Ақынның қазақ әдебиетіндегі орны

Презентация қосу

.

Фариза
Оңғарсынованың
70 жылдық
мерей тойына
арналған
конференция
Конференцияның мақсат-міндеттері:
Мақсаты:
Өр мінезді жерлес ақынымыздың
поэзиясын дамыту негізінде оқушыларға
Фаризаның өмірін, шығармашылық жолын Жоспары:
және тағы басқа көптеген қасиеттерін • Фаризаның өмірі
танымдық-тәрбиелік мақсатта баяндау. мен шығармашылығы;
• Ақынның қазақ
әдебиетіндегі орны;
• Ақын шығарма-
Міндеті:
ларына сараптама;
• Оқушылардың Фариза Оңғарсынова
• Оқушылардың пікірі.
туралы біліктілігін арттыру;
• Жастардың қазақ әдебиетіне
деген зор ықыласын дамыту;
• Ақын болам деген жастардың
әдеби сөздік қорын байыту.
1968-1970жж. Республикалық «Лениншіл жас»
1. Фариза
газетінің
1967 жылы Оңғарсынова
Ақтөбе, Гурьев, Орал
"Бұлбұл" 1939
деген жылдың
облыстары
атпен
бойынша
тұңғыш меншікті
5желтоқсанында
жыр кітабы тілші қызметін
Атырау
жарық атқарған.
облысы,
көреді.
Фаризаның Новобогат
Бүгінде
жылы Фаризаны
жоғарғы ауданына
дәрежедегі қарасты
білмейтін
марапаттары
Осындай үлкен тума-талантты
1984
оқырман
«Маңғыстау
«Үйім
1970-1978жж.республикалық
Манаш ауылында
- менің
кемде-кем.
монологтары», дуниеге
отаным»,
«Қазақстан
келген.
Ақынның
«Революция
пионері» журналының бас редакторы,
дамыта білуінің арқасында Фариза
және
1978
жазған
жылғы
болып
жырларытоптамалары
мен» өлеңдері
желтоқсаннан
сайрады.
сандуғаш
«Пионер»
"Маңғыстау жур-
2.үшін1961 жылы
Қазақ КСР Гурьев мемлекеттік
Мемлекеттік
Оңғарсынова жетпісінші күзге аяқ
налының бас редакторы
монологтары"
педагогикалық
сыйлығының ақынныңболыпотыз
институтының
лауреаты
істеген.
атанды.
жасындағы қолтаңбасы.
тілкомсомолы
әдебиет факультетін Содан бері
бітіріп,
басуымен қатар шығармашылық-
Ленин
Алғашқы
"Мазасыз өлеңдері
шақ",
Балықшы
Қазақ КСР"Мен
Орталық
баспасөз
Комитетінің,
беттерінде
сеніңКенесінің
ауданының
Жоғары жүрегіңдемін",
Еркінқала,
1958 жылдан бастап шыққан.
ізденіс жолында талай адам
"Шілде", "Сенің
ҚұрметОктябрьдің
Әр жылдары
сияқты
махаббатың",
Грамоталарымен,
кітаптары
40 жылдығы
20-дан
адам
"Дауа«
«Қүрмет
астам
атты
Белгісі», «Парасат»
атындағы қазақ ордендерімен
мектебінде
қолы жетпес шыңдарды өзіне
күрделіөлеңдер жинақтары,сан
жаратылысты
марапатталған.
ұстаздық
очерктері,
зерттейді.
Рестублика
еткен.
таңдамалы
Олар нешығармалары,
туралы?
Н бағындырып келеді.
мәдени-ағарту
«Біздің
Махамбеттің
ісіне
Кәмшат»повесі,
мұңын сезгенде,
Е еңбегі
3. сіңген
1966-1968жж. қызметкер.
Гурьев
аудармалары
қайратынан жыр «Жазушы»,
жанығанда
Р Қазақстан«Коммунистік
облыстық Республикасы
«Жалын»,
өршіл «Молодая
сарынға ерікгвардия»
береді.
У Парламенті
еңбек» Мәжілісініңдепутаты
газетінің партия
Міне, баспаларынан
Фариза жарық
ақынның көрді.
халқына
Д болған.
турмысы Халық ақыны.
бөлімінде
Орыс,
ұсынған туысқан
өр мінезді республикалар
жырлары
А осыәдеби
ақындарының, қызметкер
еңбектері Чили ақыны
арқылы
П.Неруданың
болып болды.
белгілі жырларын,
істеген.
кейбір драмалық шығарма-
ларды қазақ тіліне аударған.
Соңғы кітаптарының сипаттамасы

1 том: Қазақтың көрнекті ақыны Фариза Оңғарсынованың Мемлекеттік
“Дауа”бүлдіршіндерге
балғын кітабының негізгі
арналған жинағына балабақша және
мазмұндық идеясы - жастарға сыйлықтың
бастауыш сынып балаларына арналған тақпақтар, тәрбиелік
шығармашылықмәнді жол;өлеңдері
яғни, енді. лауреаты, көрнекті
2соның ішінде,
том: Орыс өзіндік
халқының ойымен
қазіргі заманғы көрнекті жазушысы қазақ ақыны Фариза
Валентин Распутиннің
өлең шығару бұл шағын повесі — қалың оқырманның
дарындылығын Оңғарсынованың
пайдалану ілтипатына бөленген кез-
арқылы өз-өзіне шығарма. бұл жинағы
3 том: Қазақтың көрнекті ақыны Фариза Оңғарсынованың бұл таңдамалы
келген жаман ниетті арам
кітбына халқымыздың мақал-мәтелдерін талдап, мағынасын өлеңдерінен
істерденшағын
түсіндірген арылуға
әңгімелері және ұлттық салт-дәстүрлеріміз
болатындығының тұрады.
жайлы балаларғадәйектемесі.
пайдалы пікірлері енгізілді.
Қоңыр үн, қоңыр келбет, қоңыр жанар...
Біз сыр алысып көп сөйлескен жандар емеспіз. Бірақ оның ақындық тұлғасы мен
өзіне тән мінезі, өзгеше тағдыры басқалармен салыстыруға келмейді, ерекше, оқшау
тұрады.
Меніңше, ешкіммен аса араластығы да жоқ, құз арасынан өзіне ойып ұя жасап алған,
жалғыз самғап, кең даланы құшағына сыйдыра алмай құзар биікте қалқып бара
жатып, жердегі қыбыр-жыбырды мүлт жібермейтін қыран сияқты. Сондықтан да
болар ешкімнің көңілін аулап көлгірсуге зауқы да жоқ. Оның жаратылысына да,
мінезіне де өзі таңдаған тағдыры жарасып тұр. Иә, ол өз тағдырын таңдай
білгендерден. Тағдырын Өлеңге өргізіп, тіршіліктің басқа қызығынан саналы түрде
бас тартқан хас сұлулардан. Сұлулық–келбетпен, жылтырақ-әшекеймен, серілікпен
ҚР Сенат төрағасы
шектелмесе керек-ті. Фариза – жан сұлулығын қалағанҚазақ
қыз.әдебиетіндегі орны
Қазақ поэзиясында
хатшылығының
Өлеңмен бас ақын. “...Біреудің пасықтығынан,
драма жазған бөлек өр мінезді
біреудің ақын
жасып мұңынан,
сарапшысы,
жүрегім жазушы-
сыздаған кезде, жаным мұздаған кезде, мен қыз, қоғамның Өлең”,
сені аялаймын, біртума– дейді.
драматург,
Ол Өлеңді дәлРоза қайраткері,
өзі айтқандай пана, қамқор, дос тұтты. Фариза
Фариза Өлеңнің бал-
Мұқанованың
шырынына тамсанды. Соның ләззатына да, азабына Оңғарсыноваға
да мойынсұнды. Ол екі өмір
таңдамады. Өмірді – өнер деп, поэзия деп қана таныды.
берген ерекше бір БАҒАСЫ
Роза МҰҚАНОВА, жазушы-драматург
Фаризаның ақындығына таң қалам...
Ш. Мұртаза
Қазақ баспасөзінің тарихында меншікті тілші
атанған қыз-келіншек болған емес. Алдарыңызда
отырған Фариза Оңғарсынованы еліміздің
батысында жатқан Ақтөбе, Гурьев, Орал облыс
тарындағы меншікті тілші етіп тағайындау үшін
осында шақырттым. Өткенде біздің газетке
шыққан өлеңдерін оқыған шығарсыңдар?
Өлеңдері тамаша! Ал журналистік жағын біле бермейміз ! Бұл – менің
алдымда ғана Шығыс Қазақстаннан Шәкеңнің өзі әдейі Алматыға
алдырып, “Лениншіл жастың” әдебиет және өнер бөлімінің меңгерушісі
етіп қойған Оралхан Бөкеев еді.
Арқалы ақындардың мінездері шатақ болады дейді ғой жұрт.
Фаризаның өлеңдері алапат, бұрын-соңды қазақ поэзиясында дәл
осылай өлең жазған қыз болған емес. Жыр жолдарын оқып,
таңданғаннан, сүйсінгеннен талып қала жаздадық. Енді өзін көріп
отырмыз. Өлеңдері теңіздің тасқынындай болғанмен, өзі тым бұйығы
секілді....

Ш. Мұртаза “Лениншіл жас” газетінің бас редакторы
Бұл өлеңнің
Ақын өлеңдерін негізгі мазмұны:
әдеби-идеологиялық
тұрғыдан теориялық талдау
Соңғы бес-он жылда әдебиетке деген қызығушылық, жалпы, азайды деп айтуға
болады. Бұл нарық заңдылығына, тұрмыс тапшылығына байланысты болған
жағдай деп түсінеміз.
Жақсылар
Осы Фаризаның өлеңінен жаман
біз бұл жағдайға болып
арқау шықты
болатын бүгін,
негізгі дәйктемелерді
таба аламыз. Тұнжырап тұрып алды бұлтты күнім.
Әулие дегендерім арамза екен,
Біріншіден,
Салды ма біздің елге жұт құрығын?
Құлаған кеңестік
қалыптасқан
Айналды жынойнаққа құт Үшіншіден,
сарайдың күл-қоқысын
тұғырым, өз ата-бабасын,
қоғамдық Менің де жалған
сыпырып, тәуелсіз екен мықтылығым.
көрген-білгенін кітап етіп
құрылыс ыдырап, Қарақшы
еліміздің болып шықты көсемдерім,
ақбоз үйінің
жазатындар көбейді.
Бәрін де киелімнің Күнделікті тұрмыстан басы
нарық үстемдік шаңырағын көтердік. жұтты жылым.
айналған жұрт көркем
ететін заманға Келін – би, қалмай
Қиындықтар көп ата-анада айбын,
әдебиеті қайсы, шимайы
тап болдық. Бірдей ғыпбарлығы
болғанын нұр шашуға
да сараң Ай, Күн.
қайсы екенін ажырата алмай
Құндылықтар Сұңқарлар шалшық
біледі. Осының бәрі суды шалпылдатып,
қалды. Өлеңде айтылғандай
өзгерді. Яғни бұл Шортандар басында
адамдардың жан отыр қарағайдың.
«адамдар білгенін істеп
өлеңнің әлеміне үлкен әсер етті. жатыр»-деп, осы сөздің өзі
қарапайым Өмір сүрудің жолдарын қоғамнын өзгеруіне ең негізгі
мазмұнына саяды. білмей, қарапайым жұрт ықпал болады
қамықты. Бұл-екі.
Достарым сиреп барады...

Ф. Оңғарсынова
Бұйрығы шығар Алланың –
Мәңгі достық
Сендерді дос қып таңдадым.
Қатарлас жүріп қарсы алдық Бұл
өлеңде Сағыныш
жастықтың жарқын таңдарын.
ең негізгі
Өздерің барда өмірде төрт мәнді
Құбыладай еді жан-жағым. тірек-сөз Жалғыздық
Кеттіңдер мәңгі, қайтемін бар:
дүниенің мынау жалғанын.
Сағындырдыңдар, достарым, Күйзеліс
жәннатта болғай жандарың.
Оқушылардың пікірі:
Жарыссөз:

Қорытынды:

Ұқсас жұмыстар

Қазақ зиялылары философиясы

Абай журналындағы еңбегі, 1924 жылғы

Фариза Оңғарсынова туралы

Қазақ философиясының төл тарихы

Міржақып Дулатұлы, 1917 жылғы сурет

Құлагер сұлулығы

Жас Ілияс ұлы

Шәді Жәңгірұлы (1865-1931)

Әлем әдебиеті

Абайтану ғылымында атқарған еңбектерімен таныстыру

Пәндер