Менің ғылыми жұмысым Турбо Паскаль алгоритмдік тілінде программалау пәніне арналған электрондық оқулық




Презентация қосу
ҚАЗАҚСТАН РЕСПУБЛИКАСЫНЫҢ
БІЛІМ ЖӘНЕ ҒЫЛЫМ МИНИСТРЛІГІ

Эл
ек
тр
он
ды
қ оқ
ул
ық

№34 орта мектебінің 11 “ә” сынып оқушысы: Сулейманова Зухра.
Ғылыми жетекшісі информатика пәнінің мұғалімі:
Мұхамбетова Жанна Бектұрғанқызы
“...Адамзат үшін ХХІ ғасыр
жаңа технологиялардың
ғасыры болмақ, ал осы жаңа
технологияларды жүзеге
асырып, өмірге енгізу, игеру
және жетілдіру - бүгінгі
мектеп оқушылары сіздердің
еншілеріңізде”

Н.Ә.Назарбаев
Қазіргі ақпараттық және телекоммуни-
кациялық технологияның кеңінен
пайдалануға негізделген оқу курстарын
дайындау және жүзеге асыру
әдістері туралы білімді қалыптастыру,
«Турбо Паскаль алгоритмдік тілінде
программалау» электронды оқулығын
жасау болып табылады.
Өзектілігі:
• Бүгінгі уақытта ақпараттық технология бүкіл әлемде
қарқынды дамуда. Ақпараттық техногияның дамуы біздің
мемлекетіміз үшін өзекті мәселелерінің бірі болып отыр.
Себебі, еліміз алдыңғы қатарлы 50 мемлекетке кіретін
бағдарламысында компьютерлік сауатқа көңіл бөлінген.
Сондықтан мен бұл бағдарламаға өз үлесімді қосамын деп
үміттенемін.
• Ақпараттандыру үрдісінің әсерімен жаңа қоғамдық құрылым
қалыптасуда. Қоғамды ақпараттандырудың маңызды
бағытының бірі – білім беру ісін ақпараттандыру; бұл жаңа
ақпарат құралдары мен әдістерін, дамыта оқытудың идеяларын
жүзеге асыруға оқу – тәрбие үрдісінің барлық деңгейлерін бір
– бірімен тығыз байланысты өрістетуге және олардың
тиімділігі мен сапасын көтеруге, жас ұрпақты жаңа қоғам
жағдайында өмір сүруге дайындауға пайдалану деген сөз.
• Сондықтанда білім беруде жаңа технологияларды
пайдалану оқу ісі сапасын жоғарлатады деп сенеміз және
оқушының дайындалу процесіндегі ең керекті құралы
болады деп ойлаймын.
• Менің ғылыми жұмысым «Турбо Паскаль алгоритмдік
тілінде программалау» пәніне арналған электрондық
оқулық. Білімгерлермен оқытушылардың жұмысын
жеңілдетуге осы жұмысты жазуға ұйғардым. Бұл
электрондық оқулықты пайдалану өте тиімді және оңай.
Бұл оқулықта сіз Паскаль бағдарламалау тілі пәні
бойынша керекті мәліметтерді мысалы, дәрістерді,
зертханалық жұмыстарды, оқытушылармен білімгерлердің
өздік жұмыстарды, қосымша әдебиеті және тестілеу
бағдарламасын қолдана аласыз. Бұл электрондық
оқулықта Паскаль бағдарламалау тілі бойынша барлық
мәліметтер толығымен жинақталған.
Электрондық оқулық пайдасы және оның жасау жолдары.

Электрондық оқулық күндізгі бөлімде оқитындардың
өзіндік жұмысына және оқушыларға керек

әдебиет оқулығына қарғанда
үйренетін материалды түсінуге жеңілдетеді;

қолданушының дайындау деңгейіне
интеллектуалдық мүмкіндігіне сәйкес үйрену жүргізіледі;

көп есептерді шешу мен көп мысалдарды қарастыруға
мүмкіндік беру арқылы үлкен есептеулер
мен жұмыстардан босатады;

барлық кезеңдегі жұмыстағы өзіндік
тексерулерді кеңінен қолдануға мүмкіндік береді;

шексіз түсіндіру мүмкнідігін,
шыдамды ұстаз ролін атқарады.
көптеген есептерді
шешу үшін оқытушыға компьютер
компьютерді оқытушыға өзіндік көмегімен бақылау
пайдалануға жұмысының күрделілік
жұмыс ретінде деңгейінен және
мүмкіндік береді,
алынған шешім
компьютерде мазмұннын тарау
анализіне және сабақты жүргізу арқылы білімгердің
мүмкіндігі білімін тиімді
оның графикасы және тез бақылауға
мен интерпретациясы мүмкіндік
үшін уақыт босайды;
Электрондық оқулық оқытушы үшін ыңғайлы.

көлемі жағынан аз, бірақ мазмұны бойынша
бірқатар түсінікті лекция мен практикалық
сабақта материалды өз көзқарасы бойынша
алып, қалғанын сабақтан тыс лекцияларды
ЭО-пен өзіндік жұмыс істеуге
мүмкіндік береді;

білімгерлермен жекелендірілген
бақылау жұмысы мен типтік жұмыс істеуге мүмкнідік, әсіресе,
есептеулер үй жұмысын үй жұмысы мен бақылау
тексерулерден босату шараларына қатысты бөлімінде.
Электронды оқулықты құрастырғанда
келесі талаптар орындалады .

көрсетілген ақпараттың толыққандылығы

ақпараттың экранда ыңғайлы көрсетілуі,
материалдың мәтінінің мазмұны да,
мәтінге бөлінуі де қол жетерлік формада ұсынылған

жұмыстың оперативтілігі

әсерлі түспен безендірілуі
Сурет 1
Электронды оқулықты қолданудан
бұрын қажетті
программаларды (Turbo Pascal,
Паскаль АВС, Izet Tilmash1.5)
іске қосу үшін, суретте
көрсетілген пернелерді
кезегімен тышқанмен басу
керек.
Izet Tilmash1.5 пернесін
тышқанмен басқан кезде ол
программа C:\ дискісіне
көшіріледі. Бұл программаны
жүргізу үшін осы бумадан
TRANSKAZ.EXE программасын
іске қосу керек.
MyTestX программасы
бойынша оқулықтың әр
Терезе құрылымында: тарауынан соң тест тапсыруға
1. Электронды оқулықты қолдануға нұсқау болады және оған арналған
2. Электронды оқулықты іске қосу батырмасы; тесттерді әртүрлі деңгейде
дайындауға болады. Бұл
3. CD дискіні көру батырмасы; тесттер қорын
4. Шығу батырмасы F:\elbook\AutoPlay\Docs
бумасынан ашу керек.
(сурет 2).

ЭО жасау үшін алдымен
оның дизайнын AutoPlay
Media Studio-да Flash
бағдарламасында ЭО
ның тақырыптары,
пернелердің бейнесі,
қаріптердің өлшемі
және анимациялары
енгізілген

Жасалынған Пернелер: «Авторлар», «Оқулық мазмұны», «Оқулық
туралы ақпарат». Осы пернелер арқылы ЭО-ның керекті жеріне
сілтемемен баруға болады
«Авторлар» пернесін басу арқылы (cурет 3) төмендегі мәліметті
көреміз:

Осы терезедегі және кез келген терезедегі «Артқа» пернесін
басу арқылы ЭО-тың алдыңғы бетіне өтуге болады
«Оқулық туралы ақпарат» пернесін басу арқылы көрінетін бейне
төмендегідей болады (cурет 4):

ЭО-ты жасақтау үшін,
М.Х. Дулати атындағы
ТарМУ доценті Ә.Ү.
Нұрымбетовтің
«Turbo Pascal
алгоритмдік тілінде
программалау» атты
оқу кітәбін автордың
жеке рұқсатымен
пайдаланылды
«Оқулық мазмұны» пернесін басу арқылы көрінетін
бейне төмендегідей болады

Осы беттің кез келген тарауына атауының үстін
тышқанмен шерту арқылы өтуге болады. Әр тарауға
тышқанды жақындатқанда дыбыс шығады.
I -тарау атын басу арқылы көрінетін бейне.

I-тарау мазмұнына өткен кезде тақтаның жоғарғы жағында «Мазмұны», «Volkov
Commander», «Тест тапсыру» пернелері тұрады. Бұл тараудың басқа тараулардан
айырмашылығы «Volkov Commander» пернесінде. Себебі осы тарауда MS DOS және
Volkov Commander программаларымен жұмыс істеуге тура келеді. ЭО-ты оқу
барысында, берілген MS DOS және Volkov Commander программаларының
командаларын тікелей орындап көру үшін, ЭО-дан шықпай тақтадағы «Volkov
Commander» пернесін басу арқылы іске қосуға және орындауға болады
«Volkov Commander» пернесін басу арқылы көрінетін бейне.
I-тараудан басқа тараулардың мазмұнына өткен кезде тақтаның жоғарғы жағында
«Мазмұны», «Раscal программасы», «Тест тапсыру» пернелері тұрады. Бұл
тараудың басқа тараулардан айырмашылығы «Раscal программасы» пернесінде.
Себебі осы тарауларда Turbo Раscal прoграммасымен жұмыс істеуге тура келеді.
ЭО-ты оқу барысында, оқулықта берілген Раscal программаларының текстін
тікелей программаға енгізіп орындап көру үшін АВСРаscal программасы іске
қосылады, яғни ЭО-дан шықпай АВСРаscal программасын тақтаның жоғары
жағындағы «Раscal программасы» пернесін басу арқылы іске қосуға және
орындауға болады
• VI, VII тараулардың мазмұнына өткен кезде, тақтаның жоғарғы
жағында «Раscal программасы» пернесін басу арқылы толық қанды
Turbo Раscal прoграммасы іске қосылады. Бұл программаның
АВСРаscal программасынан айырмашылығы ЭО-ты оқу барысында,
оқулықта берілген сыртқы, ішкі файлдарды оқу, жазу және графика
тұрғызу мәселелері тікелей программаға енгізіліп орындап көруге
мүмкіндік береді
Сурет 10. «Тест тапсыру» пернесін басу арқылы іске қосылатын программа.

• Кіріспе мен әдебиеттерден басқа тараулардың мазмұнына өткен кезде
тақтаның жоғарғы жағында «Тест тапсыру» пернелесі тұрады. ЭО-ты
оқу барысында, оқулықта берілген материалдарды қалай игергенін
көру үшін «Тест тапсыру» пернесі іске қосылады, яғни ЭО-дан
шықпай MyTestX (http://www.klyaksa.net/) тегін таратылатын тест
жасауға арналған программасын тақтаның жоғары жағындағы «Тест
тапсыру» пернесін басу арқылы іске қосуға және орындауға болады
Бұл программа бойынша, оқулық студенттергеде арналғандықтан тест
тапсырмаларының санын, орындау уақытын, бағалау шарттарын
тапсыратын білімгердің аты-жөнін, сыныбын, тест сұрақтарының салмағын,
қандай деңгейдегі тесті тапсыруын беруге болады.
(мысалда 11 кезеңге бөлінген, ол оқытудың кредиттік технология шартына
сәйкес).
Тестті орындау барысында орындалатын тест сұрағының салмағы,
қаншасыншы сұрақ, орындауға кеткен уақыт, білімгердің аты-жөні
көрініп тұрады (сурет 11).
Тапсырма орындалып біткен соң нәтиже программа талабына сәйкес
көрінеді (мысалда 11 кезеңге бөлінген, ол оқытудың кредиттік
технология шартына сәйкес) (сурет 12).
• MyTestX(http://www.klyaksa.net/) тегін
таратылатын тест жасауға арналған
программа ЭО-қа енгізілген. Тест
тапсырмаларына объектілерді, суреттерді
енгізуге болады және дұрыс жауаптарды
көрсетіп кету керек. Дайындалған тесттер
базасын көп деңгейлі етіп дайындап қоюға
болады және керекті тесті тапсыру кезінде
таңдауға мүмкіндік бар.
Қорытынды

Бұл ««Turbo Pascal алгоритмдік тілінде программалау» пәні
бойынша электронды оқулық» курсы бойынша әмбебап оқытушы
бағдарлама. Бұл оқытушыларға материалды түсіндіргенде және
берілген тақырып бойынша білім тексергенде көмекші болуға тиіс.
Бұл жұмыс оқытушылардың еңбегін жеңілдетуге, білімгерге
материалды менгеруді жеңілдетуге, бұдан да ыңғайлы, кең тармақты,
жетілдірілген оқытушы автоматтандыралған жүйелерді құрастырудың
іргетасы болуы тиіс. Бұл электрондық оқулықта толық дәрістер мен
зертханалық жұмыстар, студенттер мен оқытушылардың өздік
жұмыстары және тестілеу бағдарламасы бар. Білімгерлер толығымен
қандай тақырыптар өтетінің және бағалау тәсілдерімен толық таныса
алады. Сонымен қатар бұл электрондық оқулықтың ішінде осы пәнге
қатысты оқулықтарды көруге болады. Зертханалық жұмыстарды осы
электрондық оқулықтын ішінде жүзеге асыруға болады. Жалпы пән
бойынша керекті мағлұматтарды таба аласыз. Мен бұл ғылыми
жұмысымды оқытушылармен білімгерлердің жұмысын жеңілдетуге
көздедім, осы электрондық оқулықтын ішіне толығымен барлық
материалды еңгізуге тырыстым.
• Жазылған ғылыми жұмысымды әрі қарай білімгерлер мен
оқытушылар қолданып, оларға үлкен үлесін тигізеді деген ойдамын.
№ 34 орта мектеп

Сулейманова Зухра.

Ұқсас жұмыстар
Көшу операторы
TP және Си подпрограммаларды пайдалануды салыстыру. Ішкі программаларды пайдаланатын программалар құру. Модульдерді пайдаланатын программа құру
Pascal тілінде бағдарламалау
Турбо Паскаль программалау ортасында қарапайым программа құру туралы ақпарат
Турбо Паскаль программалау ортасы
Паскаль программалау тілдері
АЛГОРИТМДІ ЖАЗУ ТӘСІЛДЕРІ
Бағдарламалау тілі
Шешілмейтін алгоритмдер туралы түсінік
Алгоритм туралы ақпарат
Пәндер