Математикалық маятниктің тербелісі




Презентация қосу
Жамбыл облысы Сарысу ауданы Жаңатас қаласы
Шоқан Уәлиханов мектеп-гимназиясы
Тастанбекова Айпарша Мүтәқызы
Физика пәнінің мұғалімі

Сабақтың тақырыбы:
Математикалық
маятниктің
тербелісі
Үй тапсырмасын қайталау сұрақтары
1. Тербелмелі қозғалыс кезінде дененің
кинетикалық энергиясы қай жағдайда ең үлкен
мәнге ие болады? Неліктен?
2. Серіппеге бекітілген дененің потенциалдық
энергиясы қай жағдайда ең үлкен мәнге ие
болады? Неліктен?
3. Тербеліп тұрған дене траекториясының кез
келген нүктесіндегі толық энергия неге тең?
4. Өшетін тербеліске мысалдар келтіріңдер.
Механикалық тербеліс кезіндегі
энергияның түрленуі
Айырмашылығы неде?
х

0 t
х a

0 t
b
Математикалық маятниктің тербелісін
тудыратын күш

Fсер
A a
m



FА mg FA Fсер 0
2 R m 2
Т айн Т тер Т T F
R
O mgR m 2 mgR
F
α l R l

gR 2 g
l 2 R
l l
2 R l
Fсер T 2
g g
R F B R
C l
E

l
D T 2
g
Маятник ілінген нүкте үдеумен
жоғары, төмен қозғалғанда

l
Т 2
g a

l
Т 2
g a
2
x
x A sin t
T

Т

А

0 t
ТТ

x A sin t
T
х

Т

0 t

x A cos t
T
Тест тапсырмалары
І нұсқа ІІ нұсқа
1. Суретте Оу осі бойымен 1. Суретте дененің
тербелетін дене координатасының координатасының уақытқа
уақытқа тәуелділік графигі тәуелділік графигі кескінделген.
кескінделген. Тербеліс амплитудасы Тербеліс периоды неге тең?
қандай?
у,см х,см
2 2
1 1

0 t,с 0
0,5 1 1 2 3 4 t,с
-1 -1
-2 -2

А) 4 см В) 2 см С) 1 см А) 1 с В) 2 с С) 4 с
Д) 0,5 см Е) 0 см Д) ½ Гц Е) ¼ Гц
І нұсқа ІІ нұсқа
2. Суреттегі график бойынша 2. Суретте дене
тербеліс жиілігін анықтаңдар. координатасының уақытқа
тәуелді графигі берілген. Дене
тербелісінің циклдік жиілігі неге
х,см тең?
х,см
2 2
1 1

0 t,с 0 t,с
1 2 3 4 1 2 3 4 5
-1 -1
-2 -2

рад рад 2 рад
А) 1 с В) 2 с С) 4 с А) 4 с В) 2 с С) 3 с

Д) ½ Гц Е) ¼ Гц 1 1
Д)4 Е) 8
с с
І нұсқа ІІ нұсқа
3. Дене тербелісінің амплитудасы 3. 4с ішінде маятник 8 тербеліс
0,5 м болса бір период ішінде дене жасайды. Тербеліс периоды неге
қандай жол жүреді? тең?

А) 0; В) 0,5 м; С) 1м; Д) 2м; Е) 2,5м. А) 8с; В) 4с; С) 2с; Д) 0,5 с; Е) 32с.

4. Ұзындығы 4,9 м математикалық 4. Ұзындығы 2,45м математикалық
маятниктің тербеліс периоды неге маятник 60с ішінде қанша тербеліс
тең? жасайды?.
А) 4,4с; В) 3,2с; С) 7,2с; Д) 52,4с; Е) 13,2с А) 190; В) 19; С) 2; Д)38; Е) 76.

5. Математикалық маятниктің
5. Тербеліс теңдеуі x=10 cos(16πt+8)
тербеліс периоды Т0. Егер оның
(Барлық шамалар СИ жүйесінде
ұзындығын n есе арттырса,
берілген). Тербеліс периоды неге
тербеліс периоды қандай болады?
тең?
А) nT0 B) n2T0 С) nT0
T0 T0 А) 10с; В) 8с; С) 16с; Д) 1/8 с; Е) 1/16 с.
Д) Е)
n n
Тесттің дұрыс жауаптары
І нұсқа ІІ нұсқа
1. В 1. С
2. Е 2. В
3. Д 3. Д
4. А 4. В
5. С 5. Д
Үй тапсырмасы:

§27 (І,ІІ), 22-жаттығу (4,5)

Ұқсас жұмыстар
Толқын ұзындығы
Толқындық қозғалыс
Толқын жылдамдығы
Тербеліс периоды арқылы математикалық маятник жібінің ұзындығын есепте
Маятниктердің түрлерімен таныстырып, олардың периодын, жиілігін анықтауды үйрету
Ауырлық күші үдеуінің бірінші өлшеулерін италияндық ұлы ғалым
Толқын жылдамдығы Тербеліс периоды
Толқындар. Толқындық қозғалыс 9-сынып
Электромагниттік өріс
Ұлттық өнерге баулу, дыбыстың адам өміріндегі маңызын ашу
Пәндер