мен дағдылар қалыптастыру
әдісі;
техникалық құралдармен жұмыс істеу әдісі;
өзіндік жұмыс істеу әдісі;
проблемалық, программаланған оқыту әдісі.
Тұтас педогогикалық әрекеттің
тәсілдеріне қарай
ой-танымдық әрекеттерді
ұйымдастыру;
оқуға ынталандыру;
оқытудағы бақылау және өзін-өзі
бақылау әдістері;
Әдістің логикалық және
психологиялық сипатына
қарай
ауызша баяндау әдісі;
есеп шығару әдісі;
өнер құралдарын пайдалану
әдісі.
Мұғалім мен оқушылардың жасайтын
әрекетінің ерекшеліктеріне қарай
жаңа білімді игеру әдісі;
өзіндік білім әдісі;
проблемалық әдіс;
практикалық әдіс;
көркем әдебиет пен өнер құралдарын
пайдалану әдісі;
Оқушылардың тілін дамыту жұмыстары
олардың болашағы үшін үлкен
мағыналық маңызға ие.
Әр оқушының байланыстырып сөйлеу,
оны қағаз бетінде жазбаша бейнелеуде
ойын жүйелі жеткізе білуге үйрету кез
келген бастауыш сынып мұғалімінің
міндеті.
Оқушылардың сөйлеу мәдениеті мен
жазба тілін дамыту.

Оқытудың әр түрлі әдіс-тәсілдерін қолдана отырып, оқушылардың
танымдық белсенділігін арттыру,шығармашылығық әрекетін
дамытуға қолдану

Оқушылардың
Сабақты жан-жақты ой-өрісі, сөздік Оқушы бойына адамгершілік
талдай отырып қорын молайтып, қасиеттерін енгізіп.
негізгі ойды шығармашылық ақыл-ой тәрбиесін беру
жеткізе білу. қабілетін дамыту.

Проблемалық ізденіс
Көрнекілік Жеке жұмыс тәсілдері: тест,
арқылы жұмыс Әдістері:карточка Сурет бойынша
Әдістері Өзіндік жұмыстар жұмыс
Оқушының сөйлеу мәдениеті мен жазба
тіл дамыту арқылы ой-өрісін,
шығармашылық қабілетін дамыту

Оқу дағдысын
қалыптастыру Жазу сауаттылығын
арттыру

Ауызша
тіл дамыту
Жазбаша
1.Мәтінмен жұмыс тіл дамыту
2.Өз бетімен оқу
3. Сөздік жұмыс
4.сұрақ-жауап
5.пікір-талас
1. Диктант
6. Әдеби шығарманы
2. .шығарма
талдау 3. Мазмұндама
4. 4.өзіндік жұмыстар
12 жылдық жалпы орта бідім
берудің құрылымдық-мазмндық
моделі төмендегі ұстанымдар
негізінде үйымдастырылды:
· жеке түлғаның жас
кезендерінің ескерілуі;
· күтілетін нәтижелердің
жетістіктеріне бағыттылығы;
· окытудың сабақтастығы;
· әрбір окыту сатысының
даралығы.
12 жылдық білім беру жағдайында
мектепке дейінгі тәрбие мен білім беру
денгейі ерекше мәнге ие болып отыр. 5
жастағы балаларды мектепалды даярлау
олардың психологиялык, педагогикалык,
дене және физилогиялық талаптарын
ескере отырып, бастауыш мектепке
окытуға дайындау сапасының басты
жағдайы ретінде жүзеге асырылуы тиіс.
1-саты
Жалпы орта білім беру (1—4-сыныптар)
Оқуды бастау жасы — 6 жас
Оқыту ұзақтыгы — 4 жыл
1-сатыдағы негізгі бағдар — окушының өзін-езі
таныту мүмкіндігі мен қоршаған ортасының
шынайылығы туралы білімді игерудегі
даралығын ашу, оқуға талабын және білігін
қалыптастыру, яғни окытудың келесі
сатыларына қажетті танымдық қызығушылы-
ғын арттыру, кіші жастағы окушылардың
біртұтас оку әрекетін қалыптастыруға ықпал
ету.
Баланың тұлғалык қалыптасуын, оның
қабілеттерінің түтастай дамуын қамтамасыз
ету. Бастауыш мектепте кажетті біліктер мен
дағдыларды игеруге, оқу, жазу, санау, шы-
ғармашылықпен ойлау элементгерінің, жеке
гигиенасы мен денсаулығын сақтау негізде-рінің
болуына ыкпал ететін оку әрекетін
ұйымдастыру.
2-саты
Жалпы орта білім беру (5—10-сыныптар)
Оқыту ұзақтыгы — 6 жыл
2-сатының негізгі бағдары — негізгі жалпы білім алуға
жағдай жасау, адамдар арасындағы және этносаралық
катынастар мәдениетін, тұлғаның біртүтас көзқарасын,
өзін-өзі анықтауын қалыптастыру, тұлғаның өзін-өзі
ұйымдастыру тетіктерін, кәсіби және танымдық ой-
пікірінің туындауына, теориялық ойлау тәсілдері мен
ғылыми таным әдістерін игеруіне ықпал ететін оқу
әрекетін ұйымдастыру.
Негізгі мектеп оқытуды бейіндік мектепте немесе
кәсіптік бастауыш және орта білім беру ұйымдарында
жалғастырудың базасы болып табылады.
Бұл сатының ерекшелігі оқушының мектептегі үшінші
сатыдағы бейіндік окытуға саналы тандау жасауға
бағдар көрсететін бейіналды дайындықтың жүргізілуі
болып есептеледі.
3-саты
Жалпы орта білім беру
(11~12~сыныптар)
Оқыту ұзақтыгы — 2 жыл
Үшінші сатының бағдары — жалпы
орта білім берудің сонғы кезеңі болып
табылатын, окытудын саралануы мен
даралануына, окушылардын білімін
жалғастыруға қатысты жеке және
өмірлік өзін-өзі танытуына ыкпал
ететін талабымен, кызығушылык
ниетімен сәйкес әлеуметтендіруге
бағдарланған бейіндік окытуды іске
асыруға жағдай жасау.
Бейіндік окыту жаратылыстану-математикалық,
әлеуметтік-гуманитарлық және технологиялық
бағыттар бойынша жүзеге асырылады.
Бейіндеу (профилизация) нысандары мектептің
педагогикалық әлеуетін, білімдік инфрақұрылымының
мүмкіндігін, облыстың, каланын, ауданның сұранысын
ескере отырып аныкталуы тиіс.
Бейіндік оқытуды іске асыру жалпы білім беретін
мектептерде, гимназияларда, лицейлерде, дарынды
балаларға арналған мамандандырылған мектептерде,
мүмкіндігі шектеулі балаларға арналған арнайы
мектептерде жүзеге асырылады.
Материалдык-техникалық жағдайын, кадрлық әлеуеті
мен оку-әдістемелік камтамасыз етуді ескере отырып,
үшінші сатыдағы бейіндік окыту төмендегі
үйымдастыру ны-сандары бойынша карастырылады:
Бір бейінді мектеп —бір бейінді оқытуды іске асыру.
Көп бейінді мектеп — бірнеше бейінді оқытуды
ұйымдастыру.
Жалпы білім беретін мектептердегі, гимназиялардағы,
лицейлердегі, дарынды балаларға арналған
мамандандырылған мектептердегі бейінді окыту
сыныптары.
Өңірлік ресурстық орталық — материалдық және кадрлық
әлеуеті жеткілікті,басқа мектептер бейіндік окытуға
пайдалана алатын ресурсы бар білім беру ұйымы. Ресурстық
орталықтар ЖОО (жоғары оку орындары), колледждер немесе
білім беру орталықтары жанынан үйымдастырылуы мүмкін.
(Ауыл мектебі жағдайындағы ауылдық ресурстык орталык —
айналасындағы мек-тептердің материалдық-техникалық,
оку-әдістемелік және кадрлық әлеуетін кіріктіре алатын
ауылда толықканды база мен бейіндік окытуды қамтамасыз
ете алатын, куатты білім беру үйымдарының бірлестігі.)
Сырттай оқытатын және кешкі мектептер еліміздің ЖОО,
облыстык БАИ жанынан ашылған бейіндік мектептер мен
ресурстық орталықтардың базасында жүзеге асырылады.
Ауылдық жер жағдайында шалғай
ауылдан келетін оқушылардың тұруына
мынадай жағдайлар жасалады:
· ауыл оқушыларына арналған
бейіндік окытудың барлык түрі
ұсынылған мектеп-интернат;
· интернат типіндегі пансионат —
шағын комплектілі ауыл мектептерінен
келген оқушыларды тандаған бейіндеріне
немесе ресурстық орталықтарына карай
аудан орталықтарындағы орта
мектептерде жүзеге асырылады.
IV. Білім беру мазмұнын жаңартудың негізгі
бағыттары
Білім беру мазмұнын жанартудың негізгі
бағыттары мыналар:
· білім беру мазмұнын коғамның казіргі
әлеуметтік-экономикалық сұранысына
сәйкестендіру;
· білім беру мазмұнын ізгілендіруді, онын
вариативтілігін камтамасыз ету;
· өз бетімен білім алуға, оны практикада
колдана білуге және қажеттілікке тәрбиелеуге
бағытталған, негізгі кұзырлылық
қалыптастыруға ыкдал ететін білім беру
мазмүнымен қамтамасыз ету;
· танымдық уәждемелерін
қалыптастыруға бағытталған білім
беру мазмұнын іріктеу;
· білім беру мазмұның оқушының
ғылыми тәсілмен тануына, өз бетімен
ізденуіне мақсатты және жүйелі тартуға
бағдарлау;
· білім мазмүнын ұлттық
мәдениетті құрметтеуге, өзге мәдени
бастамаларға ашық болуға тәрбиелеуге
бағдарлау.
. Білім беру процесін ұйымдастырудың ерекшеліктері
12 жылдық мектептегі білім беру процесінің моделі
түрлі деңгейлі вариативті білім беру мазмұны негізінде
және оқытудың репродуктивтілігі мен шығармашылык
тех-нологиялары үйлесімді кабысқан мұғалім мен
окушының ынтымақтастығы негізінде
қалыптастырылуы тиіс.
12 жылдық мектепте окытуды ұйымдастыру жалпы
дидактикалық ұстанымдармен бірге шешуші мәні бар
мынадай принциптерге ие болады:
· жеке тұлғаның жас және психофизиологиялық даму
ерекшелігінің ескерілуі;
· күтілген нәтижеге жетуге бағдарлығы;
· ашықтығы;
· интерактивтігі.

Ұқсас жұмыстар
Қазақ тілі мен әдебиеті сабақтарындағы тіл дамыту жұмыстары
Психикалық дамуы тежелген балалардың ауызша сөйлеу тілін дамыту
ҚАЗАҚ ТІЛІ САБАҒЫНДА ТІЛ ДАМЫТУ ЖҰМЫСТАРЫН ЖҮРГІЗУ АРҚЫЛЫ ЖЕКЕ
Сағира Рахметова Қазақ тілін оқыту методикасы
Тіл дамыту әдістемесі басқа ғылымдармен байланысы
Бастауыш сынып оқушыларының сөйлеу тілі
ӘДІСТЕМЕЛІК ТӘСІЛДЕРІ
Тіл дамыту әдістемесі
Тіл дамыту әдісі
Әдеби тіл
Пәндер