Мендельдің бірінші және екінші заңдары

Презентация қосу

І. Миға шабуыл
• 1. Генетика ғылымы нені зерттейді?
• 2. Тұқым қуалаушылық дегеніміз не?
• 3. Өзгергіштік дегеніміз не?
• 4. Тұқым қуалаушылық туралы Ч. Дарвин қандай
пікірде болды?
5. «Гибридиология» дегеніміз не?
• 6. Мендель зерттеу жұмыстарына не себепті бұршақ
• өсімдігін таңдап алды?
Моногибритді
Моногибритді будандастыру.
будандастыру.
Моногибритді
Моногибритді будандастыру.
будандастыру.
Мендельдің
Мендельдің бірінші және екінші заңдары.
Мендельдің бірінші және екіншізаңдары.
Мендельдің бірінші
бірінші және
және екінші
екінші заңдары.
заңдары.
Генетика ж/е оның жаратылыстану
ғылымдары жүйесіндегі орны
Генетика- тірі организмдердің тұқым қуалаушылық ж/е
өзгергіштік қасиетін зерттейтін ғылым. Тұқым
қуалаушылық ж/е өзгергіштік бұл барлық тірі
организмге тән қасиет.
Адамдарды тұқым қуалаушылықтың 3 қасиеті
қызықтырған:
1-ші ата-ана белгілері мен ұрпақ белгілерінің ұқсас
болуы;
2-ші ұрпақ белгілерінің ата-ана белгілерінен өзгеше
болуы;
3-ші кейбір ұрпақтарда арғы ата-баба қасиеттерінің
қайталануы;
Б.з.д. І ғасырда Рим философы Лукреций кейде балалар
өздерінің ата-әжелеріне ұқсастығын тапса, Плиний
дені сау н/е дәл ата-анасындай кемтер бала туатынын
жазған.
келесі
Мендель анықтаған тұқым қуалау
белгілерінің заңдары

Бірінші ұрпақ будандарының Белгілердің
Біркелкілік заңы (І заң) ажырау Белгілер мен гендердің
заңы тәуелсіз қиыстырылу
(Тұқым қуалау заңы)
Генетикалық есептердің үш типі
болады.
• 1. Ата-анасының генотиптері белгілі
болган жағдайда ұрпағының генотипі
мен фенотипін анықтау
• 2. Ата-анасының және ұрпағының
фенотипі арқылы ата-анасының
генотипін анықтау
• 3. Белгілердің тұқым қуалайтынын
анықтайтын есептер.
Мына сөйлемдерді толтырыңдар:

Бірдей гендерді ___ ______деп, ал әр түрлі гендерді ______ ______деп
атайды.

Басым гендерді __ ______,ал басылыңқы _____ ____дейді,
ата-ананы

_________ әрпімен, ұрпақтарын ________әрпімен белгілейді.

Гендердің жиынтығын_________ал сыртқы

қөрінісін_____________деп атайды.
Қортындылай келе, генетика – белгілердің мұраға берілу
заңдылықтары туралы ғылым. Бұл заңдылықты табуға
тұңғыш рет Г. Мендельдің қолы жетті. 1900жыл генетика
ғылымының ресми түрде жарыққа шыққан жылы деп
есептелінді. Мендельдің негізгі сіңірген еңбегі сол, ол тұқым
қуалау бастамаларының еш уақытта қосылмайтынын ж/е ата-
аналарынан ұрпағына жеке бөлшектер түрінде берілетінін
дәлелдеді.Сондай-ақ дараларда жұп күйінде болатын бұл
бөлшектер келесі ұрпаққа аталық ж/е аналық гаметалар
арқылы әр жұптан бір-бір бөліктен берілетінін көрсетті. 1909
жылы дания ботанигі Иогансен ол бөлшектерді ген деп атаса,
американдық генетик Морган 1912 жылы олардың
хромосомаларында орналасқанын дәлелдейді.

артқа
Тыңдағандарыңызға рахмет!

Сапалы білімді, саналы
тәрбиелі келешек азаматтары
болыңыздар!
§ 33 Моногибридті будандастыру.
Мендельдің бірінші және екінші заңдары

Ой толгау

Ойыңызды түйіндейтін шағын шығарма
жазып келіңдер

Тақырыбы: “Генетика дамуына
қазақстан ғалымдарының қосқан үлесі”

Ұқсас жұмыстар

Моногибритді будандастыру. Мендельдің бірінші және екінші заңдары

СӘЙКЕСТІК КРИТЕРИЙЛЕРІ

Генетикалық Анықтамасы белгілер

Тұқым қуалаушылықты зерттегенде

Генетиканың даму тарихы

Дигибридті будандастыру

Белгілердің тұқым қуалау типтері

Тұқым қуалаудың жалпы заңдылықтары. Аллельді гендердің өзара әсері

Жыныс генетикасы

Жасушаның тұқым қуалау апараттары

Пәндер