Периодтық жүйе

Презентация қосу

Қызылорда облысы
Қызылорда қаласы
№6 орта мектеп

Пән: Химия
Сынып: 8
Мұғалім: Оргараева Галина
Алыбаевна
“Д.И.Менделеевтің
периодтық заңы мен
периодтық жүйесі.
Атом құрылысы”
тақырыбы бойынша
білімді жүйелеу
Сабақтың мақсаты
• Білімділік – Оқушылардың өткен тақырыптар бойынша меңгерген
білімдерін, игерген дағдысын, білігін анықтау арқылы білімін
жүйелеу, қайталау, тексеру
• Дамытушылық – Оқушылардың сараптау, талдау, анализдеу, өз
ойларын толық айту, ой-өрісін дамыту,өз бетінше жұмыс істей
білуге, пәндік, ақпараттық, комуникативтік құзыреттіліктерін
дағдыландыру.
Тәрбиелік - Алған білімдерін қолдана білуді үйрету,
жауапкершілікке, сыныпты өзіне баулуды, бір-бірінің жауаптарын
тыңдауға, зейінді болуға, достық қарым-қатынасқа тәрбиелеу.

• Сабақтың түрі: Білімді тексеру сабағы

• Сабақтың әдіс-тәсілдері: Әңгімелеу, “Химиялық бәйге”,
”Сиқырлы сандар”, ”Қатені тап”, “Тіл сындырайық”,
“Қалауың білсін”, “Химиялық эстафета”, “Төртінші артық”
ойындары, шпаргалка.
• Сабақтың техникалық жабдықталуы: Интерактивтік тақта

• Сабақтың көрнекілігі: Кестелер, сызбанұсқалар, периодтық жүйе
Сабақтың барысы
•Ұйымдастыру кезеңі
Сыныптың, оқушылардың дайындығы
•Білім тексеру кезеңі
Сөзжұмбақ
Химиялық бәйге
Қатені тап
Төртінші артық
Қателеспе
Химиялық эстафета
Тіл сындырайық
Сиқырлы сандар
Қалауың білсін
Қатені тап
Айқыштар мен лөлдер
•Қорытынды
•Оқушыларды бағалау
•Үйге тапсырма
Қайталау
Сөзжұмбақ
1. Атомдардың бір
1 түрінен тұратын
зат
2 2. Элементтердің
алғашқы
3 жіктелуі:
бейметалл мен ...
4 3. Элементтердің
жазылуы
5 4. Суда еритін
негіздер
5. Атом саны
“Жеңіс”

Ой-толғау.

Біздің үлесіміз.
Сабақтың ұраны
Химиялық бәйге
1. Периодтық жүйені ашқан ғалым Бутлеров
2. Периодтық жүйе элементтердің таңбалары негізінде
ашылған
3. Период саны 8
4. Кіші периодта 18 элемент орналасқан
5. 7-период үлкен период
6. Литий үлкен периодта орналасқан
7. Қасиеттері ұқсас элементтер біріктірілген сегіз тік
бағанан топ деп аталады
8. Топ 2 топшаға бөлінеді
9. Элементтің атомдық массасынан протон санын
азайтып нейтрон санын анықтауға болады
10. Электрон саны реттік нөміріне тең
11. Электрон түрі (пішіні) 4
12. s-электрон саны 1-3
13. d-электрондар 3 ұяшықта орналасады
14. f- электрон түрі (пішіні) шар тәрізді
Қатені тап
1. Сілтілік металдан басталып, инертті
газбен аяқталатын атомдық
массаларының кему реті бойынша
орналасқан қатарды топ деп атайды.
2. Периодта элементтердің сол жақтан оң
жаққа қарай металдық қасиеттері
күшейеді, бейметалдық қасиеттері
әлсірейді.
Төртінші артық

А) H, He, Ne, Ar
Ә) H, Li, Be, B
Б) Fe, Co, Ni, Ar
В) F, Cl, Mn, Br
Қателеспе
Көп нүктенің орнын толтыр
нейтрон
ядро
................
Атом
қауыз ................
Қателеспе

2) Элементтің реттік нөмірі =

зарядына сан cан
= =
------------- ------- -------
Химиялық эстафета
1) Көрсетілген элементтер атомдарының құрамындағы
протон, нейтрон, электрон санын анықтаңдар
Элемент Протон, р Нейтрон, n Электрон,
атаулары е
Бор
Бром
Калий
Мырыш
Оттек
Фтор
Хлор
2)Мына таңбалармен берілген
элемент атомдарының ядро
зарядтарын анықтаңдар:

Cu, Ca, O, H,
Si, Pb, Sn.
3) Калий атомының
ядросындағы протон саны

А) 21 Ә) 18 Б) 20

В) 39 Г) 19
4) Ядросында 30 протоны бар
элемент

А) мыс
Ә) мырыш
Б) магний
В) қалайы
Г) қорғасын
5) Ядросында 11 протоны бар
элемент

А) Cu Ә) К
Б) Na В) B
Г) Br
6) Кестені толтыр
Элемент атауы Жалпы Электрон- Ең соңғы
электрон дық деңгей деңгейдегі
саны саны электрон
саны

Көміртек
Азот
Aлюминий
Барий
Франций
Сынап
Тіл сындырайық
1. Өзім газбын, менімен демаласың,
жоқ болсам ауа жетпей қиналасың.
2. Ең жеңіл элемент саналады,
Периодтық жүйе осыдан басталады.
3. Машина мен трактордың шикізаты,
Қара металургияның негізгі наны.
4. Өзі ауыр металға жатады,
Балалар осы металл құйған сақамен атады.
5. Тамақтан уланғанда қабылдайтын қара дәрі.
6. Адам бойының өсуіне әсері бар элемент.
7. Жүйкені тыныштандыратын дәрі құрамына кіретін
элемент.
8. Өмір мен ойдың элементі.
9. Адам ағзасында қай элемент жетіспеуінен тіс жегі
ауруына ұшырайды?
Сиқырлы сандар
•1е
•2е, 8е, 6е
•2е, 8е, 15е, 2е
Сиқырлы сандар

1 s2 2 s2 2p6 3s1

1 s2 2 s2 2p4

1 s2 2 s2 2p6 3s2 3p2
Қалауың білсін
Кестені толтыр
№ Химия- Таңба- Оқылуы Ядро заряды Электрондар-
лық сы немесе дың орналасуы
элемент электрондық
формуласы

1 Mg
2 +17
3 станум
4 1s2 2s2 2p6 3s2
3p63d54s1
5 күкірт
6 Ne
7 силициум
Қатені тап

А)

Ә)
“Айқыштар мен нөлдер”
1) Бір период ішіндегі элементтер

Be N Si

Al Na C

Cl Mg Ge
2) Бір негізгі топша ішіндегі элементтер

Zn Cl Al

Be Mg Ca

Si S Na
Периодтық жүйеде жақын
орналасқан элементтер
Mg Ar Fe
Na K N

Cl Ca O
3) Бір период ішіндегі элементтер

1s2 2s2 1s2 2s1 1s2 2s2 2p6 3s1

1s2 2s2 2p2 1s2 2s2 2p6 3s2 1s2 2s2 2p4

1s2 2s2 2p5 1s2 2s2 2p3 1s2
4) Бір негізгі топша ішіндегі элементтер

1s2 2s2 1s2 2s2 2p4 1s1

1s2 2s2 2p6 1s2 2s1 1s2 2s2 2p1

1s2 2s2 2p6 3s1 1s2 2s2 2p5 1s2 2s2 2p3
5) Периодтық жүйеде жақын
орналасқан элементтер

1s2 2s1 1s2 1s2 2s2 2p2

1s2 2s2 2p5 1s2 2s2 1s2 2s2 2p4

1s2 2s2 2p6 1s2 2s2 2p3 1s2 2s2 2p1
Шпаргалка

Периодтық
жүйе
Қорытынды
Периодтық заң мен периодтық жүйенің
маңызы
• ХХ ғасырдағы химия мен физиканың барлық
жаңалықтарының ашылуына алғашқы көзі
• Биохимия, геохимия, ғарыш химиясы, биология,
атомдық және ядролық физика, химиялық
технологияның, металургияның, медицинаның, т.б.
көптеген ғылым саласының дамуына қосқан үлесі бар
• Элементті танып-білудің кілті
• Элементтердің атом құрылысын анықтауға жол ашты
• Белгілі бір қасиеті бар заттарды алуды жүзеге асырды
• Жаңа элементтерді синтездеуді жүзеге асырды
• Элементтердің қасиеттерін, оларды практикада
қолданылуы дәл болжанған
• Радиоизотоптар, олардың қолдану салаларын ашты
• Табиғаттың құпиясын түсінудің кілті болды
Жасымда ғылым бар деп ескермедім,
Пайдасын көре тұра тексермедім.
Ержеткен соң түспеді уысыма,
Қолымды мезгілінен кеш сермедім.

Абай

Ұқсас жұмыстар

Химиялық байланыс

Катиондардың аналитикалық топтары және элементтердің периодтық жүйесі

Сұйық металл

Химиялық элементтердің периодтық кестелерін құру тарихы

ПЕРИОДТЫҚ ЗАҢ

Нуклондардың меншікті байланыс энергиясы

Элементтерді жүйеге келтіру мәселесін орыстың ұлы

Атомның кванты - механикалық моделі. Квант сандары. ПЖ құрылысы: периодтар, топшалар, s, p, d - элементтер

Атом бүтіндей алғанда зарядсыз, бейтарап бөлшек

Ядроны жеке нуклондарға толық ыдыратуға жұмсалатын энергия

Пәндер