Көтерілістің басталу

Презентация қосу

Ашық сабақтар
Көтерілістің басталу
Оқушыларды тарихи Кенесарыдай батырдың
себептеріне сипаттама
құбылыстардың күрделі ерлігін дәріптей отырып,
беру. Кенесарының
кешендерін талдай оқушылардың ұлттық
халқының бостандығы
білуге және олардың сана – сезімін
мен тәуелсіздігі үшін
арасындағы қалыптастыру, жеріне,
күрескен мемлекет
байланыстарды еліне деген
қайраткері екендігін,
айқындай білуге, сүйіспеншілігін арттыру,
көтеріліс барысына
идеологиялық патриоттық тәрбие беру,
тигізген ықпалын бағалау.
құбылыстардың таптық өз елін, жерін қорғай
Көтерілістің сәтсіздікке
мәнін аша білуге білуге тәрбиелеу.
ұшырау себептерін және
баулу.
көтерілістің маңызын
ашып көрсету.

Ашық сабақтар
1726 жылы Ордабасындағы халық жиналысы
Ашық сабақтар
Кенесары Қасымұлы

Кенесары Қасымұлы –(1802-1847)
хан, қазақтардың патшалық Ресей
мен Қоқан хандығына қарсы ұлт-азаттық қозғалысының
басшысы. Ашық сабақтар
Ашық сабақтар
Ашық сабақтар
Ашық сабақтар
Кенесары Қасымұлының Қоқан хандығымен күресі.
Кенесары мен Қоқан хандығы қарым-қатысының
шиеленісіп кетуінің өзіндік себебі де бар еді. Өйткені,
Қоқан хандығының билеушілері 1836 жылы оның бірге
туған бауыры Саржан сұлтанды, 1840 жылы әкесі Қасым
төрені өлтірген болатын. Мұның өзі оның Қоқан
хандығының билеушілеріне деген ыза-кегін өршіте түсті.
Қоқан хандығына қарсы күресте Кенесары Жанқожа
Нұрмұхамедұлы батырдың көмегіне сүйенді. 1845 жылы
Кенесары хан Қоқан хандығының Жаңақорған, Жүлек
және Созақ сияқты бекіністерін тартып алды. 1846 жылы
Қоқанның және бір мықты бекінісі Меркіні де қолға
қаратты. Содан бастап Қоқан хандығының қазақтарға
озбырлық жасауы уақытша болса да тыйылды. Бірақ
Кенесары өзіне Қоқан мемлекеті сияқты және бір қатерлі
дұшпан тауып алды.
Ашық сабақтар
Тест тапсырмалары
1. 1836 ж. Кенесарының ағасы Саржанды өлтіруге бұйрық берген хан:
А) Қоқан ханы В) Хиуа ханы С) Бұқар әмірі
D) Ташкент билеушісі Е) Ноғай ханы
2. Кекнесарының саяси көзқарастарының қалыптасына әсер еткен:
А) Әкесі Қасым сұлтан В) Ағасы Саржан С) Исатай Тайманұлы
D) Жоламан Тіленшіұлы Е) Сырым Датұлы
3. Кенесары Қасымұлы көтерілісі қамтыған аймақ:
А) Орта жүз В) Ұлы жүз С) Кіші жүз бен Орта жүз
D) Қазақстанның оңтүстігі Е) Бүкіл үш жүз
4. 1778 жылғы Сырым басындағы ауыр жағдай:
А) Балалары қайтыс болды В) Казактар тұтқынында болды
С) Қақтығыс кезінде ауыр жарақат алды D) Мал-мүлкі өртеніп кетті
Е) Көтеріліс талқандалды.
5. “Сырым Датұлы 1775 ж. көтерілісшілер топтары жетекшілерінің бірі” деп
жазған:
А) Нұралы хан В) Генерал Н. Рейнсдорф С) Генерал А. Суворов
D) “Инвалид” газеті Е) жазушы В. Даль
6. Сырым 1791 ж. наурызда Табын және Кердері руларына қай жаққа көшуді
ұсынды?
А) Арал өңіріне В) Хиуа маңына С) Ыстықкөлге қарай
D) Мұғалжар тауларына Е) Жайық бойына
Ашық сабақтар
Ашық сабақтар
I деңгей
1. Кенесары қашан хан болып сайланды?
1841 жыл.
2. XIX ғасырдың 20-30 жылдары Хиуа хандығы қандай руларға қысым
көрсетті?
Шекті, табыл, төртқара, байұлына
3. Отаршылдық қанауға қарсы, қазақтардың күресін кім басқарды?
Абылай ханның немерелерінің бірі сұлтан Саржан Қасымұлы басқарған.
4. Кенесары Қасымұлының көтерілісі қай уақытта, қай аймақты
қамтыды?
1837-1847 жылдары, бүкіл Қазақстанды қамтыды.
5. Көкшетау өңірінен көтеріліске қатысқан сұлтандарды ата.
Шеген, Қанқожа Уәлиұлы, Таны Тортайұлы, Айғаным ханым.

Ашық сабақтар
II деңгей. “Даталар сөйлейді”
1. 1803, 1805, 1841 жылдары –
Кенесары қолы Ташкентке аттанды.
2. 1838 жылы –
Кенесары отрядтары Ақмола бекінісін тұтқиылдан шабуылдады.
3. 1835, 1842 жылдары –
Сібір әскери шебінен жіберілген Сотников тобы Кенесары
жасақтарына қарсы шабұлды бастады.
4. 1843 жылы тамыз айы –
17 тамыз күні полковник Бизановтың қарұлы тобы көтерілісшілерге
қарсы ешқандай тойтарыс бере алмай, “Ор” бекінісіне қайтып
оралды.
5. 1844 жылы шілденің 20-нан 21-не қараған түні –
Кенесары Қасымұлы ірі жеңіске жетті.

Ашық сабақтар
III деңгей:

1837-1847 жылдардағы Кенесары Қасымұлы бастаған көтеріліс

Көтерілістің басталу себептері

Көтерілістің мақсаты

Көтерілістің басты қозғаушы
күші

Көтеріліс қамтылған аймақ

Көтерілістің тарихи маңызы

Ашық сабақтар
Ашық сабақтар
Сөзжұмбақ “Кенесары”
1. Абылай ханның ісін
жалғастырушы ұлттық батыр
тұлғаны ата.
2. Сырым батыр басқарған
2. көтерілістің аумағы.
3. Кенесары көтерілісін қолдаған
3. рулар.
4. 4. “Ақтабан шұбырынды,
алқакөл сұлама, ақ мешін”
5. апаты қандай әнді туғызды?

5. Кенесары тобы Ұлы жүзге қай 6.
жақтан келді?
6. Көкшетау өңірінен көтеріліске 7.
қатысқан ханым.
7. Туған жерді азат етуге біріккен
қазақ батырларының бірі.
8. Патша үкіметі отарлауды
жалғастыру үшін, қай
өзендердің бойына бекіністер
салды?
Ашық сабақтар
Сырым мен Кенесары көтерілісінің салыстырмалы сипаты.
“Венн диаграммасы”

Кенесары Қасымұлы бастаған көтеріліс Сырым Датұлы бастаған көтеріліс

Бүкіл үш жүзді Кіші жүзді қамтыған
қамтыған көтеріліс ұлт-азаттық көтеріліс

Қоқандықтардың Отаршылдық
езгісінен қазақстарды езгіге қарсы Қазақ феодалдары-
азат ету бағытталды ның арасындағы
алауыздық
Феодалдық топтардың Қазақ өлкесін- және ру-аралық
Кенесарыны дегі ең ұзақ қақтығыстар
қолдамауы көтерілістер

Көтеріліс 10 жылға Көтеріліс 14 жылға
созылды созылды

Ашық сабақтар
№ оқиғалар 1836 1837 1838 1840 1841 1845 1847
жылдар
1 Көтерілістің +
басталуы

2 Қоқандықтардың +
Саржанды өлтіруі

3 Әкесі Қасымды +
өлтіруі

4 Кенесарының хан +
сайлануы

5 Батыс Сібір +
генерал-губерна-
торына хат
жолдауы
6 Долгов пен Герн +
бастаған елшілік-
тің хан ордасына
жетуі
7 Көтерілістің +
аяқталуы

Ашық сабақтар
Қорытынды

1847 ж. қырғыз
манаптарының
әскерімен
Ашық сабақтар
Ашық сабақтар

Ұқсас жұмыстар

Сырым Датұлы бастаған көтерілістің себептері

Кіші жүздегі көтерілістің басталу себептері және оның барысы

Кенесары Қасымұлының Қоқан хандығымен күресі

Датұлы бастаған көтеріліс

1837-1847 жылдардағы Кенесары Қасымұлы бастаған көтеріліс туралы ақпарат

1837-1847 жылдардағы Кенесары Қасымұлы бастаған көтеріліс туралы

Көтерілістің басты Қазақ шаруалары

Көтерілістің себептері

Орта Азия хандықтары оңтүстік

1917 жылға дейін көтеріліс болған өңір

Пәндер