Қымыздың пайдасы

Презентация қосу

Ғылыми жоба
Атырау облысы Құрманғазы ауданы
Бауыржан Бегалиев
атындағы орта мектептің
бастауыш сынып мұғалімі
Санатова Талшын
Тақырыбы:
Қымыздың
пайдасы
Бағыты: Таза табиғи
орта-Қазақстан 2030
стратегиясын іске
асырудың негізі
Секция: қоршаған орта және
адам денсаулығын қорғау
2 “б” сынып оқушысы
Сатыбаев Нұрбек
Ғылыми жетекшісі Санатова
Талшын
Жоспары:
1. Кіріспе
2. Негізгі бөлім
2.1. Жылқының қасиеті- сүтінде
2.2.Қымыздың пайдасы
2.3 Қымыздың қасиеті мен түрлері
3.1.Қымыздың қышқылдығын анықтау
3.2. Қымызды ашыту әдістері
4.Қорытынды
5.Пайдаланған әдебиеттер

Кіріспе
Мәселе
:Жылқы малының сүті қымызды тұрмыста қолданылған мен, оның
көптеген пайдасын, өзіне тән ерекшеліктерін біле бермейміз. Жобада
осы мәселе жайлы айтылады.
Мақсаты:
Жылқы сүті қымыздың пайдасын,түрлерін, ерекшеліктерін оқып үйрену.
Міндеттері:
Қымыз туралы кітаптардан, оқулықтармен, зерттеулермен танысу;
Қымыздың түрлері, ерекшеліктері жайлы білімді тереңдету;
Ғалым, доктор, профессор еңбегімен танысу .
Нысаны:жылқы сүті қымыз
Пәні: дүниетану
Болжам: егер біз қымыз жайлы оқып білсек, онда қымыздың көптеген
сырларын ашар едік.
Нәтижесі: іздену нәтижесінде қымыздың денсаулыққа пайдалы
екенін,әртүрлі ауруларға емдік қасиеті бар екенін білеміз.
Қандай сусынды жақсы көресің?- десе, көп бала кола, пепси,спрайтты
атайды. Ал мен қымызды,шұбатты ұнатамын.
Осы жұмысым арқылы оны дәлелдегім келеді.
“Жылқы –малдың патшасы,түйе-малдың
қасқасы” деген мақал қазақта тегін
айтылмаған.
Қазақ халқы үшін төрт түліктің осалы
жоқ.Дегенмен жылқы мен түйенің адам үшін
атқаратын қызметі өте жоғары
бағаланатын.Мереке-қуанышта,қайғы-
қасіретте,басқа түскен не ауыр күндерде бұл
түліктер адамның жан серігі,айырылмас
досы болған.
Барлық түліктен де жылқы өсіру жеңіл.Оны
бағуда шығын шықпайды.Еті де,сүті де қазақ
халқы үшін аса қадірлі тағам.
Ғылыми
зерттеулер
бойынша жылқы
еті

Қорытуға жеңіл,
сиыр етінен сіңімі тез
10-12 қойдың Қазы-қарта,жал-
24-25 % көп жая
етін береді
болады үлкен сұранысқа
ие
Жылқының
бір қасиеті
-сүтінде

Ауруға ем, Құрамында
Қымыз туберкулез “С”
ашытады ауруын В2,В12
емдеген витамин мол
Бір биені
сауғанда

Сонда
7-8 айға
Күніне 10-12 1500-2000л
дейін саууға
литр сүт сүт
болады
алынады
В.Толстиков деген дәрігер. “қымыз асқазанды емдеп,
адамның өзін әлдендіреді,оның тәнін жаңғыртады” –
деп жазған екен.

Биология ғылымының докторы,профессор З.С. Сейітов.Бие
сүтінің емдік қасиеті ерте кезден белгілі екендігін жазады.

Француз саяхатшысы Вильгельм Рубринаста 1253 жылы Татарстанға
саяхатқа келіп қымыз ішкен. Қымыздың адам организміне
пайдасын болжап жазған

орыстың ұлы ақыны А.С.Пушкинде жақсы лебіз білдірген

Орыс жазушылары Л.Н. Тоолстой., А.П. Чехов.,
дәрігерлер С.П.Боткин., Г.А.Захарин қымызбен емделуді қызу
қолдаган

Қазақстанда 1910 жылы Бурабайда қымызбен емдейтін
алғашқы емхана ашылған
А және С Ас қорыту
А және С Ас қорыту

Жүрек-қан
Жүрек -қан
Д, Е ,Ғ тамыры
Д, Е ,Ғ там ыры
организмге

Жүйке ауруына
В 1,В 12 Жүйке ауруына
В 1,В 12
жақсы әсер етеді

Витамині мол
Қымыз
Қымыз

глюкоза
глюкоза белок
белок

голактоза май
голактоза май

Қанттың жақсы
қышқылы бар
Құрамында сүт

лактоза Қанттың жақсы
лактоза қорытылуына
қорытылуына
Көмірсулар негізінен
Жыл маусы-
мына
қарай
қымыз

Қысқы қымыз-
Уыз қымыз- мол қордың
Жазғы қымыз- Күзгі қымыз- үстіне күн
бие сүтінің уыз жаз ортасындағы,
дәмі таралған Күзді күні бие сайын сүт құя
шөп әбден пісіп,
кезде ашытыл- ағытарда соңғы отырып бірнеше
буыны қатқан
ған кездегі қымыз қымыз күн жинаған
қою қымыз қымыз
Жазғы қымыз

Сары қымыз -шөп әбден пісіп, Дөнен қымыз- төрт тәулік
буыны қатқан кездегі қымыз ашытылады

Түнемел қымыз -торсықта
Бесті қымыз -бес тәулік
сақталып,екі тәулік
ашытылады
сапырылған,

Құнан қымыз -үш тәулік Асау қымыз -бесті
бойы ашытылады қымыздан да күшті

Бал қымыз - бал,қант Жуас қымыз -баяу
косып жасаған қымыз ашыған қымыз
Қымыз бие сүтімен
ашытылады.
Сауылатын биелер

Құлын бие-
Сақа бие- бірнеше Қыран бие-
алғаш құлындаған
құлындаған бие қысыр қалған бие
бие
Қымыз ашытуда
қолданылатын
ыдыстар

Арша ағашынан
Бірнеше жылдар Еменнен жасалған –
жасалған саба-
бойы торсыққа күбіге 100 л қымыз
күміспен өрнектеліп
ашытып келеді. ашытылады
көз тартып тұрады
Ашыту
Ашыту
Ашытқы
Ашытқы Қымыздың
Қымыздың
дайындау
дайындау жетілуі
жетілуі

Сүт
Сүт
Қымыз
Қымыз Сапыру
Сапыру
дайындау
дайындау
ашыту
ашыту
әдісі
әдісі
Ыдысқа
Ыдысқа
Сақтау
Сақтау құю
құю

салқындату
салқындату Көпіршіту
Көпіршіту
Тазалық- жеке гигиенаның
ең негізгі талаптары
Сүт пен қымызға жақын жүретін
қызметкерлер таза,әрі жинақы киініп,
қолдарын мұқият жуып отыру қажет.
Биелерді сауу кезінде дәрігерлік-
санитарлық ережелерді,тазалық
гигиенасын, ветеринарлық-санитарлық
шараларды қатаң сақтау қажет
Қазақ халқының бір ғасырлық
тарихын басынан кешірген
Жамбыл Жабаев ақын атамыз:
...Үйірілген сары алтындай сары қымыз,
Ауруға-ем,сауға –қуат,дәрі қымыз.
Елімнің баяғыдай сүйген асы,
Шығаршы тағы нең бар кәрі қымыз,-
деген өлең жырларымен
қорытындылаймын.

Ұқсас жұмыстар

ЖЫЛҚЫ СҮТІНІҢ ЕМДІК ҚАСИЕТТЕРІ

Биенің сүтінен сүт өнімдерін өндіру технологиясы

Бие сауу

Жылқының қасиетің білу

АЛЬБУМИНДІ СҮТКЕ БИЕ МЕН ЕСЕКТІҢ СҮТІ

Қымыздың қасиеттері мен дайындау технологиясы

Қымыз өндіру технологиясы

Қымыз өнімдері

Ұлттық сүт өнімдерінің биохимиясы

Бие сүті мен қымыздың қасиеті

Пәндер